Προϋποθέσεις Ίδρυσης και Λειτουργίας Μονάδων Παιδικής Προστασίας και Φροντίδας (ΜοΠΠ)
από Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα

Θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε ότι τα σχόλια που υποβάλλονται από τους πολίτες στις ανοικτές προς σχολιασμό διαβουλεύσεις δεν δημοσιεύονται άμεσα στην πλατφόρμα του paidi.gov.gr με το πάτημα του πλήκτρου “Δημοσίευση σχολίου”. Η δημοσίευσή τους προϋποθέτει την έγκριση από την ομάδα παρακολούθησης των σχολίων του αρμόδιου Υπουργείου. Η Ομάδα παρακολούθησης επιβλέπει σε τακτά χρονικά διαστήματα και εντός κάθε ημέρας τη διεξαγωγή της ηλεκτρονικής διαβούλευσης και προχωρά στην ανάρτηση των σχολίων.

Οι χρήστες φέρουν την αποκλειστική ευθύνη για το περιεχόμενο των προτάσεων και σχολίων που καταχωρίζουν στο πλαίσιο των διαβουλεύσεων που φιλοξενούνται στον ιστότοπο paidi.gov.gr. Το paidi.gov.gr δεν ταυτίζεται με το περιεχόμενο που αναρτάται ως σχόλιο, πρόταση ή ερώτηση σε αυτόν τον ιστότοπο και ούτε φέρει καμία ευθύνη για αυτό. Προτάσεις, ερωτήσεις, σχόλια υπερσύνδεσμοι ή οποιοδήποτε άλλο περιεχόμενο που αντιτίθενται στους παρακάτω όρους χρήστης μπορεί με ευθύνη του διαχειριστή του ιστότοπου να διαγράφονται δίχως προηγούμενη ειδοποίηση.

Η επιτυχία της δημόσιας διαβούλευσης εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ποιότητα και εγκυρότητα των σχολίων και προτάσεων.

Για τον λόγο αυτό:

1. Φροντίστε να διατυπώνετε προτάσεις, σχόλια ή ερωτήσεις που σχετίζονται άμεσα με το υπό διαβούλευση ζήτημα. Προφανώς κάθε ζήτημα εντάσσεται σε ένα γενικότερο πλαίσιο, αλλά ο δημόσιος διάλογος διευκολύνεται με στοχευμένες και συγκεκριμένες προτάσεις και παρεμβάσεις.

2. Φροντίστε να διατυπώνετε τις προτάσεις, σχόλια ή ερωτήσεις με τρόπο σύντομο και περιεκτικό.

3. Προσπαθήστε να τεκμηριώνετε αυτά που γράφετε με αναφορές, παραπομπές σε άλλα κείμενα, υλικό ή συνδέσμους με αντίστοιχο περιεχόμενο, εκτός αν η χρήση τους είναι καταχρηστική και στην περίπτωση αυτή θα αφαιρούνται.

4. Βεβαιωθείτε ότι το περιεχόμενο που υποβάλλετε δεν προσβάλλει δικαιώματα άλλων προσώπων.

5. Είναι γόνιμο να υπάρχει ανταλλαγή απόψεων μεταξύ των συμμετεχόντων αλλά είναι σημαντικό για την ποιότητα και αποτελεσματικότητα του διαλόγου να αποφεύγονται οι προσωπικές αντιπαραθέσεις με άλλους συμμετέχοντες.

6. Προτάσεις, σχόλια, υπερσύνδεσμοι ή οποιοδήποτε άλλο περιεχόμενο, τα οποία διατυπώνονται σε γλώσσα και με τρόπο υβριστικό, χυδαίο ή περιέχουν ή υποκινούν μισαλλοδοξία και διακρίσεις που βασίζονται σε φύλο, ηλικία, σεξουαλικό προσανατολισμό, φυλετική ή εθνική καταγωγή ή θρησκευτικές πεποιθήσεις δεν θα δημοσιεύονται στο paidi.gov.gr. Επίσης δεν θα δημοσιεύονται σχόλια τα οποία παραπέμπουν σε άλλους δικτυακούς τόπους για λόγους διαφήμισης, δημοσιότητας ή οποιονδήποτε άλλο σκοπό που κρίνεται από το paidi.gov.gr ως καταχρηστικός.

7. Οι προτάσεις, σχόλια ή ερωτήσεις που υποβάλλετε υπόκεινται σε έλεγχο ως προς την τήρηση των παρόντων όρων χρήσης και συμμετοχής.

8. Με τη συμμετοχή σας αποδέχεστε τη διάθεση των προτάσεων, σχολίων ή ερωτήσεων που υποβάλλετε με την άδεια «Creative Commons».

37 σκέψεις για το “Σχέδιο Υπουργικής Απόφασης: «Προδιαγραφές για την ίδρυση και λειτουργία Μονάδων Παιδικής Προστασίας και Φροντίδας (ΜΜοΠ) από Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα»”

  1. Σχόλια Παιδικών Χωριών SOS Ελλάδος σχετικά με το σχέδιο «Προδιαγραφές για την ίδρυση και λειτουργία Μονάδων Παιδικής Προστασίας και Φροντίδας (ΜΜοΠ) από Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα».

    Γενικά Σχόλια

    Το συγκεκριμένο σχέδιο προδιαγραφών, που αφορά το θεσμικό πλαίσιο για τη λειτουργία των πλαισίων φροντίδας παιδιών, φιλοδοξεί να καλύψει ένα διαχρονικό έλλειμα της παιδικής προστασίας στην Ελλάδα, και ως εκ τούτου αποτελεί πολύ σημαντικό βήμα προς τη βελτίωση συνθηκών φροντίδας των παιδιών στα ιδρύματα, αλλά και της προώθησης της Αποϊδρυματοποίησης, η οποία οφείλει να αποτελεί σταθερά κύρια προτεραιότητα της Πολιτείας.

    Το σχέδιο, ωστόσο, επιδέχεται σημαντικών και απαραίτητων βελτιώσεων, τις προτάσεις μας επί των οποίων παραθέτουμε αναλυτικά. Ως γενικά σχόλια, τονίζουμε εξαρχής τα εξής σημαντικά σημεία:

    – Οι προδιαγραφές φροντίδας επιτρέπουν την αδειοδότηση νέων δομών. Οφείλουμε να συζητούμε για τη μεταρρύθμιση των ήδη υπαρχόντων δομών φροντίδας, χωρίς προοπτική δημιουργίας νέων δομών, με κύριο στόχο την Αποϊδρυματοποίηση.

    – Οι προδιαγραφές ως έχουν αφορούν μόνο τα ΝΠΙΔ. Τονίζουμε πως είναι απαραίτητο ένα ενιαίο θεσμικό πλαίσιο που να αφορά οριζοντίως όλα τα ιδρύματα και χώρους φροντίδας της χώρας ανεξαρτήτου νομικής υπόστασης, συμπεριλαμβανομένων των ΝΠΔΔ.

    – Οι προδιαγραφές ως έχουν διατηρούν σε μεγάλο βαθμό έντονο το στοιχείο της ιδρυματικής φροντίδας και ανταποκρίνονται ελλιπώς στο πλαίσιο φροντίδας και υποστήριξης παιδιών, σε αντίθεση με πολλά από τα στοιχεία της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού, καθώς και των Προδιαγραφών του Συμβουλίου της Ευρώπης για τα παιδιά σε εναλλακτική φροντίδα. Χαρακτηριστική επίσης είναι η απουσία του οικογενειακού τύπου μοντέλου φροντίδας, όπως οι δομές των Παιδικών Χωριών SOS. Παρακάτω αναλύονται συγκεκριμένες προτάσεις αλλαγών.

    – Πολλές σύνθετες και κομβικές διαδικασίες σχετικά με τη φροντίδα των παιδιών στη σύνταξη των ΑΣΟΑ και των ΑΣΦ απαιτούν ενιαίες εθνικές θεσμοθετημένες διαδικασίες και αυστηρά παιδαγωγικά πρωτόκολλα. Το ίδιο ισχύει για τον Κανονισμό Λειτουργίας των ΜοΠΠ, ο οποίος προβλέπεται αλλά παραμένει ασαφής ως προς την ουσία του.

    – Το σχέδιο προδιαγραφών θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει δυνατότητες χρηματοδότησης ή/και υποστήριξης των δομών φροντίδας προκειμένου να προβούν σε αυτήν τη σημαντική μεταρρύθμιση.

    – Στο τέλος (Άρθρο 18.3) προβλέπεται σοβαρή εξαίρεση σημαντικών άρθρων που αφορούν τη διαβίωση των παιδιών και την τοποθεσία των ΜοΠΠ και που ενδέχονται να οδηγήσουν σε σημαντικές δυνητικές παραβιάσεις δικαιωμάτων των παιδιών.

    Σχολιασμός και προτάσεις κατά Άρθρο

    Άρθρο 1
    Αναφέρεται ως σκοπός της ΜοΠΠ η αποκατάσταση με γνώμονα την Αποϊδρυματοποίηση. Συνεπώς, θα πρέπει ιδρύματα να υπάρχουν μόνο κατ’ εξαίρεση, όταν αδυνατεί να φροντισθεί το παιδί σε αναδοχή.
    1.2β: Προτείνουμε να προστεθεί η συμμετοχή των παιδιών σε δραστηριότητες στην κοινότητα.

    Άρθρο 2
    2.1: Σύμφωνα με τις διεθνείς προδιαγραφές και την εμπειρία μας, είναι ιδιαίτερα κρίσιμο ο αριθμός των παιδιών να μειωθεί σημαντικά: δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερος από 10 εφόσον ζουν όλα τα παιδιά στην ίδια δομή χωροταξικά. Μπορούν να είναι περισσότερα, αλλά όχι πλέον των 30, μόνο εφόσον χωρίζονται ως προς τη διαβίωση και φροντίδα τους χωροταξικά σε αυτόνομες δομές των 6 παιδιών.

    Άρθρο 3
    3.1 Είναι απολύτως απαραίτητο, σύμφωνα με το σχέδιο δράσης για την Αποϊδρυματοποίηση, να μην προβλέπεται ίδρυση νέας ΜοΠΠ. Το παρόν νομοσχέδιο πρέπει να αφορά τη μεταρρύθμιση μόνον των υφιστάμενων δομών.

    Άρθρο 4
    4.1γ: Είναι σημαντικό ο Κανονισμός Λειτουργίας να καθοδηγείται και να ορίζεται από εθνικά παιδαγωγικά πρωτόκολλα και συγκεκριμένες διαδικασίες.
    4.1ε: Προτείνουμε η άδεια σκοπιμότητας και ίδρυσης να προηγούνται της οικοδομικής άδειας και της άδειας λειτουργίας.

    Άρθρο 5
    5.1β: Υπογραμμίζουμε πως πρέπει να προστεθεί η ύπαρξη παιδαγωγικού πλαισίου το οποίο θα συμμορφώνεται στις οδηγίες και τα πρωτόκολλα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και των Ηνωμένων Εθνών.
    5.1ε: Απαιτείται διευκρίνιση στην περίπτωση αλλαγής του νόμιμου εκπροσώπου σχετικά με την υποχρέωση κατάθεσης όλων των δικαιολογητικών εκ νέου.

    Άρθρο 7
    Σημειώνουμε απαραίτητες αλλαγές στο χωροταξικό σχεδιασμό που αφορούν στην προστασία κύριων δικαιωμάτων των παιδιών, σύμφωνα με τα διεθνή πρωτόκολλα και της συμβάσεις του Συμβουλίου της Ευρώπης.
    7.2.1 Στους χώρους ύπνου δεν πρέπει να φιλοξενούνται περισσότερα των 2 βρεφών
    7.2.2 Δεν πρέπει να φιλοξενούνται πλέον των 2 νηπίων/χώρο
    7.2.β Δεν πρέπει να φιλοξενούνται πλέον των 2 παιδιών/χώρο (εξαιρούνται αδέλφια περισσότερα των 2)
    7.2.7 Δεν πρέπει να φιλοξενούνται πλέον των 2 εφήβων/χώρο. Πρέπει να διασφαλίζεται πλήρης ιδιωτικότητα
    7.2.2α Η σωστή αναλογία είναι 4WC/ 8 νήπια
    7.2.2β Η σωστή αναλογία 4WC/ 8παιδιά
    7.2.2γ Η σωστή αναλογία 4 WC/ 8 έφηβους
    7.2.3 Ο χώρος δημιουργικής απασχόλησης πρέπει να προβλέπεται εντός του χώρου αλλά και στην αυλή της ΜοΠΠ
    7.2.4 Πρέπει να εξασφαλίζεται η δυνατότητα των παιδιών να έχουν πρόσβαση στον χώρο παρασκευής του φαγητού (κουζίνα)
    7.2.5 Ο χώρος μελέτης των παιδιών οφείλει να είναι στο δωμάτιο τους όπου θα υπάρχει γραφείο και βιβλιοθήκη για το κάθε ένα.

    Άρθρο 9
    9.2γ: Είναι σημαντικό να τονίσουμε πως τα παιδιά δεν πρέπει να παραπέμπονται στο νοσοκομείο μετά την απομάκρυνσή τους από την οικογένεια, εκτός αν συντρέχει ιατρικός λόγος. Στην περίπτωση που νοσηλευθούν, θα πρέπει να ορίζεται ξεκάθαρο χρονικό πλαίσιο για την τοποθέτηση τους σε ανάδοχη οικογένεια ή εφόσον συντρέχει σοβαρός λόγος σε πλαίσιο φροντίδας, αμέσως μετά την ολοκλήρωση των απαραίτητων ιατρικών πράξεων.
    9.3: Η παράγραφος πρέπει να αφαιρεθεί. Μοναδική σημασία έχει η επιλογή μονάδας βάσει του βέλτιστου συμφέροντος του παιδιού.
    9.4.β: Να διευκρινιστεί το είδος των μεταδοτικών νοσημάτων και ποια από αυτά δεν επιτρέπουν την τοποθέτηση τους σε ΜοΠΠ. Σε αυτήν την περίπτωση θα ήταν ωφέλιμο να δοθεί καθοδήγηση για το πού θα φροντιστεί το παιδί.
    9.4γ: Θα πρέπει να προστεθεί το ΑΜΚΑ/ΠΑΥΠΠΑ στα απαιτούμενα δικαιολογητικά.

    Άρθρο 10
    Θα πρέπει να συμπληρωθεί ξεχωριστή παράγραφος που να αφορά στη σωστή προετοιμασία του παιδιού, της οικογένειας και της δομής για την εισαγωγή του παιδιού, σύμφωνα με εθνικά και Ευρωπαϊκά πρωτόκολλα και διαδικασίες.
    10.2: Η σύνταξη των ΑΣΟΑ θα πρέπει να γίνεται σύμφωνα με εθνικά πρωτόκολλα και επίσημες διαδικασίες που να ορίζονται από τον νόμο και που να συνάδουν με διεθνή και εθνικά πρότυπα για τη διασφάλιση του βέλτιστου συμφέροντος του παιδιού. Επιπλέον, στο εν λόγω άρθρο πρέπει να συμπληρωθεί ως καίριας σημασίας διαδικασία η άμεση ενημέρωση της βιολογικής οικογένειας του παιδιού.
    10.3: Η Μονάδα οφείλει να ενημερώσει την Κοινωνική Υπηρεσία του Δήμου κατοικίας της βιολογικής οικογένειας εντός 5 και όχι 30 ημερών. Η Κοινωνική Υπηρεσία δύναται να προχωρήσει στη διερεύνηση και κατόπιν ενημέρωση της ΜοΠΠ εντός 30 ημερών. Είναι σημαντικό, δε, να προστεθεί στις προδιαγραφές η διαδικασία υποστήριξης της βιολογικής οικογένειας του παιδιού βάσει πρωτοκόλλων και διεθνών και εθνικών βέλτιστων πρακτικών, με τη διασφάλιση του απαραίτητου καταρτισμένου και διεπιστημονικού προσωπικού.
    10.5: Η σύνταξη των ΑΣΦ θα πρέπει να γίνεται σύμφωνα με εθνικά πρωτόκολλα και επίσημες διαδικασίες που να ορίζονται από τις προδιαγραφές και που συνάδουν με διεθνή και εθνικά πρότυπα για τη διασφάλιση του βέλτιστου συμφέροντος του παιδιού. Επίσης, είναι σημαντικό να αναφερθεί η δυνατότητα επαναξιολόγησης και ανανέωσης του ΑΣΦ τουλάχιστον ετησίως.
    10.5δ: Προτείνουμε την αντικατάσταση της αναφοράς σε «ειδικές ανάγκες» με το «ιδιαιτερότητες» που αφορούν την ταυτότητα του παιδιού.

    Άρθρο 11
    11α: Τονίζουμε την ανάγκη να προστεθούν οι δραστηριότητες εκτός δομής στην κοινότητα στα πλαίσια της ένταξης των παιδιών, με στόχο την απαραίτητη κοινωνικοποίησή τους. 11β: Είναι απαραίτητο να προβλεφθούν ανάγκες θεραπειών (λογοθεραπεία, εργοθεραπεία), ανάγκες παιδιών με αναπηρία, καθώς και παιδοψυχιατρική κάλυψη όπου αυτό απαιτείται.
    11.η: Η απαραίτητη διάδραση με φίλους και συμμαθητές μπορεί να γίνεται υπό την εποπτεία της ΚΥ ή/και των προσώπων φροντίδας των παιδιών.

    Άρθρο13
    Η αναλογία προσωπικού / βάρδια δεν είναι επαρκής. Ανεξάρτητα από τον αριθμό των παιδιών απαιτούνται τουλάχιστον 2 φροντιστές/παιδαγωγοί στη βάρδια, καθότι συχνά προκύπτουν έκτακτα περιστατικά που χρειάζονται την προσωρινή απομάκρυνση του ενός φροντιστή (για παράδειγμα τη συνοδεία παιδιού σε νοσοκομείο). Επιπλέον, οι αναλογίες ανά παιδί οφείλουν να συνάδουν με διεθνή πρότυπα φροντίδας: 1 φροντιστής ανά 6 παιδιά (όχι 10) και 1 φροντιστής ανά 4 βρέφη.
    13.1β: Η προσκόμιση λευκού ποινικού μητρώου απαιτεί επικαιροποίηση ανά έτος.
    13.2: Απαιτείται να αναγραφεί συγκεκριμένη αναλογία ειδικότητας/παιδιά, σύμφωνα με το 13.1.
    13.3: Οι Κοινωνικοί Λειτουργοί πρέπει να είναι σε αναλογία 1/20 παιδιά (κάθε ηλικίας) καθώς υλοποιούν το κρίσιμο έργο της οικογενειακής αποκατάστασης
    13.3α: (Εφηβική Ομάδα) Ο Κοινωνικός Επιμελητής μπορεί επίσης να διαθέτει ειδικότητα με πτυχίο παιδαγωγικών/ανθρωπιστικών σπουδών.
    13.3β Στο Διοικητικό προσωπικό δεν αναφέρεται Γραμματειακή υποστήριξη, η οποία είναι απαραίτητη.

    Άρθρο 15
    15.1.Ι: Οι ατομικοί φάκελοι οφείλουν να είναι επικαιροποιημένοι. Προτείνουμε και τονίζουμε να προστεθούν οι γνωματεύσεις και τα δελτία παρακολούθησης ψυχικής και σωματικής υγείας του κάθε παιδιού.
    15.β & δ: Το Ημερολόγιο και το Βιβλίο Συμβάντων μπορούν να είναι ένα ενιαίο έγγραφο, αρκεί να ορίζεται ξεκάθαρα το πρόσωπο ευθύνης για τα παιδιά και τις δραστηριότητές τους.

    Άρθρο 16
    Η εποπτεία πρέπει να πραγματοποιείται βάσει εθνικών και ενιαίων πρωτοκόλλων που βασίζονται σε διεθνείς και εθνικές βέλτιστες πρακτικές. Οι φορείς εποπτείας πρέπει να στελεχώνονται με επαρκές και καταρτισμένο προσωπικό και ο Κοινωνικός Σύμβουλος οφείλει να είναι κατάλληλα εκπαιδευμένος και να υποστηρίζεται με συνεχείς εκπαιδεύσεις.

    Άρθρο 18
    18.2: Η προθεσμία για τη μεταρρύθμιση των υφιστάμενων ΜοΠΠ να είναι επαρκής, έως 3 έτη.
    18.3: Το συγκεκριμένο άρθρο εξαιρεί ορισμένες ΜοΠΠ από κύριες και σημαντικές υποχρεώσεις του παρόντος σχεδίου που αφορούν σε βασικά δικαιώματα των παιδιών, όπως την ασφάλειάς τους, την προστασία τους από κακοποίηση, την πρόσβαση στην κοινότητα και τον διαχωρισμό τους στη δομή βάσει ηλικίας. Θεωρούμε ότι πρέπει να αφαιρεθεί.

    Πηγές
    SOS Children’s Villages/ International Foster Care Organisation (IFCO)/ the International Federation of Educative Communities (FICE): Quality 4 Children Standards.
    Recommendation Rec(2005)5 of the Committee of Ministers to Member States on the Rights of Children Living in Residential Institutions.
    Guidelines for the Alternative Care of Children: resolution / adopted by the General Assembly of the United Nations (2009)

  2. Γενικές παρατηρήσεις:

    Η ΜΕΤΑδραση καλωσορίζει τη συγκεκριμένη πρωτοβουλία, δεδομένου ότι αποτελεί μακροχρόνιο αίτημα των Οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών που συνδράμουν στη στέγαση ασυνόδευτων ανηλίκων αποτελούσε η δημιουργία πλαισίου προϋποθέσεων Ίδρυσης και Λειτουργίας Μονάδων Παιδικής Προστασίας και Φροντίδας (ΜοΠΠ). Ειδικότερα, εκφράζουμε την ιδιαίτερη ικανοποίηση μας για την ένταξη παιδιών άνω των 15 ετών στην ημιαυτόνομη διαβίωση, η πρόβλεψη για παραμονή νέων εώς 24 ετών στις ΜοΠΠ, όπως και για τη δυνατότητα στέγασης αγοριών και κοριτσιών στο ίδιο ΜοΠΠ. Στη συγκεκριμένη απόφαση είναι ξεκάθαρη η βούληση ένταξης όλων των παιδιών που χρήζουν προστασίας και φροντίδας στην ελληνική επικράτεια. Εντούτοις, θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή, καθώς αρκετές προϋποθέσεις που προβλέπονται στον “Οδηγό Λειτουργίας Δομών Φιλοξενίας από το Εθνικό Πρόγραμμα Ταμείου Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης” διαφέρουν τα προβλεπόμενα στη συγκεκριμένη απόφαση (αριθμό προσωπικού/ειδικότητες, κτιριακές προδιαγραφές κ.α) .

    Ειδικότερα:

    Άρθρο 1 Ορισμός και σκοπός Μονάδων Παιδικής Προστασίας και Φροντίδας (ΜοΠΠ)

    Η πρόβλεψη εξειδικευμένων ΜοΠΠ για παιδιά με αναπηρία και ειδικότερα για βαριές ψυχιατρικές περιπτώσεις παιδιών πολιτών τρίτων χωρών, αποτελεί επίσης χρόνιο αίτημα των Οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών που ασχολούνται με την προστασία και τη φροντίδα ασυνόδευτων ανηλίκων. Είναι απαραίτητο να προβλεφθεί η δυνατότητα (άρθρο 9) αιτιολογημένης απόρριψης εισαγωγής παιδιού από ΜοΠΠ εφόσον το πλαίσιο λειτουργίας, τη δεδομένη στιγμή, δεν δύναται να διασφαλίσει το βέλτιστο συμφέρον του παιδιού προς τοποθέτηση. Στην ίδια κατεύθυνση, είναι σημαντικό να διευρυνθεί η πρόβλεψη (άρθρο 9 παρ. 5) για οποιαδήποτε τοποθέτηση παιδιού σε ΜοΠΠ να απαιτείται η μεταβίβαση του ατομικού φακέλου με πλήρη κοινωνικό ιστορικό του παιδιού τουλάχιστον 48 ώρες πριν την τοποθέτηση και να παρέχεται κατά το διάστημα αυτό η δυνατότητα συνέντευξης του παιδιού από τη ΜοΠΠ που πρόκειται να το αναλάβει.

    Άρθρο 9 Προϋποθέσεις και δικαιολογητικά τοποθέτησης σε ΜοΠΠ

    Στο άρθρο 9 παρ. 4. γ είναι σημαντικό να προβλεφθούν και οι περιπτώσεις παιδιών χωρίς νομιμοποιητικά έγγραφα. Επισημαίνουμε επίσης το τεράστιο κενό για τη διενέργεια παιδοψυχιατρικής εκτίμησης που απαιτείται για την τοποθέτηση του παιδιού σε ΜοΠΠ και το οποίο θα δημιουργήσει σημαντικές καθυστερήσεις στις τοποθετήσεις των παιδιών.

    Άρθρο 11 Δικαιώματα και Παρεχόμενες υπηρεσίες

    Η εξασφάλιση από τις ΜοΠΠ των υπηρεσιών που παρέχονται από τους αρμόδιους δημόσιους φορείς (άρθρο 11 παρ β,γ,δ) αποτελεί συχνά πρόκληση. Γενικότερα προτείνεται ο ορισμός αρμοδίων προσώπων στο Υπουργείο στα οποία θα μπορούν να απευθύνονται οι ΜοΠΠ προκειμένου να επιλύονται άμεσα τα προβλήματα που δημιουργούνται με στόχο την εξασφάλιση της άμεσης πρόσβασης των παιδιών στις δημόσιες υπηρεσίες.

    Παρά την θετική πρόβλεψη στην παράγραφο (ζ) για την κάλυψη των πολιτισμικών αναγκών των παιδιών από διαφορετικές χώρες ή μειονοτικές ομάδες, με διαφορετικές θρησκευτικές πεποιθήσεις, είναι αναγκαίο να αναφέρεται ρητά και η υποχρεωτική από τις ΜοΠΠ παροχή διερμηνείας στις γλώσσες των παιδιών που φιλοξενούν.

    Άρθρο 13 Στελέχωση ΜοΠΠ

    Άρθρο 13 να μην υπάρχει η διάκριση με βάση την υγεία για όλο το προσωπικό της μονάδας, αλλά να υπάρχουν προβλέψεις επιμέρους ανάλογα με την ειδικότητα (πχ μάγειρας/ισσα, βρεφονηπιοκόμος κ.α.), με βάση τις προϊσχύουσες νομοθετικές διατάξεις.

    Προτείνεται ο ρόλος του παιδιάτρου ως επικουρικός στο ΕΣΥ και όχι μόνιμος και υποχρεωτικός συνεργάτης. Τέλος, η εισαγωγή της ειδικότητας του φύλακα σε 3 βάρδιες, αποτελεί ιδρυματικό μέτρο και συνιστάται να αποφευχθεί. Προτείνεται νυχτερινός φροντιστής το βράδυ αντί φύλακας.

  3. Μαρία Καδόγλου

    Τα σημαντικά σημεία έχουν αναφερθεί. Παραθέτω μερικά ακόμη σημεία προς συμπλήρωση των παραπάνω:

    Παρ. 1 του άρθρου 4: η Περιφέρεια αναλαμβάνει να εκδώσει την άδεια, ενώ στο άρθρο 16 αναλαμβάνει και την εποπτεία μέσω του ελέγχου του κοινωνικού συμβούλου (στις περισσότερες υποστελεχομένες υπηρεσίες των ΠΕ όλη αυτή η διαδικασία θα γίνεται από τα ίδια άτομα), με κίνδυνο τη μείωση της ποιότητας του ελέγχου. Επομένως, είναι σημαντικό οι Δήμοι να διατηρήσουν τη σημερινή αρμοδιότητα της έκδοσης άδειας που έχουν και οι υποστελεχωμένες Περιφέρειες τον έλεγχο.

    Παρ. 2α του Άρθρου 16: είναι σημαντικό να διαχωριστεί ό ρόλος του κοινωνικού συμβούλου με τον ρόλο του χρήστη anynet που έχει πρόσβαση στα ΑΣΟΑ των παιδιών, ακριβώς επειδή υπάρχουν κοινωνικοί σύμβουλοι που δεν είναι χρήστες του anynet (δηλαδή όσοι προέρχονται από υπηρεσίες εκτός ΠΕ). Δεν είναι εφικτό ο κοινωνικός σύμβουλος που επωμίζεται όλο τον έλεγχο της δομής να επωμίζεται και το έργο του ελέγχου των ΑΣΟΑ ενώ δεν είναι χρήστης του anynet . Έτσι, θα δημιουργηθεί σύγχυση ρόλων και θα υπάρχει δυσλειτουργία στον έλεγχο, επομένως μειωμένη αποτελεσματικότητα αυτού. Επιπλέον, είναι σημαντικό να συσταθεί επιτροπή ελέγχου και ο κοινωνικός σύμβουλος να κάνει τον έλεγχο σε συνεργασία με άλλες ειδικότητες π.χ μηχανικοί, επόπτες υγείας κτλ, καθώς πολλά θέματα της λειτουργίας των Μονάδων ξεπερνούν την δική του ειδικότητα. Επιπλέον, δεν είναι δυνατό, Μονάδες που χρόνια λειτουργούν με έναν συγκεκριμένο τρόπο εδώ και χρόνια να πρέπει να αλλάξουν τη λειτουργία τους και αυτό να το αναλαμβάνει μόνο ο κοινωνικός σύμβουλος… Για να αυξηθεί δε η συχνότητα και η ποιότητα του ελέγχου, απαιτείται μεγαλύτερος αριθμός ατόμων που θα ασχολούνται αποκλειστικά με αυτό. Σε πολλές ΠΕ ο Κοινωνικός Σύμβουλος εκτελεί πολλά άλλα παράλληλα καθήκοντα με αποτέλεσμα να αδυνατεί να εκτελεί συχνά ελέγχους. Γενικότερα, ο τρόπος που μέχρι σήμερα ασκείται ο έλεγχος είναι υποβαθμισμένος και αστήρικτος. Για το λόγο αυτό χρειάζεται να ενισχυθεί αναλόγως, ώστε να αυξηθεί η ποιότητά του.

    Παρ 3 του άρθρου 18: αναφέρεται στο τέλος ως εξής: “…. εφόσον πληρούνται οι απαιτήσεις των άρθρων 7 και 13.4”. Το 13.4 δεν υπάρχει.

    Για το παιδαγωγικό- καθημερινό- υποστηρικτικό πρόγραμμα που παρέχει η κάθε μονάδα στο εκάστοτε παιδί, το οποίο θα πρέπει να ελέγξει ο κοινωνικός σύμβουλος δεν υπάρχει αναφορά. Εντυπωσιακό (και “επικίνδυνο”) παράδειγμα για αυτό αποτελεί το ΄ότι σε κάποιες Γερμανικές δομές που υπάρχουν στην Ελλάδα, τα παιδιά δεν πηγαίνουν σχολείο και εκπαιδεύονται από φιλόλογο και άλλες τεχνικές ειδικότητες όπως : ξυλουργός, μαρμαράς, χτίστης κτλ. Επίσης, αυτά τα παιδιά δεν υπάρχουν στο anynet, δεν γνωρίζουμε που επιστρέφουν και ποια είναι η αποκατάστασή τους. Ωστόσο, οι κοινωνικοί σύμβουλοι καλούνται να αξιολογήσουν τις συνθήκες διαβίωσης και αποκατάστασής τους… κάτι που δεν είναι δυνατό με τις ελλείψεις του παρόντος νομοσχεδίου.

    Αντίστοιχη διαβούλευση και νομοθεσία χρειάζεται να ακολουθηθεί και για τις ΜΠΠ των ΝΠΔΔ (όπως ακριβώς έγινε αρχικά για τους ιδιωτικούς παιδικούς σταθμούς και στη συνέχεια για τους παιδικούς σταθμούς των Δήμων), ώστε να εξασφαλιστεί παρόμοια λειτουργία.

  4. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΔΨΥΚΠ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟΥ ΥΓΕΙΑΣ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ

    ΣΧΟΛΙΑ ΣΤΟ ΥΠΟ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ ΣΧΕΔΙΟ ΥΑ ΓΙΑ ΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΚΛΕΙΣΤΗΣ ΦΙΛΟΞΕΝΙΑΣ ΠΑΙΔΙΩΝ
    Νικολαΐδης Γιώργος
    Ψυχίατρος, Διευθυντής Διεύθυνσης Ψυχικής Υγείας και Κοινωνικής Πρόνοιας του Ινστιτούτου Υγείας του Παιδιού

    Κάποιες πρώτες προσωπικές σκέψεις σχολιασμού του κειμένου σε δημόσια διαβούλευση:

    1. Κατ’ αρχάς υπάρχει ένα ουσιώδες πρόβλημα με την δημοσίευση και την έναρξη της δημόσιας διαβούλευσης για τις προδιαγραφές λειτουργίας των κλειστών πλαισίων φιλοξενίας παιδιών: παρότι το κείμενο τύποις ομνύει στον στόχο της αποϊδρυματοποίησης (πχ. στο άρθρο 1, παράγραφος 4) εντούτοις η σκοπιμότητά του εξαρχής είναι αμφισβητήσιμη: αν όντως υπάρχει πολιτική βούληση να αποϊδρυματοποιηθεί το σύστημα παιδικής προστασίας στην Ελλάδα ποιος ο λόγος να θεσμοθετηθούν – «στο παρά πέντε» του κλεισίματος των ιδρυμάτων…- προδιαγραφές για την λειτουργία τους; Θα αντιστοιχούσε πολύ περισσότερο το να ανακοινωθεί ένα ρεαλιστικό χρονοδιάγραμμα για να κλείσουν όλα τα ιδρύματα (ιδιωτικού και δημοσίου δικαίου) με ορισμένη την ημερομηνία τερματισμού εισαγωγών σε πλαίσια κλειστής φιλοξενίας και τεχνική βοήθεια σε όλα τα σήμερα εν λειτουργεία πλαίσια έτσι ώστε να μπορέσουν εν τω μεταξύ να μετασχηματισθούν αναπροσανατολίζοντας τις υπηρεσίες που παρέχουν σε μη ιδρυματικές υπηρεσίες παιδικής προστασίας (όπως, άλλωστε συμβαίνει στο πλείστο των χωρών της γεωγραφικής Ευρώπης). Ποια, λοιπόν, η σκοπιμότητα του να δοθεί προς διαβούλευση ένα τέτοιο κείμενο αν όντως δεν υπάρχει η βούληση το ιδρυματικό σύστημα φιλοξενίας παιδιών να μακροημερεύσει;
    2. Σημειωτέον ότι είναι ζήτημα πλέον αν υπάρχει μονοψήφιος αριθμός χωρών από τις 48 της γεωγραφικής Ευρώπης που να εξακολουθούν να φιλοξενούν παιδιά που έχουν ανάγκη σε ιδρύματα κλειστής φιλοξενίας ιδιαίτερα για τα παιδιά τυπικής ανάπτυξης ενώ καταβάλλονται προσπάθειες να ισχύσει το ίδιο και παντού, ομότιμα και όσον αφορά στα παιδιά με αναπηρία. Αν έχει πλέον μείνει κλειστή φιλοξενία στην Ευρώπη (και εν γένει στον ανεπτυγμένο κόσμο) αυτό πια περιορίζεται σε συγκεκριμένες κατηγορίες παιδιών (π.χ. παιδιά στην εφηβεία, με δύσκολες συμπεριφορές κ.ο.κ.) και αυτή λαμβάνει χώρα σε μικρού δυναμικού στέγες που φιλοξενούν λίγα (3-4, 2 ή ακόμα και 1) παιδιά με στελέχωση από εξειδικευμένο ψυχοπαιδαγωγικό προσωπικό που να μπορεί να συνδράμει καλύτερα τις ιδιαίτερες ανάγκες των παιδιών αυτών. Η δε «κλασσική» ιδρυματική φιλοξενία παιδιών θεωρείται εύλογα παρωχημένη και βλαπτική στα παιδιά καθώς προκαλεί πλείστες όσες συνέπειες δευτερογενούς επαναθυματοποίησης ήδη τραυματισμένων ψυχικά παιδιών. Οι βλαπτικές επιπτώσεις του ιδρυματισμού είναι πλέον τεκμηριωμένος κοινός τόπος σε όλα τα ευρωπαϊκά και διεθνή φόρα και η επίκληση από ένα κείμενο του οποίου η λειτουργικότητα θα είναι να συντηρήσει τα ιδρύματα εσαεί των διεθνών συμβάσεων παιδικής προστασίας είναι αν μη τι άλλο αντίφαση εν τοις όροις…
    3. Το κείμενο, μάλιστα, μοιάζει να μην αντιλαμβάνεται επαρκώς την διάκριση μεταξύ ιδρυματικής φροντίδας και εναλλακτικών μορφών παιδικής φιλοξενίας. Χαρακτηριστικά μοιάζει να μην αντιλαμβάνεται την ουσία του θεσμού της αναδοχής συγχέοντάς της με την υιοθεσία ακολουθώντας μια ατυχή παράδοση, τελευταίο στιγμιότυπο της οποίας υπήρξε ο Ν. 4538/2018. Συγκεκριμένα, στην φιλοσοφία του τελευταίου αυτού Νόμου υπήρχε η παγκόσμια πρωτοτυπία ένα παιδιά να εισάγεται πρώτα σε ένα ίδρυμα και μετά να προσπαθεί κανείς να το αποϊδρυματοποιήσει (ενώ σε όλο τον κόσμο ένα παιδί οδηγείται σε μια ανάδοχη οικογένεια αμέσως μετά την απομάκρυνσή του από την φυσική του οικογένεια λόγω κινδύνου χωρίς ενδιάμεσες στάσεις και «μεσάζοντες»). Κατά την αυτή, λοιπόν φιλοσοφία το υπό διαβούλευση κείμενο αναφέρει στο Άρθρο 1, παράγραφος 1 ότι «Σκοπός των ΜοΠΠ είναι: α) Η αποκατάσταση των παιδιών σε οικογενειακό περιβάλλον, είτε μέσω της επανασύνδεσής τους με τη βιολογική τους οικογένεια, είτε μέσω των θεσμών της αναδοχής και της υιοθεσίας» – πράγμα παντελώς άσχετο με τις σύγχρονες αντιλήψεις για την παιδική προστασία και τις τρέχουσες πρακτικές σε όλο τον ανεπτυγμένο κόσμο: δεν είναι σκοπός της κλειστής φιλοξενίας η προώθηση ενός παιδιού στην αναδοχή – η αναδοχή είναι η εναλλακτική μορφή αντί της κλειστής φιλοξενίας. Το ίδιο νοηματικό σφάλμα επαναλαμβάνεται και στην παράγραφο 4 του ίδιου Άρθρου οπότε μάλλον δεν είναι κάποιο τυχαίο εκφραστικό λάθος αλλά μάλλον η ίδια αναχρονιστική αντίληψη που θέλει την αναδοχή να λαμβάνει εκροές του δια παντός εν λειτουργία ιδρυματικού συστήματος. Και επειδή όλοι οι παροικούντες στην Ιερουσαλήμ γνωρίζουν: αυτή η αναδοχή η οποία είναι απόρροια της λειτουργίας του ιδρυματικού συστήματος, δεν είναι αληθινή αναδοχή ως επί το πλείστο, είναι συγκεκαλυμμένη υιοθεσία.
    4. Στο Άρθρο 2 ήδη καθίσταται προφανές ότι το κείμενο δεν προτίθεται να ταράξει τα ύδατα της απαρχαιωμένης παιδικής προστασίας στην Ελλάδα και ότι οι προβλέψεις του αναφέρονται εμφανώς σε μια «κλασσική» ιδρυματική φροντίδα: το όριο μέχρι 30 παιδιά κατατάσσει προδήλως τις δομές αυτές στα ιδρύματα και ο ιδρυματισμός των παιδιών σε αυτά θα είναι αναπόδραστος. Μάλιστα στα όριο φιλοξενούμενων το κείμενο εισάγει αναίτια και ένα κατώτατο όριο (πάνω από 4 παιδιά). Η εισαγωγή αυτού του ορίου είναι παντελώς αναίτια, κινείται σε αντίθεση με την σύγχρονη ευρωπαϊκή πρακτική (στις περισσότερες χώρες όπου λειτουργεί κλειστή φιλοξενία παιδιών, οι δομές μάλλον φιλοξενούν μέχρι 4 παιδιά παρά πάνω από 4 παιδιά…). Και σε κάθε περίπτωση, το σκεπτικό γιατί θα έπρεπε να απαγορευθεί η λειτουργία μικρών δομών δεν αιτιολογείται.
    5. Η αναπαραγωγή του χωρισμού των ηλικιακών ομάδων (βρέφη, παιδιά 6-12 ετών, έφηβοι 13+) επίσης αποτελεί αναχρονιστική αντίληψη και πρακτική που έχει πλέον εγκαταλειφθεί. Ποια σκοπιμότητα επέβαλλε να θεσμοθετηθεί κάτι τέτοιο εν έτει 2022 δεν εξηγείται στο κείμενο. Θα ήταν πραγματικά ενδιαφέρον να δοθεί από το Υπουργείο στην δημοσιότητα και αν στην σύνταξη του εν λόγω κειμένου ακολουθήθηκαν πρότυπα λειτουργίας θεσμών παιδικής προστασίας και αν ναι, από ποιες χώρες (και σε ποια χρονική στιγμή των χωρών αυτών)…
    6. Από μόνη της, δε, η εισαγωγή των ιδρυμάτων για βρέφη και νεογνά είναι παντελώς απαράδεκτη, αναχρονιστική, αντιεπιστημονική και κινείται αντιδιαμετρικά με τις κατευθυντήριες οδηγίες όλων των σχετικών ευρωπαϊκών και διακρατικών οργανισμών. Ιδιαίτερα για τα βρέφη και νεογνά αναγνωρίζοντας το συντριπτικό σώμα τεκμηρίων που αποδεικνύει ότι η παραμονή τους σε ίδρυμα κλειστής φιλοξενίας προξενεί στα ευάλωτα αυτά βρέφη μη αναστρέψιμες βλάβες στο εγκέφαλο (που θα εκδηλωθούν μετέπειτα ως ψυχικές και συμπεριφορικές διαταραχές) έκανε τον ΟΗΕ εδώ και σχεδόν 20 χρόνια να εκδώσει παγκόσμια οδηγία προς όλα τα κράτη-μέλη του συνιστώντας να τερματιστεί άμεσα η φιλοξενία βρεφών και νεογνών έως 3 ετών σε πλαίσια κλειστής φιλοξενίας. Παρά, λοιπόν, την όποια απόφαση ληφθεί για την γενικότερη μοίρα του εγχειρήματος της αποϊδρυματοποίησης στην Ελλάδα, θα περίμενε κανείς τουλάχιστον για τα νεογνά και τα βρέφη να προβλεφθεί ο άμεσος τερματισμός της ιδρυματικής τους τοποθέτησης και φιλοξενίας. Δυστυχώς, όμως, κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει…
    7. Όπως και στην ατυχέστατη απόπειρα να εγκαινιαστούν ανάλογες προδιαγραφές λειτουργίας στην κλειστή φιλοξενία παιδιών το 2012-13, και πάλι η έμφαση δίνεται στα γραφειοκρατικά και στα τεχνικά-πολεοδομικά κριτήρια (ως εάν τα παιδιά μπορούν να μεγαλώνουν καλύτερα ή χειρότερα με βάση τα κιγκλιδώματα ασφαλείας και τα αντιολισθητικά δάπεδα….). Χαρακτηριστικά το κείμενο κάνει ακριβώς τα ίδια λάθη με το κείμενο εκείνο του 2013 που είχαν και τότε επισημανθεί πολλαπλώς και από πολλούς συγχέοντας την φιλοξενία ενός παιδιού με τις ανάλογες προδιαγραφές π.χ. νοσοκομειακών ή άλλων ανάλογων κτηρίων. Για παράδειγμα η παραπομπή στις κτηριολογικές προδιαγραφές του «Κτιριοδομικού Κανονισμού στην κατηγορία χρήσης «Υγεία και Κοινωνική Πρόνοια»» (Άρθρο 6, παράγραφος 1) προδήλως δεν ανταποκρίνεται στις ανάγκες παιδιών που πρέπει να διαβιούν αισθανόμενα ότι βρίσκονται σε τόπο κατοικίας και όχι σε νοσοκομειακή μονάδα ή κάτι ανάλογο. Για παράδειγμα, οι επαγγελματικές κουζίνες, τα παράθυρα με κιγκλιδώματα, οι κοινόχρηστοι χώροι που λειτουργούν κάποιες συγκεκριμένες ώρες (ενώ σε ένα «κανονικό» σπίτι όλοι οι χώροι είναι κοινόχρηστοι και, μάλιστα, όλες τις ώρες και, ως εκ τούτου, δεν υπάρχει καμία ανάγκη ύπαρξης «κοινόχρηστων» χώρων). Ως εκ τούτου η παραπομπή στον εν λόγω Κτηριοδομικό Κανονισμό διέπεται από ιδρυματική αντίληψη και θα επιτείνει τα ιδρυματικά χαρακτηριστικά των δομών κλειστής φιλοξενίας και, συνεπώς, θα ήταν πολλαπλά προτιμότερο να παραληφθεί και αντί αυτής να υπάρχουν πολύ πιο ανθρώπινες, καθημερινές προδιαγραφές για τα κτήρια στα οποία θα φιλοξενούνται τα παιδιά αυτά.
    8. Το αυτό ισχύει και για την πρόνοια που επαναλαμβάνεται απαράλλαχτη από το ατυχές εκείνο κείμενο του 2012-13 «Δεν επιτρέπεται η εγκατάσταση ΜoΠΠ σε οικοδομές, τμήματα των οποίων χρησιμοποιούνται για άλλη χρήση, εκτός κι αν αυτή είναι συναφής ή/και συμπληρωματική της λειτουργίας και των παρεχόμενων υπηρεσιών της Μονάδας» (Άρθρο 6, παράγραφος 2β). Αν υπάρχει κάτι που αποτελεί την επιτομή του ιδρυματισμού αυτό είναι αυτή εδώ η πρόνοια: τα παιδιά, λοιπόν, δεν θα μένουν σε ένα σπίτι, σε μια κατοικία αλλά θα μένουν σε ένα κτήριο που είναι «ειδικής χρήσης», είναι, δηλαδή ένα ίδρυμα. Αν θέλουμε όντως να προωθήσουμε το πνεύμα της αποϊδρυματοποίησης, τότε η ρύθμιση που θα εισαγάγαμε θα ήταν μάλλον η εντελώς αντίθετη: «Δεν επιτρέπεται η εγκατάσταση ΜoΠΠ σε οικοδομές, τμήματα των οποίων χρησιμοποιούνται μόνο για αυτήν την χρήση ή για αυτή και άλλες που είναι συναφείς ή/και συμπληρωματικές της λειτουργίας και των παρεχόμενων υπηρεσιών της Μονάδας». Και αν αυτό το βλέπαμε σε συνδυασμό με μια πιο γενναία μείωση σε μονοψήφια επίπεδα του αριθμού των φιλοξενούμενων παιδιών, τότε θα μπορούσε κανείς να διατηρήσει κάποια ελπίδα ότι το παρόν νομοθέτημα παρά το ότι αναπαράγει την κλειστή φιλοξενία, ίσως την ωθήσει σε πιο ανθρώπινες μορφές πιο κοντά στα στάνταρντ μιας οικογένειας…
    9. Στο Άρθρο 10 περιγράφονται αν και ελλιπώς κάποιες ενέργειες που οι φορείς κλειστής φιλοξενίας καλούνται να υλοποιήσουν. Ήδη εκφραστήκαμε και παραπάνω (αλλά και πλειστάκις αλλαχού) για τις εγγενείς αδυναμίες που συστήματος διαχείρισης των παιδιών που απομακρύνονται από τις οικογένειές του- δυστυχώς με το παρόν κείμενο αυτά τα «κακώς κείμενα» δεν διορθώνονται. Το σύστημα θα εξακολουθεί να λειτουργεί μονόπλευρα προωθώντας παιδιά ονομαστικά σε αναδοχή αλλά στ αλήθεια προς υιοθεσία χαρακτηριζόμενο από μια απαρχαιωμένη αντίληψη για το τι είναι παιδική προστασία – ως αν να πιστεύουμε ότι παιδική προστασία είναι το να παίρνει κανείς παιδιά κάποιων που αδυνατούν και να τα ανατρέφει αντί αυτών. Αυτό υπήρξε ιστορικά η απαρχή της αντίληψης της παιδικής προστασίας. Μεταπολεμικά, ωστόσο, η συνειδητοποίηση της βλαπτικής λειτουργίας των ιδρυμάτων, της υποτίμησης του δυναμικού της οικογενειακής επανένωσης κ.α. οδήγησαν στην εγκατάλειψη του παραπάνω περιεχομένου έναντι ενός άλλου που σήμερα επικρατεί στο διεθνές περιβάλλον. Το σύγχρονο περιεχόμενο της παιδικής προστασίας είναι πως αποτελεί τις υπηρεσίες εκείνες που υποβοηθούν εκείνους που έχουν παιδιά αλλά και δυσλειτουργίες (κοινωνικές, ψυχικές, οικονομικές κ.λπ.) να ανατρέψουν τα παιδιά τους όσο περισσότερο μπορέσουν. Τώρα στο Άρθρο 10, παράγραφος 4 του κειμένου προβλέπεται ότι «Μετά την παρέλευση χρονικού διαστήματος τριών (3) μηνών κατά τους οποίους η Μονάδα προβαίνει σε παρεμβάσεις για άμεση επιστροφή του παιδιού στη βιολογική οικογένεια, αναζητείται η οικογενειακή αποκατάσταση του παιδιού μέσω του θεσμού της αναδοχής/ή της υιοθεσίας, κατόπιν της σχετικής επικαιροποίησης του ΑΣΟΑ.». Δηλαδή, δίνονται μόνο 3 μήνες στους βιολογικούς γονείς που τυχόν δυσκολεύονται και μετά τα παιδιά προωθούνται στις «καλές οικογένειες» για «αναδοχή/υιοθεσία»…. Βεβαίως αμέσως παρακάτω το κείμενο διαβεβαιώνει ότι τα πλαίσια κλειστής φιλοξενίας (και όχι κανένας άλλος…) θα «υποχρεούνται να διασφαλίζουν τη συνέχιση της επικοινωνίας με τη βιολογική οικογένεια, υπό τους όρους που προβλέπουν οι δικαστικές αποφάσεις, και μετά την τοποθέτηση του παιδιού σε αναδοχή.». Δηλαδή αν δεν έχει δικαστική απόφαση, η βιολογική οικογένεια θα «χάνει» το παιδί της μετά από μόλις 3 μήνες; Και στ’ αλήθεια, καθώς η πλειονότητα των αναδοχών και δη εκείνες που υποστηρίζονται από πλαίσια κλειστής φιλοξενίας αφορούν στην πραγματικότητα αιτήματα υιοθεσίας, πως πιστεύουμε ότι προστατεύονται τα δικαιώματα του παιδιού να μην αποχωρίζεται από την φυσική του οικογένεια με τον τρόπο που περιγράφεται στο κείμενο;
    10. Στις μεταβατικές διατάξεις του Άρθρου 18 πρακτικώς ανοίγει ένα παράθυρο ότι δομή σήμερα λειτουργεί να συνεχίσει να λειτουργεί ως έχει χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα. Πράγμα που σε συνδυασμό με τα ανωτέρω υποδηλώνει ξανά πως το εγχείρημα της αποϊδρυματοποίησης μάλλον μετατίθεται για τις Ελληνικές καλένδες… ειδάλλως, δεν θα είχαν θέσει διατάξεις όπως εκείνες της παραγράφου 3 του Άρθρου 18…
    11. Τέλος, είναι στο ίδιο, δυστυχώς, μήκος κύματος – δηλαδή της εγκατάλειψης του στόχου της αποϊδρυματοποίησης του συστήματος παιδικής προστασίας στην Ελλάδα και το ίδιο το γεγονός ότι δίνονται χωριστά προδιαγραφές λειτουργίας για τις δομές κλειστής φιλοξενίας ιδιωτικού δικαίου, ενώ για τις δημοσίου δικαίου δεν θα ισχύσει το ίδιο καθεστώς. Αν όντως υπήρχε μια ισχυρή βούληση να προχωρήσει το εγχείρημα της αποϊδρυματοποίησης, τότε θα έμπαιναν και καταληκτικές ημερομηνίες οριστικού κλεισίματος των ιδρυμάτων (όλων, ιδιωτικού και δημοσίου δικαίου) υπέρ ενός άλλου συστήματος παιδικής προστασίας βασισμένου στις εναλλακτικές μορφές φιλοξενίας (δηλαδή της ανάδοχης φροντίδας, της αυτόνομης διαβίωσης και άλλων που μένουν ακόμα να εισαχθούν στο εν Ελλάδι σύστημα όπως η ημερήσια, η διαλείπουσα και ανακουφιστική φροντίδα, η επαγγελματική αναδοχή κ.ο.κ.). Το να υποστηρίζει κανείς πως θα προχωρήσει ένα εγχείρημα αποϊδρυματοποίησης μόνο στο δημόσιο ή μόνο στον ιδιωτικό τομέα φιλοξενίας παιδιών είναι ανεδαφικό καθώς οι δυο αυτοί χώροι λειτουργούν λειτουργικά ως συγκοινωνούντα δοχεία. Αυτό που θα αντιστοιχούσε σε αυτήν την χρονική στιγμή θα ήταν μια θαρραλέα πολιτική πρωτοβουλία για να κλείσουν σε ένα ορατό χρονικό σημείο και οι δυο αυτοί χώροι και να αναπτυχθεί παράλληλα το σύστημα που θα τους αντικαταστήσει. Κάτι τέτοιο, δυστυχώς, δεν διαφαίνεται στο κείμενο και αντιθέτως, πολλές από τις επιμέρους προβλέψεις του πάνε τα πράγματα «προς τα πίσω» σε πιο παλαιομοδίτικες, ξεπερασμένες και αντιεπιστημονικές αντιλήψεις για την παιδική προστασία που η διεθνής και ευρωπαϊκή κοινότητα έχουν απορρίψει από δεκαετίες. Δεδομένων όλων των ανωτέρω, καλούμε το Υπουργείο να ανακαλέσει το συγκεκριμένο κείμενο και να ξεκινήσει μια επείγουσα και ουσιαστική συζήτηση για το που θέλουμε ως κοινωνία να πάμε το σύστημα παιδικής προστασίας με στόχο την κατάληξη σε πραγματικά σύγχρονες και state of the art πρακτικές και θεσμικές παρεμβάσεις.

    Η ΔΨΥΚΠ του ΙΥΠ θα επεξεργαστεί και αναλυτικότερες τεχνικές παρατηρήσεις επί του κειμένου και θα τις αποστείλει εντός της εβδομάδας στο Υπουργείο, αναρτώντας τες ταυτόχρονα στην ιστοσελίδα της (www.ich-mhsw.gr)

  5. Χαιρετίζουμε την πρωτοβουλία της Υφυπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων προκειμένου να εισαχθούν «Προϋποθέσεις Ίδρυσης και Λειτουργίας Μονάδων Παιδικής Προστασίας και Φροντίδας (ΜοΠΠ) από Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα», ως ένα βήμα προς την κατεύθυνση της βελτίωσης της πολιτικής για την παιδική προστασία και την αποϊδρυματοποίηση σε εθνικό επίπεδο.

    Ως ένα γενικό σχόλιο θα θέλαμε να ξεκινήσουμε τη συνεισφορά μας σε αυτή τη διαβούλευση, αναφερόμενοι στο διαχωρισμό των δομών φιλοξενίας ανηλίκων στη χώρα μας. Εκτός από τις ΜοΠΠ που λειτουργούν για την κάλυψη των αναγκών του γενικού πληθυσμού, υπάρχουν και οι Δομές Φιλοξενίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων (ΔΦαα), οι οποίες δεν εμπίπτουν στην εν λόγω Υ.Α., ωστόσο ευθυγραμμίζονται σταδιακά με τις διατάξεις του 4538/2018, γεγονός που δημιουργεί μια ασάφεια ως προς τις υποχρεώσεις τόσο σε επίπεδο λειτουργίας, όσο και σε επίπεδο παρεχόμενων υπηρεσιών.
    Όπως ήδη γνωρίζετε, τις εν λόγω δομές (ΔΦαα) διέπει ένα πολύ συγκεκριμένο πλαίσιο λειτουργίας, άρρηκτα συνδεδεμένο με τη χρηματοδότησή τους. Σε ό, τι αφορά την αναδοχή των ασυνόδευτων ανηλίκων, έχουμε ως οργάνωση ήδη ξεκινήσει τις επαφές με το αρμόδιο Υπουργείο και την Ειδική Γραμματεία για τη Προστασία των Ασυνόδευτων Ανηλίκων, και προς την κατεύθυνση συμπερίληψης της αναδοχής ως παραμέτρου στην επαναξιολόγηση του μοναδιαίου κόστους.
    Θα ήταν χρήσιμο για όλους τους φορείς που εμπλέκονται να υπάρξει μια διασαφήνιση ως προς το πλαίσιο λειτουργίας και την ευθυγράμμιση ή μη των ΔΦαα με την Υ.Α. που διέπει τις ΜοΠΠ. Σε αυτό το σημείο τονίζουμε την ύπαρξη πολλών περιπτώσεων παιδιών με προσφυγικό προφίλ που απομακρύνονται προσωρινά ή μονιμότερα από τις οικογένειές τους για σοβαρούς λόγους παραμέλησης, κακοποίησης ή και αδυναμίας των γονέων να τα φροντίσουν. Αυτά τα παιδιά εισάγονται στις ΔΦαα, οι οποίες από εκ του κανονιστικού τους πλαισίου δεν έχουν τις ίδιες λειτουργίες με τις ΜοΠΠ.
    Παράλληλα θα θέλαμε να επισημάνουμε το γεγονός ότι ως οργάνωση με 30ετή εμπειρία, αλλά και σημαντική συμβολή στον τομέα της παιδικής προστασίας, υποστηρίζουμε το μοντέλο των μεικτών δομών ως το πλέον κατάλληλο και αποτελεσματικό για την υποστήριξη των παιδιών. Η λειτουργία της κάθε ΜοΠΠ πρέπει να είναι σχεδιασμένη έτσι ώστε να δίνεται ουσιαστική έμφαση στον πυρήνα της παροχής υπηρεσιών προστασίας στο παιδί, ανεξαρτήτως κουλτούρας, θρησκείας, φυλής, εθνότητας, γεωγραφικής και κοινωνικής καταγωγής. Αυτός ο ευέλικτος σχεδιασμός έχει αποδειχθεί, στην πράξη, ιδιαίτερα ευεργετικός αναφορικά με την ουσιαστική ένταξη των παιδιών, τόσο στο καθημερινό πλαίσιο της δομής, όσο και στο επίπεδο της ευρύτερης κοινότητας. Η αποφυγή της γκετοποίησης, του στιγματισμού και του ιδρυματισμού αποτελούν ουσιαστικές λειτουργίες που επιτελούνται μέσα από ένα μοντέλο μεικτών δομών φιλοξενίας.
    Το πλαίσιο ελευθερίας και δυνατότητας για αλλαγή διευρύνεται σημαντικά εντός μιας πλουραλιστικής κοινότητας σε σχέση με μια κοινότητα αποτελούμενη αυστηρά από παιδιά με το ίδιο πολιτισμικό υπόβαθρο. Καθώς τα παιδιά ανταλλάσσουν τις εμπειρίες τους, εμπειρικά αποδομούν τα βαθιά ριζωμένα στερεότυπα, διευρύνουν τους ορίζοντές τους και βιώνουν την πραγματική επικοινωνία και συνύπαρξη, εκτιμώντας όσα πράγματα πραγματικά τους ενώνουν.
    Άλλωστε, η μη διάκριση αλλά η συνεχής αλληλεπίδραση και συμβίωση παιδιών που ανήκουν σε όλες τις πληθυσμιακές ομάδες, είναι καθοριστική για τον τρόπο καθημερινής παρέμβασης και δουλειάς με τα παιδιά. Ενός τρόπου που δεν περιχαρακώνει τα παιδιά στην ταυτότητα του ημεδαπού, του αλλοδαπού, του πρόσφυγα ή του μετανάστη, του Ρομά, αλλά τα εξισώνει, τα ενδυναμώνει και τους δίνει φωνή.
    Τέλος επισημαίνουμε τη θέση μας ότι όλες οι δομές παιδικής προστασίας θα πρέπει να λειτουργούν για την άμεση, επείγουσα και βραχύχρονη φιλοξενία παιδιών και εφήβων και να κατέχουν την απαραίτητη τεχνογνωσία για την ταχύτερη ολοκλήρωση των απαραίτητων ενεργειών με σκοπό την αποκατάσταση του κάθε παιδιού. Αυτό προϋποθέτει σαφώς τον εκσυγχρονισμό των ήδη υφιστάμενων ΜοΠΠ, αλλά και την πολύ προσεκτική δημιουργία νέων δομών, ώστε να καλύπτουν πραγματικές ανάγκες.
    Άρθρο 1, παρ. 2.α
    Αναγνωρίζοντας το πρόγραμμα της ημιαυτόνομης διαβίωσης ως μια σημαντική παράμετρο της εναλλακτικής φροντίδας, που ήδη λειτουργεί στη χώρα για την κάλυψη των αναγκών των Ασυνόδευτων Ανηλίκων, παρακαλούμε για σχετική αποσαφήνιση του πλαισίου που θα απευθύνεται στο γενικό πληθυσμό. Πρόκειται για πρόγραμμα που θα αναλάβει ο κρατικός μηχανισμός, θα λειτουργήσει στο πλαίσιο των υφιστάμενων ΜοΠΠ, ή υπάρχει κάποια άλλη πρόβλεψη και αντίστοιχο χρονοδιάγραμμα;
    Άρθρο 2, παρ. 1
    Βάσει της εμπειρίας της ΑΡΣΙΣ στην παιδική προστασία, 30 παιδιά σε μία δομή σε ενιαίο κτίριο είναι μεγάλος αριθμός, όπως άλλωστε έχει διαφανεί από τις δυσκολίες στη λειτουργία των Δομών Φιλοξενίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων. Ακόμη και οι δομές που φιλοξενούν έως 20-21 παιδιά είναι οριακά υπεράριθμες.
    Άρθρο 2, παρ. 2.α.
    Η ηλικιακή ομάδα 0-3 θα ήταν προτιμότερο, αν όχι επιτακτικό, να τοποθετείται άμεσα σε οικογένεια με τη μορφή της επείγουσας αναδοχής (πχ πρόγραμμα “πρώτη αγκαλιά”, κτλ), ενώ ταυτόχρονα θα πρέπει να δοθεί ο απαραίτητος χρόνος για να εισαχθεί η απαγόρευση εισαγωγής των βρεφών σε ιδρυματικούς χώρους, ως μέτρο στην εθνική πολιτική της χώρας για την παιδική προστασία, όπως συμβαίνει στην πλειοψηφία των ευρωπαϊκών κρατών που έχουν αποδεχθεί την επιστημονικά τεκμηριωμένη άποψη ότι οι συνέπειες της παραμονής των βρεφών σε ιδρυματικούς χώρους είναι τόσο αρνητικές και δημιουργούν δυσεπίλυτα προβλήματα που συνοδεύουν τα παιδιά ακόμη και στην ενηλικίωση.
    Άρθρο 3, παρ. 1
    Ευελπιστούμε στη δημιουργία ενός σχεδίου εκ μέρους των υπηρεσιών του Υπουργείου, όπου κατόπιν χαρτογράφησης των αναγκών, οι ενέργειες της παρ. 1, άρθρο 3, θα λειτουργούν και αντίστροφα. Οι περισσότερες ΜοΠΠ καλύπτουν τα μεγάλα αστικά κέντρα, ενώ η λειτουργία τους δεν καλύπτει όλες τις περιφέρειες και άρα δε μπορεί να υφίσταται υποστήριξη της βιολογικής οικογένειας, ενώ δημιουργούνται και πλήθος άλλα εμπόδια.
    Άρθρο 4, παρ. 1.β.
    Η Έγκριση Σκοπιμότητας θα αφορά και τις υφιστάμενες ΜοΠΠ, που έχουν λάβει αδειοδότηση; Θα ακολουθήσουν την αναφερόμενη διαδικασία, προκειμένου να επανεκδόσουν την άδεια λειτουργίας; Επίσης η πρόβλεψη ότι οι υπηρεσίες του Υπουργείου και της Περιφέρειας θα αποφασίζουν για τη σκοπιμότητα λειτουργίας μια ΜοΠΠ θα βασίζεται σε αξιολογικά κριτήρια που θα προκύψουν από έναν ολοκληρωμένο σχεδιασμό που θα διατυπώνει τις ανάγκες σε εθνικό επίπεδο; Έχει ήδη διεξαχθεί ανάλογη ποιοτική έρευνα;
    Άρθρο 4, παρ. 2
    Αρμόδια διεύθυνση αποτελεί η Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας;
    Άρθρο 5
    Αναθεώρηση της άδειας θα πραγματοποιείται και κατόπιν υπόδειξης του Κοινωνικού Συμβούλου ή συνεπεία των εκθέσεων αξιολόγησης;
    Άρθρο 9. Η τοποθέτηση ενός παιδιού σε ΜοΠΠ αποτελεί έσχατη και προσωρινή λύση και γίνεται όταν έχει αποκλεισθεί κάθε άλλη εναλλακτική οικογενειακού τύπου φροντίδα η οποία προβλέπεται από το Εθνικό Σύστημα Αναδοχών και Υιοθεσιών.
    Α. Θεωρούμε ότι η ίδια προϋπόθεση θα πρέπει να ισχύει για όλα τα παιδιά ανεξαιρέτως και ανεξαρτήτως καταγωγής. Η μοναδική λύση που προσφέρεται για τη διαμονή και φροντίδα των ασυνόδευτων παιδιών, αποτελεί η εισαγωγή σε Δομές Φιλοξενίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων (ΔΦαα).
    Β. Αναφορικά με την εξέταση της κάθε υπόθεσης προβλέπεται ενοποιημένη διαδικασία σε όλες τις Ομάδες Προστασίας Ανηλίκων όλων των Δήμων της χώρας, με κοινά εργαλεία; Κατόπιν εκπαίδευσης των στελεχών της οργάνωσής μας στο Πρωτόκολλο Διερεύνησης, Διάγνωσης και Διαχείρισης Κακοποίησης και Παραμέλησης Παιδιών του Ινστιτούτου Υγείας του Παιδιού και την εφαρμογή αυτού, θεωρούμε ότι θα μπορούσε, κατόπιν προσαρμογής, να αποτελέσει κοινό εργαλείο των κοινωνικών λειτουργών.
    Γ. Επίσης προβλέπεται ενοποιημένη διαδικασία για τις Εισαγγελίες της χώρας; Προτείνουμε τη θεσμοθέτηση του “Πρωτοκόλλου Διαχείρισης της Διαδικασίας Αφαίρεσης της επιμέλειας / γονικής μέριμνας των παραμελημένων και κακοποιημένων ανηλίκων” που διαμόρφωσε κατόπιν διαβούλευσης με το σύνολο των τοπικών φορέων και έθεσε σε εφαρμογή η Εισαγγελία Ανηλίκων Θεσσαλονίκης.
    Άρθρο 9, 2.β.
    «Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να έχει εξαντληθεί η δυνατότητα άμεσης τοποθέτησης του παιδιού σε ανάδοχη οικογένεια».
    Η εν λόγω διαδικασία προβλέπει τη συμπλήρωση ΑΣΟΑ ήδη από τον κοινωνικό λειτουργό των ΟΠΑ;
    Α. Παρακαλούμε να διασαφηνιστεί αν πρόκειται για το ίδιο ΑΣΟΑ που προβλέπει ο 4538/2018.
    «κατόπιν συμπλήρωσης του Ατομικού Σχεδίου Οικογενειακής Αποκατάστασης (ΑΣΟΑ) από την Κοινωνική Υπηρεσία του Νοσοκομείου»
    Β. Θεωρούμε αυτή την εξέλιξη μεγάλο βήμα προς την αποκατάσταση των βρεφών άμεσα και χωρίς καθυστερήσεις και χωρίς να χρειάζεται να εισαχθούν σε ιδρυματικό χώρο. Ευελπιστούμε μόνο να υπάρχει η ανάλογη στελέχωση και η τεχνογνωσία, προκειμένου να μπορέσει να λειτουργήσει σωστά η διαδικασία.
    Άρθρο 9, παρ. 3
    Η διαδικασία της τοποθέτησης εξετάζεται από τον κοινωνικό λειτουργό της Ομάδας Προστασίας Ανηλίκων του εκάστοτε Δήμου; Παρακαλούμε να αποσαφηνιστεί με ποιο τρόπο θα αποδεικνύεται η αρνητική απάντηση εκ μέρους του ΝΠΔΔ και που θα απευθύνεται. Παρακαλούμε διευκρινίστε.
    Άρθρο 9, παρ. 4.β.
    Α. Προβλέπονται συγκεκριμένες εξετάσεις; Θα πραγματοποιούνται σε δημόσιο νοσοκομείο αυθημερόν ή θα παραμένει το παιδί στο νοσοκομείο; Παρακαλούμε για διευκρινίσεις.
    Β. Τονίζουμε την έλλειψη δομών με δυνατότητα υποστήριξης παιδιών που αντιμετωπίζουν προβλήματα ψυχικής υγείας, καθώς και την αδυναμία των κρατικών δομών προαγωγής της ψυχικής υγείας να αντιμετωπίσουν τα περιστατικά, κυρίως λόγω υποστελέχωσης.
    Άρθρο 9, παρ. 4.γ.
    Σε αυτό το σημείο προτείνουμε την ενδεικτική αναφορά των εγγράφων, αφήνοντας ένα περιθώριο να καλυφθούν όλες οι υποθέσεις. Θεωρούμε ότι αν αναγραφεί “και άλλα” θα υπάρξει η κάλυψη του ανωτέρω.
    Άρθρο 9, παρ. 5.
    Η διαβίβαση του φακέλου θα πραγματοποιείται σε ηλεκτρονική μορφή και σε φυσική μορφή;
    Άρθρο 10, παρ.3
    Θεωρούμε το εν λόγω μέτρο καίριο ως προς την πιο ορθή και πιο δίκαιη αντιμετώπιση της κάθε περίπτωσης. Ωστόσο διατηρούμε επιφυλάξεις ως προς την επαρκή στελέχωση των δήμων της χώρας με επαγγελματίες, κυρίως στην περιφέρεια.
    Άρθρο 10, παρ.4
    Η εν λόγω διαδικασία προβλέπει αναφορά στο ΑΣΟΑ του παιδιού ή και ενημέρωση όλων των αρχών (Εισαγγελία, Κοινωνικός λειτουργός Δήμου, κτλ). Υπάρχει η δυνατότητα επαναξιολόγησης και από άλλους επαγγελματίες;
    Άρθρο 11, (ι)
    Σε αυτό το σημείο πιστεύουμε ότι θα πρέπει να δίδεται ένα περιθώριο σε ό,τι αφορά την έκδοση νομιμοποιητικών εγγράφων και τις ενέργειες για το νομικό καθεστώς με την αναφορά “και άλλα”.
    Άρθρο 11, (μ)
    Το δικαίωμα ενημέρωσης, συμμετοχής και έκφρασης της γνώμης των παιδιών θα μπορούσε να διασφαλιστεί με την πρόβλεψη πιο συγκεκριμένων ενεργειών και να μην επαφίεται σε απόφαση του κάθε φορέα, για τον τρόπο που θα το διαχειριστεί και θα το υλοποιήσει. Πολλοί διεθνείς οργανισμοί αλλά και οργανώσεις έχουν δημιουργήσει ολοκληρωμένα εργαλεία που αποδεδειγμένα προάγουν και διασφαλίζουν τη συμμετοχικότητα των ανηλίκων σε θέματα που τους αφορούν.
    Άρθρο 12, παρ.1
    Πιστεύουμε ότι πέραν του Υπεύθυνου Παιδικής Προστασίας που θα απασχολείται στη δομή, για λόγους διαφάνειας θα πρέπει να ορίζεται και ένας ακόμη επαγγελματίας, πχ ο Κοινωνικός Σύμβουλος ή να εισαχθούν μέτρα ως προς τον έλεγχο, αλλά και την ουσιαστική εποπτεία της λειτουργίας των δομών. Ο έλεγχος θα πρέπει να είναι τακτικό΄ς, δύο φορές το χρόνο δεν επαρκεί.
    Άρθρο 12, παρ.2
    Θα υπάρξει ένας πρότυπος εσωτερικός κανονισμός, ο οποίος θα προσαρμόζεται ανάλογα σε κάθε ΜοΠΠ;
    Άρθρο 13, παρ.1
    Προτείνουμε την καθιέρωση Κώδικα Δεοντολογίας, Κώδικα Αρχών και Αξιών και Κώδικα Παιδικής Προστασίας σε κάθε φορέα ή ΜοΠΠ.
    «Οι Μονάδες οφείλουν να μεριμνούν, κατά την πρόσληψη και κατ’ ελάχιστον άπαξ ετησίως, για την επιμόρφωση των εργαζομένων τους στα θέματα που αφορούν την παιδική προστασία, όπως την εφαρμογή του νομοθετικού πλαισίου, τη διαχείριση κρίσεων, την εφαρμογή των κανόνων λειτουργίας και των έκτακτων μέτρων προστασίας και κάθε άλλο θέμα που άπτεται των αρμοδιοτήτων τους και των ειδικών καθηκόντων τους».
    Θεωρούμε ότι η εν λόγω διαδικασία θα μπορούσε να γίνεται κάθε 6 μήνες προς διασφάλιση της καλής και ποιοτικής λειτουργίας των ΜοΠΠ.
    Άρθρο 13, παρ.2
    Θεωρούμε ότι η εκπόνηση ενός πιο συγκεκριμένου σχεδίου εκπαίδευσης με αναφορά σε θεματικές θα διασφάλιζε μια πιο ενοποιημένη διαδικασία κατάρτισης των εργαζομένων και των εθελοντών.
    Άρθρο 13, παρ. 3.α.2.
    Θεωρούμε ότι ένας εργαζόμενος για 10 βρέφη δεν επαρκεί, ειδικά κατά τη νυχτερινή βάρδια.
    Κατά τις απογευματινές ώρες όλα τα ανήλικα βρίσκονται εντός της δομής, εφόσον τις πρωινές ώρες φοιτούν σε σχολικές μονάδες. Κρίνοντας από την εμπειρία μας με τη συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα παιδιών (6-12 ετών), ένας φροντιστής δεν επαρκεί για να καλύψει τις ανάγκες των παιδιών, με δεδομένο ότι η πλειοψηφία συμμετέχει και σε εξωσχολικές δραστηριότητες στις οποίες τα παιδιά συνοδεύονται ή υπάρχουν άλλες έκτακτες ή προγραμματισμένες συνοδείες (ιατροί, κτλ). Στην περίπτωση της νυχτερινής βάρδιας για όλα τα ανήλικα, εκτός των βρεφών (για τα οποία πιστεύουμε ότι η αναλογία είναι ιδιαίτερα δυσανάλογη αναφορικά με τις ανάγκες τους), ο ένας εργαζόμενος θα πρέπει, κατά τη γνώμη μας, να συνεπικουρείται από έναν ακόμη, ο οποίος αν δε βρίσκεται εντός της δομής, θα πρέπει να είναι σε επιφυλακή για την περίπτωση που προκύψει κάτι έκτακτο.
    Άρθρο 14
    Προτείνουμε την καθιέρωση κώδικα δεοντολογίας, αρχών και αξιών και κώδικα παιδικής προστασίας που να διέπει τη δράση των εθελοντών.
    Άρθρο 15, παρ. 1.ε.III.
    Παρακαλούμε για διευκρινίσεις αναφορικά με το τί σημαίνει Νομικό καθεστώς φιλοξενίας και πώς αυτό τεκμαίρεται.
    Άρθρο 16, παρ.1
    Θεωρούμε το θεσμό του Κοινωνικού Συμβούλου ιδιαίτερα σημαντικό για τη διασφάλιση της καλής λειτουργίας των ΜοΠΠ, ωστόσο θα προτείναμε την ανάληψη της ευθύνης από τουλάχιστον δύο επαγγελματίες και ευελπιστούμε ότι η στελέχωση θα είναι επαρκής για να είναι δυνατή η ουσιαστική υποστήριξη και ο έλεγχος των ΜοΠΠ, κυρίως στην επαρχεία. Η Διεπιστημονική ομάδα που προβλέπεται για τη λειτουργία των ΜοΠΠ θα πρέπει να προβλέπεται και στον ελεγκτικό/ εποπτικό μηχανισμό.
    Άρθρο 16, παρ.2
    Η ποιοτική αξιολόγηση και ο έλεγχος θα πραγματοποιούνται με συγκεκριμένα εργαλεία που θα διασφαλίζουν την αντικειμενική αντιμετώπιση των ΜοΠΠ;
    Κλείνοντας επιθυμούμε να σταθούμε στο σημαντικό πεδίο της χρηματοδότησης, και της επάρκειας αυτής, προκειμένου οι ΜοΠΠ να επιτελούν τον σκοπό τους, παρέχοντας ποιοτικές υπηρεσίες. Θεωρούμε ότι η λειτουργία των ΜοΠΠ θα πρέπει να εξασφαλίζεται με τέτοιο τρόπο, ώστε να διασφαλίζεται η καλή τους λειτουργία. Σε καμία περίπτωση η φροντίδα των παιδιών δε θα πρέπει να επαφίεται αποκλειστικά και μόνο στη φιλανθρωπία, καθώς έτσι ελλοχεύει καθημερινός κίνδυνος ως προς τις υπηρεσίες που παρέχονται.

  6. Είχα πολλές προσδοκίες από αυτή τη κυβέρνηση λόγω της πρόθεσης που έδειξε από την αρχή να ακολουθήσει σχέδιο αποϊδρυματοποίησης των δομών κλειστής παιδικής προστασίας. Ωστόσο οι προθέσεις με τις πράξεις συχνά έχουν μεγάλες αποστάσεις. Αυτός ο νόμος είναι ένα τέτοιο παράδειγμα.
    – Άρθρο 1: «η διαβίωση ….δύναται να παρατείνεται… και μέχρι το 24ο έτος της ηλικίας του». Η εικόνα ανήλικων και ενήλικων σε μια δομή είναι κάτι σύνηθες που δε θα έπρεπε να συνεχιστεί. Είναι άκρως κακοποιητικό και για παιδιά και για ενήλικες. Τι δουλειά έχει ένας 20χρονος σε μια δομή που ζούνε 12χρονα; Πώς αυτός ο ενήλικας θα μπορέσει να ενταχθεί λειτουργικά στη κοινότητα αν μέχρι τα 24 του είναι ιδρυματοποιημένος; Χρειάζεται να δημιουργηθεί πρόγραμμα ομαλής μετάβασης από το ίδρυμα στη κοινότητα. Αυτό προϋποθέτει την προετοιμασία του παιδιού με σωστά εργαλεία μετάβασης από την εφηβεία στην ενηλικίωση. Από εκεί το σύστημα πρέπει να προβλέψει ξενώνες φιλοξενίας και στέγες ανεξάρτητης διαβίωσης των ενήλικων που δεν θα έχουν μορφή ιδρύματος, θα βρίσκονται μακριά από αυτό, μέσα στη κοινότητα και με στόχο την στήριξη του ενήλικα μέχρι την ανεξαρτητοποίηση του.

    – Άρθρο 1: 2. Σκοπός: Η αποκατάσταση προϋποθέτει στενή συνεργασία με υπηρεσίες που θα είναι υπεύθυνες είτε για τις βιολογικές είτε για τις θετές/ανάδοχες οικογένειες. Πως θα εγγυηθεί μια τέτοια συνεργασία με στόχο την αποκατάσταση του κάθε παιδιού;

    – Άρθρο 1: 3: Πως θα εγγυηθούμε τα δικαιώματα των παιδιών σε δομές όταν η ίδια η ύπαρξη της δομής καταπατά πρώτα από όλα το δικαίωμα στην οικογένεια και όχι μόνο; Πέραν αυτού πολλές δομές επιλέγουν να αλλάζουν όνομα αλλά και θρήσκευμα στα παιδιά. Άλλες δομές χρησιμοποιούν συναισθηματική ή και σωματική βία στα παιδιά. Κάποιες δεν έχουν τη δυνατότητα να στηρίξουν εξωσχολικές εκπαιδευτικές δραστηριότητες στα παιδιά με αποτέλεσμα να στερούνται τη πρόσβαση σε πληροφόρηση και εκπαίδευση; Τι αλλάζει με αυτό το άρθρο; Πως θα σταματήσει πραγματικά η καταπάτηση των δικαιωμάτων του παιδιού μέσα σε δομές;

    – Άρθρο 1: 4: Και επανερχόμαστε σε μια στρατηγική αποϊδρυματοποίησης. Πως θα εφαρμοστεί όταν το μήνυμα είναι τόσο μπερδεμένο; Αυτό το σχέδιο νόμου είναι δείγμα αυτού. Η στρατηγική πρέπει να είναι ξεκάθαρη προς όλους, κοινή γνώμη και δομές, δημόσιες, ιδιωτικές και θρησκευτικές. Το Άρθρο 2 είναι άλλη μια ένδειξη. Σε μια πρόταση μιλάμε για στρατηγική αποϊδρυματοποίησης και στην αμέσως επόμενη μιλάμε για ιδρύματα έως 30 παιδιά. Διαιωνίζουμε την ιδρυματοποίηση.

    – Άρθρο 2: Ένα άρθρο που δείχνει πόσο μακριά βρισκόμαστε από μια στρατηγική ουσιαστικής αποϊδρυματοποίησης και γυρνάμε πίσω σε άκρως κακοποιητικές και επικίνδυνες συνθήκες. Κανένα μωρό από 0-3 σε ίδρυμα!!!! Η επιστημονική κοινότητα έχει ξεκάθαρες αποδείξεις ότι η διαμονή μωρών σε δομές είναι καταστροφική για την ανάπτυξη του εγκεφάλου του παιδιού και όχι μόνο!Πως γίνεται να φτιάχνουμε ένα σχέδιο που να προδιαγράφει τέτοιες πρακτικές που έχουν καταδικαστεί από την ΕΕ στο σύνολό της;

    – Άρθρα 3 έως 8 και Άρθρο 13: Δεν διακρίνω πουθενά καμία στρατηγική αποϊδρυματοποίησης. Το αντίθετο θα έλεγα. Διαιωνίζεται η λειτουργία των δομών. Υπάρχει σχέδιο για τα κτίρια, για τα οικόπεδα, τις ηλικιακές ομάδες των παιδιών (νιώθω ντροπή για άλλη μια φορά να διαβάζω για χώρους παιδιών 0-2). Θα μπορούσα να αναφέρω πολλά για τις δομικές προδιαγραφές αλλά για μένα έχει μεγαλύτερη αξία οι σχέσεις που δημιουργούν οι επαγγελματίες με τα παιδιά. Άλλωστε είναι γνωστό ότι ακόμα και το πιο υπέροχο και μοντέρνα διαμορφωμένο κτίριο που φιλοξενεί δυαδικό αριθμό παιδιών είναι κακοποιητικό για τα παιδιά. Στο άρθρο 13 λοιπόν αναφέρονται αναλογίες προσωπικού και παιδιών που δε διαφέρουν πουθενά από την τυπική κακοποιητική ιδρυματική φροντίδα. Αφού τα ιδρύματα συνεχίζουν να υπάρχουν θα έπρεπε να λειτουργούν με το βέλτιστο για τα παιδιά. Αυτό σημαίνει μια ισορροπημένη αναλογία φροντιστών και παιδιών που θα μπορεί να προσφέρει εξατομικευμένη φροντίδα σε κάθε παιδί. Στο άρθρο 13 αναφέρεται 1 φροντιστής ανά 10 βρέφη. Το ίδιο αναφέρεται και στη παιδική ηλικιακή ομάδα στη πρωινή βάρδια (γιατί μόνο στη πρωινή;). Στις άλλες βάρδιες αναφέρεται 1 φροντιστής για όλη την ομάδα. Δηλαδή ένας ανά 20 ή 30 παιδιά; Στους έφηβους αυξάνεται ο αριθμός παιδιών στους 15 μόνο για τη πρωινή βάρδια και ένας για τις υπόλοιπες βάρδιες. Δηλαδή θα μπορούσε να είναι ένας φροντιστής ανά 30 έφηβους;;;; Αυτές οι αναλογίες δεν προσφέρουν εξατομικευμένη φροντίδα. Παραμένει ένα σύστημα που λειτουργεί ιδρυματικά και στερεί από τα παιδιά το δικαίωμα σε οικογενειακού τύπου φροντίδας.

    Άρθρο 13 και άρθρο 15: Η βέλτιστη φροντίδα προϋποθέτει σταθερές σχέσεις με ενήλικες φροντιστές. Οι συμβάσεις ψυχολόγων, νοσηλευτών, εργοθεραπευτών, λογοθεραπευτών, κοινωνικών λειτουργών και άλλων θα πρέπει να μπορούν να προσφέρουν μια σταθερή σχέση φροντίδας με το κάθε παιδί που δεν θα διακόπτεται ανά εξάμηνο ή ανά έτος. Επιπλέον χρειάζεται το προσωπικό να είναι εξειδικευμένο σε θέματα όπως, αναπηρία, τραύμα, σχέσεις συναισθηματικού δεσμού, επικοινωνία με παιδιά με τραυματικές εμπειρίες. Επαγγελματίες χωρίς εμπειρία με όσες καλές προθέσεις και αν έχουν μπορεί να τραυματίσουν τα παιδιά. Οι επαγγελματίες σε μια δομή πρέπει να έχουν μια κοινή γραμμή στο τρόπο φροντίδας των παιδιών η οποία θα είναι προς όφελος του παιδιού..

    – Άρθρο 9, 2: η νοσηλεία ενός παιδιού είναι επίσης ιδιαιτέρως κακοποιητική για το παιδί. Η μετάβαση του παιδιού από το σπίτι του, στο νοσοκομείο και μετά στη δομή θέλει επαναξιολόγηση. Είναι μια πολύ τραυματική εμπειρία για το παιδί και το σύστημα όπως έχει σχεδιαστεί ενισχύει το τραύμα.

    – Άρθρο 9, 4. Τι γίνεται όταν ένα παιδί δεν έχει χαρτιά και νόμιμα έγγραφα;
    – Άρθρο 10: Έχουμε παρατηρήσει παιδιά να ενηλικιώνονται και να φεύγουν από δομές χωρίς απαραίτητα έγγραφα (ταυτότητα, διαβατήριο κτλ). Η κάθε δομή οφείλει να διασφαλίσει ότι το κάθε παιδί έχει τα απαραίτητα νόμιμα έγγραφα που θα χρειαστεί για την ομαλή μετάβαση στη κοινότητα.

    Άρθρο 14: Ο εθελοντισμός μπορεί να είναι επικίνδυνος για τα παιδιά. Ποιες ανάγκες καλύπτει ένας εθελοντής που δε μπορεί να καλύψει το ίδιο το σύστημαq Για ποιο λόγο τα παιδιά να εκτίθενται σε ανθρώπους που μπαίνουν και βγαίνουν από τη ζωή τους με βάση τις δικές τους ανάγκες στο όνομα της φιλανθρωπίας;

    Άρθρο 16: Εποπτεία: Η εποπτεία δε πρέπει να είναι μόνο αξιολογική αλλά και στηρικτική για τους επαγγελματίες. Καλό θα ήταν να προσφερθεί σταθερό πρόγραμμα εποπτείας για επαγγελματίες που φροντίζουν παιδιά. Το “burnout” στο χώρο της φροντίδας είναι ένας παράγοντας που μπορεί να τραυματίσει και παιδιά και επαγγελματίες.
    Όσον αφορά την αξιολογική εποπτεία της λειτουργίας μιας δομής «τουλάχιστον 2 φορές το χρόνο» δεν επαρκεί. Αν αναλογιστούμε ότι μπορεί να χρειαστεί να ελεγχθούν 30 ΑΣΟΑ και ΑΣΦ.
    Τέλος η εποπτεία ισχύει για όλες τις δομές; Ιδιωτικές, δημόσιες αλλά και θρησκευτικές;;;;

    Με το άρθρο 18 γίνεται ακόμα πιο φανερό ότι η όποια στρατηγική αποϊδρυματοποίησης είναι μόνο στα λόγια. Η αποϊδρυματοποίηση δεν έρχεται με τη δημιουργία νέων ιδρυμάτων Ας αναρωτηθούμε για ποιο λόγο η χώρα μας έχει ανάγκη τη δημιουργία νέων δομών; Δεν φτάνουν αυτές που έχουμε να καλυφθούν οι ανάγκες της χώρας μας; Άλλωστε υποτίθεται ότι βρισκόμαστε σε μετάβαση από ιδρυματικού τύπου φροντίδας σε οικογενειακού τύπου. Το συγκεκριμένο άρθρο υποδεικνύει το ακριβώς αντίθετο.

    Τατιάνα Γκόρνυ
    Σύμβουλος ψυχικής υγείας
    Κοιν.Σ.Επ. Social Pathways

  7. Οι δομές/ ιδρύματα είτε δημόσια, ιδιωτικά ή θρησκευτικά (που κακώς υπάρχουν) είναι κακοποιητικό περιβάλλον για ένα παιδί. Θα μπορούσα να δεχτώ δομή άμεσης παρέμβασης και ίσως βραχείας φιλοξενίας με σκοπό την εξέταση υγείας και την άμεση μετάβαση του παιδιού σε εναλλακτική φροντίδα.
    Οχι δομές/ιδρύματα για βρέφη 0-5, άμεση τοποθέτηση σε οικογένεια με αναδοχή ή επαγγελμματική αναδοχή σε περίπτωση ανάπηρου βρέφους ή παιδιού.
    Μετά τα 15 προτείνεται η σταδιακή μετάβαση σε ημιαυτόνομη διαβίωση με στήριξη ψυχολογική, εκπαιδευτική και οικονομική. Άλλο ξενώνας νέων εκτός δομής και άλλο παραμονή ενηλίκων σε δομή με ανήλικα.
    Ο ορισμός της δομής είναι εκδιαμέτρου αντίθετος με τους σκοπούς. Προτείνονται οι δομές αντί να καταργούνται και ευνοούνται οι νέες δομές παρά τις καταστρεπτικές τους συνέπειες. Δίνετε σκανδαλωδώς χώρο σε ιδιώτες να δημιουργήσουν νέες δομές με τάχα σύγχρονες προδιαγραφές ενώ το αποτέλεσμα είναι εξ ίσου κακοποιητικό. Άλλωστε η αδειοδότηση που δίδεται από τον Δήμο και ο έλεγχος ή εποπτεία που γίνεται σε τοπικό επίπεδο ευνοούν τοπικιστικά συμφέροντα
    Ο εξακολουθητικός διαχωρισμός αγόρια κορίτσια, είναι αναχρονιστικός και επιβλαβής.
    Δεν υπάρχει καμμία σκοπιμότητα και ανάγκη για τη δημιουργία νέων δομών, τουναντίον υπάρχει άμεση ανάγκη κατάργησης των παλαιών και επικίνδυνων δομών.
    Ο εθελοντισμός είναι απαράδεκτη μέθοδος κάλυψης κενών αναγκών και αντικρούει την επεξήγηση που δίδεται ως μέτρο και ιδιαίτερα στην εμπλοκή εθελοντών με ανήλικα.
    Σε γενικές γραμμές υπήρξε παρόμοια παλαιότερη πρόταση Δ27/οικ34381/1526/8.10.2014 που καταργήθηκε το 2015. Η πρόθεσή σας είναι καλή για αλλαγές στις προδιαγραφές λειτουργίας των ήδη υπαρχόντων δομών αλλά δημιουργεί σοβαρά ερωτήματα στο : Προϋποθέσεις Ίδρυσης και Λειτουργίας Μονάδων Παιδικής Προστασίας και Φροντίδας (ΜοΠΠ) από Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα. Άρα ευλογείτε πεδίο δράσης λαμπρό από ιδιω΄τες και την δημιουργία νέων δομών/ιδρυμάτων.
    Σε αντίθεση με τα άρθρα που αναφέρονται στον ορισμό και σκοπό των μονάδων, που παρά τις αντιρρήσεις μας, επίσης ευνοούν την ιδρυματική φροντίδα έναντι της Αποϊδρυματοποίησης στην οποία θέλουμε να κατευθυνθούμε. Οι προτάσεις είναι του Κέντρου Ερευνών Ρίζες το οποίο εκπροσωπώ.

  8. Μας κάνει ιδιαίτερα αρνητική εντύπωση ότι παρά τις έγκαιρες επισημάνσεις μας για το σχέδιο της Υ.Α. δεν έχει εμφανιστεί τίποτα στη διαβούλευση. Αυτό δεν συνιστά διαβούλευση, αλλά επιλεκτική ανάρτηση σχολίων. Ωστόσο είμαστε σύμφωνοι με όλες σχεδόν τις παρατηρήσεις που μέχρι σήμερα αναρτήθηκαν πολύ εύστοχα. Διαπιστώνομε και εμείς ότι το σχέδιο της Υ.Α. αποτελεί μάλλον ένα αντίγραφο επι τα χείρω της Υ.Α. Κεγκέρογλου 2014 με προσθήκες από το ν. 4538/2018 που ούτως ή άλλως ισχύουν, όπως ισχύουν. Και τότε, το 2014, έγινε προσπάθεια αλλά “πολεμήθηκε” και αντί να τροποποιηθεί, καταργήθηκε. Ζητούμε λοιπόν να φροντίσετε, με τη σωστή επεξεργασία να μην καταλήξει και αυτή η Υ.Α. σε αχρησία ή κατάργηση. Ελπίζοντας ότι θα δημοσιευθούν τα σχόλιά μας, θα θέλαμε εν συντομία να επισημάνουμε τις αναγκαίες προτάσεις τροποποιήσεων, προσθήκες και την αλλαγή της ιδρυματικής φυσιογνωμίας που φαίνεται να προωθεί αυτή η Υ.Α αντί για το αντίθετο.
    Επίσης, οφείλουμε να παρατηρήσουμε ότι διαβάζοντας μία προς μία τις διατάξεις, μας δημιουργούν την εντύπωση φωτογραφικών ρυθμίσεων υπέρ ενός συγκεκριμένου σωματείου που λειτουργεί σε πολλές περιοχές της χώρας, μέσα σε κτίρια που απέχουν πολύ από το να χαρακτηριστούν κατάλληλα. Ο ίδιος αυτός φορέας που αντιμετωπίστηκε με αγανάκτηση από όλη την κοινότητα των ανθρώπων που ενδιαφέρονται για την ποιότητα ζωής των παιδιών στα ιδρύματα, ήταν και ο μόνος που έθεσε θέμα για ιδιωτικό βρεφοκομείο, που τώρα αίφνης βλέπουμε να προβλέπεται στην προς ψήφιση Υ.Α. Λυπούμαστε αλλά είναι φανερό ότι προσπαθεί ο συντάκτης του νομοθετήματος να ικανοποιήσει αιτήματα συγκεκριμένων ιδρυμάτων, μη συμβατά με τον στόχο της αληθινής κοινωνικής παιδικής προστασίας. Ο συντάκτης του νομοθετήματος αγνοεί ότι όλα τα ιδρύματα λειτουργούν με βάση τα καταστατικά των σωματείων και τις ιδρυτικές πράξεις που πρέπει και αυτά να προσαρμοστούν στις νέες διατάξεις υποχρεωτικά, είτε με τροποποιήσεις των καταστατικών τους, είτε με νόμιμη σύνταξη εσωτερικών κανονισμών ή τροποποίηση αυτών ή με σύνταξη καταστατικών για νέους φορείς που θα περιλαμβάνουν τις διατάξεις της Υ.Α. όπως αυτή θα ψηφιστεί. Αλλιώς θα υπάρχει σύγκρουση καταστατικών διατάξεων και ρυθμίσεων της Υ.Α. η οποία δεν προβλέπει προσαρμογή των καταστατικών και υποχρεωτική εφαρμογή της Υ.Α.
    Είναι επίσης, επιτέλους καιρός να επιβληθεί η κατάργηση των όρων “ορφανοτροφείο”, “βρεφοκομείο” και οποιαδήποτε άλλη παρωχημένη και προσβλητική της αξιοπρέπειας των παιδιών επωνυμία.
    Προτείνουμε στις προτεινόμενες διατάξεις να γίνουν οι εξής αλλαγές:
    Να προστεθεί στο τέλος του 1 εδ. του άρθρου 1 …..δύνανται να λειτουργούν από Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα “τα οποία στο καταστατικό και τον εσωτερικό τους κανονισμό προβλέπουν τη λειτουργία μονάδας παιδικής προστασίας σύμφωνα με τις διατάξεις την παρούσας Υ.Α.”
    Στο εδάφιο 2 είναι λάθος να προβλέπεται διαμονή παιδιών από 0 έως 24 ετών στη ίδια δομή φιλοξενίας. Δεν μπορούν να διασφαλιστούν για λόγους που ήδη αναφέρθηκαν η ασφάλεια και η σωματική και ψυχική ακεραιότητα των μικρότερων και περισσότερο αδύναμων παιδιών.
    Είναι πολύ υψηλό το όριο των 24 ετών εκτός αν πρόκειται για παιδιά με ειδικές ανάγκες , τα οποία και πάλι δεν πρέπει να διαμένουν σε καμιά περίπτωση μαζί με τα ανήλικα. Υποτίθεται ότι οι ΜοΠΠ πρέπει να παίρνουν όλα τα μέτρα για την αυτονόμηση, αποΪδρυματική κατεύθυνση και ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων έγκαιρα, ώστε μετά την ενηλικίωση να είναι έτοιμα κατά το δυνατόν για έναν εξωιδρυματικό τρόπο ζωής. Αν παραταθεί πολύ το χρονικό αυτό όριο, θα επαναπαυθούν οι ΜοΠΠ στο ηλικιακό περιθώριο που δίνει η Υ.Α. Πρέπει να προβλέπεται η παραμονή μόνο των ενήλικων παιδιών που φοιτούν στη δευτεροβάθμια και μεταλυκειακή εκπαίδευση , ενώ για τα παιδιά που φοιτούν στην τριτοβάθμια εκπαίδευση να στεγάζονται όπως και οι υπόλοιποι φοιτητές, με την υποστήριξη πάντα του φορέα. Επίσης στο άρθρο αυτό σαφώς πρέπει να ορίζεται ότι οι ΜοΠΠ υποχρεούνται να ιδρύουν Μονάδες Ημιαυτόνομης Διαβίωσης για παιδιά άνω των 15 ετών – εφόσον είναι έτοιμα να αποχωρήσουν από την αρχική δομή- και υποχρεωτικά από τα 18. Αν η ΜοΠΠ δεν είναι σε θέση να οργανώσει και να λειτουργήσει ΜΗμΔ, να συνδεθεί προγραμματικά με μια άλλη μονάδα που έχει αποκλειστικά αυτό το σκοπό. Να γίνει στην Υ.Α. σαφής διαχωρισμός ότι η διαμονή των ενηλίκων θα είναι σε άλλο χώρο από τους ανήλικους.
    Στην παρ. 2 του άρθρου 1 παρατηρούμε ότι υπάρχει λάθος προσέγγιση της Υ.Α. καθώς η διαδικασία που περιγράφεται δηλαδή η μετάβαση από το ιδρυματική μοντέλο στην υποστήριξη των φυσικών -βιολογικών οικογενειών, δεν μπορεί να είναι αρμοδιότητα των ΜοΠΠ αλλά των κοινωνικών υπηρεσιών της κοινότητας (δήμων και περιφερειών) με τη συνεργασία των ΜοΠΠ στις οποίες ζει το παιδί. Αλλιώς το Κράτος, απλά μεταθέτει την αρμοδιότητα των δημόσιων και δημοτικών κοινωνικών υπηρεσιών στον ιδιωτικό τομέα, χωρίς εξασφάλιση πόρων, χωρίς τεχνογνωσία σε επίπεδο διοίκησης και χωρίς επαρκές προσωπικό, δηλαδή εν γένει αποποιείται των ευθυνών και αρμοδιοτήτων του βάσει του Συντάγματος , επιρρίπτοντάς τις στον ιδιωτικό τομέα χωρίς να διασφαλίζει τις προϋποθέσεις, κάτι που δεν μπορεί, ούτε πρέπει να ισχύει.
    Συνεπώς, η παρ. 4 πρέπει να διατυπωθεί ως εξής:
    “4. Οι προδιαγραφές λειτουργίας των ΜοΠΠ εντάσσονται στη στρατηγική του Κράτους για την αποϊδρυματοποίηση, ήτοι της μετάβασης από το ιδρυματικό μοντέλο προστασίας, στην κοινωνική φροντίδα στην οικογένεια, η οποία περιλαμβάνει την υποστήριξη της φυσικής οικογένειας με στόχο την επανένταξη του παιδιού σε αυτήν και όπου αυτή δεν καθίσταται εφικτή στην οικογενειακού τύπου εναλλακτική φροντίδα, όπως η αναδοχή, η υιοθεσία και η ημιαυτόνομη διαβίωση για ωφελούμενους άνω των 15 ετών, όπως αυτή διαμορφώνεται με βάση τις αρχές της ισότιμης συμμετοχής, της κοινωνικής ένταξης, της απαγόρευσης των διακρίσεων, της επιλογής και του ελέγχου ζωής, του δικαιώματος στην οικογενειακή αποκατάσταση και του δικαιώματος υποστήριξης των παιδιών σύμφωνα με τις ιδιαίτερες ανάγκες και τα χαρακτηριστικά τους.”
    ΄
    Στο άρθρο 2: Ο αριθμός των παιδιών δεν μπορεί να είναι πάνω 18-20 όπως προβλεπόταν στην πολύ παλαιότερη Υ.Α. του 2014. Το γεγονός ότι διατηρείται ο αριθμός 30 που είναι ο μέσος όρος των παιδιών που ζουν σε ιδρύματα, παρά το γεγονός ότι όπως το υπουργείο διακηρύσσει προχωρά επιτυχώς ο θεσμός της αναδοχής, δείχνει ότι η αναδοχή μάλλον δεν τα πάει και τόσο καλά ή τα ιδιωτικά ιδρύματα δεν είναι πολύ αποτελεσματικά στο θεσμό αυτό. Ο αριθμός 30 και μάλιστα με παιδιά διαφορετικών ηλικιών είναι πολύ μεγάλος και όχι μόνο δεν τείνει σε μοντέλα μονάδων οικογενειακού τύπου, αλλά αναπαράγει την γνωστή απαρα΄δεκτη και επικίνδυνη για τα παιδιά κατάσταση. Και οι υφιστάμενες δομές πρέπει να πιεστούν να μειώσουν τον αριθμό των παιδιών που συντηρούν εσώκλειστα είτε γιατί οι ίδιοι δεν ενδιαφέρονται για την αποΪδρυματοποίηση, είτε κάτι, που επίσης συμβαίνει γιατί το σύστημα αναδοχής θέλει επανεξέταση , διορθώσεις, μεγαλύτερη ευελιξία και συνεργασία με τις ΜοΠΠ.

    Θεωρούμε ότι η πρόβλεψη για την παραμονή παιδιών όλων των ηλικιών από 0-24 ετών σε μια Μονάδα δίνει εντελώς λάθος μηνύματα για τον επιδιωκόμενο εκσυγχρονισμό και τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις που πρέπει να γίνουν στις δομές διαβίωσης ευάλωτων ανηλίκων. Για λόγους σημειολογικούς αλλά και ουσιαστικούς, και εφόσον το υπουργείο κοινωνικών υποθέσεων επανειλημμένα διακηρύσσει, ότι υποστηρίζει και προωθεί το θεσμό της οικογενειακής φροντίδας των παιδιών και ότι αναγνωρίζει τη βλάβη που προκαλεί στα μικρά παιδιά η ιδρυματική φροντίδα σύμφωνα και με τις επανειλημμένες συστάσεις της Ανεξάρτητης Αρχής Συνήγορος του Παιδιού, πρέπει να καταργήσει εντελώς την πρόβλεψη ιδρυματικής περίθαλψης για βρέφη 0-3 ετών και να προβλέπει ως κατ’ εξαίρεση μόνο την ιδρυματική περίθαλψη νηπίων 3-6 ετών από ιδιωτικούς φορείς και μόνο αν δεν μπορούν να τοποθετηθούν σε δημόσιους. Η ηλικία των 6 και όχι των 5 ετών προτείνεται γιατί συμπίπτει με την έναρξη της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης του παιδιού που είναι ιδιαίτερα σημαντικό να αρχίσει ομαλά με την παραμονή του παιδιού σε οικογένεια. ΄Ο αδιαπράγματευτος και κοινά αποδεκτός σκοπός είναι τα βρέφη και νήπια να κατευθύνονται απευθείας σε ανάδοχες οικογένειας με διάταξη Εισαγγελέα στην Π.Ε. κατοικίας του παιδιού ή κατ’ εξαίρεση σε μεγαλύτερη απόφαση για το συμφέρον του. Αν η Π.Ε. στην οποία πρέπει να αποκατασταθεί το παιδί δεν έχει Μητρώο Υποψηφίων Αναδόχων ή δεν υπάρχει ενδιαφέρον τότε ο Εισαγγελέας θα πρέπει υποχρεωτικά να απευθύνεται σε γειτονικές Π.Ε.
    Με αυτό τον τρόπο το κράτος θα αποδείκνυε έμπρακτα τη βούλησή του ώστε κάθε παιδί αυτής της ηλικίας θα κατευθύνεται άμεσα σε ανάδοχες οικογένειες. Αν υπάρχουν αδέλφια ίδιας ηλικιακής κατηγορίας θα γίνεται προσπάθεια κοινής αναδοχής. Αν υπάρχουν αδέλφια διαφορετικής ηλικιακής κατηγορίας τα μικρά παιδιά θα τοποθετούνται άμεσα σε ανάδοχη οικογένεια και θα δημιουργείται η υποχρέωση σταθερής επικοινωνίας των αδελφών ακόμη και στην κατοικία των αναδόχων οικογενειών. Σε περίπτωση μόνο που είναι αδύνατη η οικογενειακή αποκατάσταση τότε μόνο θα περιθάλπεται από ΜοΠΠ.
    Να απαλειφθεί η συνύπαρξη στην ίδια ΜοΠΠ παιδιών και εφήβων. Πρέπει να δημιουργηθεί διαφοροποίηση για τα παιδιά που μεγαλώνουν σε ΜοΠΠ και γίνονται προέφηβοι και έφηβοι και τα παιδιά που εισάγονται σε ΜοΠΠ ως προέφηβοι και έφηβοι. Στην τελευταία περίπτωση θα πρέπει να τοποθετούνται σε δομές μόνο για παιδιά αυτής της ηλικίας. Είναι ιδιαίτερα απογοητευτικό που δεν προβλέπονται μονάδες εφήβων και παιδιών με ψυχοκοινωνικές διαταραχές όπου πρέπει να ισχύουν ειδικές προδιαγραφές, όπου χρειάζονται και θεραπευτική πλαισίωση και περισσότερο ιατρικό ή νοσηλευτικό προσωπικό – συνεργάτες. Το προς διαβούλευση νομοθέτημα αντιμετωπίζει τα παιδιά ισοπεδωτικά σαν να έχουν τις ίδιες ανάγκες.
    ΄
    Αρθρο 3. Μελέτη σκοπιμότητας: Ο φορέας πρέπει μαζί με τα υπόλοιπα δικαιολογητικά να υποβάλλει το εγκεκριμένο καταστατικό της φορέα λειτουργίας (σωματείο, ίδρυμα, αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία) της ΜoΠΠ, στο οποίο πρέπει να περιλαμβάνονται υποχρεωτικά, στα κεφάλαια του σκοπού του φορέα και των μέσων επίτευξης αυτού, οι διατάξεις των άρθρων 1 και 2 της παρούσας απόφασης. Στο ίδιο καταστατικό, η επωνυμία του φορέα δεν πρέπει να φέρει επ’ ουδενί τη λέξη «ορφανοτροφείο» υπό οποιαδήποτε διατύπωση. Η προσδιοριστική του έργου του φορέα φροντίδα ανηλίκων, διατυπώνεται με τον όρο «Μονάδα Παιδικής Προστασίας» ή παρεμφερή επωνυμία.

    Στη Μελέτη Σκοπιμότητας πρέπει να συνυποβάλλεται ο Εσωτερικός Κανονισμός Λειτουργίας που διέπει τις ΜοΠΠ του ίδιου φορέα λειτουργίας που προτίθεται να δημιουργήσει μια νέα ΜοΠΠ, στον οποίο θα περιλαμβάνονται οι προδιαγραφές που ορίζονται από την παρούσα απόφαση ή σχέδιο εσωτερικού κανονισμού λειτουργίας που θα συνταχθεί και θα δημοσιευθεί νόμιμα, εντός το αργότερο ενός τριμήνου από την απόφαση έγκρισης για τη λειτουργία της ΜοΠΠ σύμφωνα με τις διατάξεις της παρούσας Υ.Α

    Άρθρο 6 : Προδιαγραφές καταλληλότητας οικοπέδου και κτιρίου
    Θα πρέπει να επαναδιατυπωθεί:
    ” 1. Η Μονάδα απαιτείται να πληροί τις κάτωθι προδιαγραφές καταλληλότητας οικοπέδου: α) Η Μονάδα εγκαθίσταται “εντός του αστικού ιστού” μιας αστικής, ημιαστικής ή αγροτικής περιοχής”. ΄Ενας μεγάλος αριθμός δομών λειτουργεί εκτός πόλης, γιατί συχνά η επιλογή του χώρου γίνεται μετά από δωρεές κτιρίων στους φορείς. Δεν μπορεί να στερείται ο φορέας τη δυνατότητα λειτουργίας αρκεί να πληρούνται οι προδιαγραφές εύκολης και συχνής πρόσβασης σε σχολεία, χώρους αθλοπαιδιών και χώρους ψυχαγωγίας και συνεύρεσης παιδιών και νέων με μέσα μαζικής μεταφοράς.
    Ο αριθμός των 4 κλινών είναι τυπικών ιδρυματικών προδιαγραφών. Τα παιδιά πρέπει να ζουν σε δωμάτια των 2 κλινών και μόνο εάν είναι αδέλφια σε περισσότερες κλίνες.
    Στο άρθρο 7 πρέπει να προβλεφθεί υποχρεωτικά η ύπαρξη αυλής με τις προδιαγραφές της Υ.Α. ΤΟΥ 2014, εφόσον η Μονάδα φιλοξενεί παιδιά μέχρι 12 ετών αλλιώς θα δημιουργηθεί καθεστώς εγκλεισμού καθώς δεν θα υπάρχει ποτέ διαθέσιμο προσωπικό για να συνοδεύει παιδιά σε κοινόχρηστους εξωτερικούς χώρους. Επιπλέον αυτή η συνθήκη δημιουργεί στιγματισμό των παιδιών που “σαν ορφανοτροφείο” πηγαίνουν όλα μαζί σε έναν εξωτερικό χω΄ρο.
    Στο άρθρο 7 παρ. 2.2. πρέπει οπωσδήποτε να προβλεφθεί διαφορετικός χώρος καθημερινής διαβίωσης παιδιών και εφήβων. Η συνύπαρξη παιδιών διαφορετικών ηλικιών σε ελεύθερο χρόνο, δημιουργεί συνθήκες καταπίεσης για τα μικρότερα παιδιά, συχνά είναι χώρος που παρακολουθούν τα μεγαλύτερα θεάματα μη κατάλληλα για μικρότερα παιδιά, ενώ είναι συχνά επιβλαβείς για τα μικρά παιδιά οι συναναστροφές με τους μεγαλύτερους (ακατάλληλες συζητήσεις, εκφράσεις, βιαιοπραγίες). Ο κοινός χώρος που συνήθως είναι χωρίς εποπτεία λόγω του περιορισμένου αριθμητικά προσωπικού, είναι χώρος που αναπτύσσεται ψυχολογική και σωματική βία κατά των μικρότερων παιδιών ή αντικοινωνική συμπεριφορά που δημιουργεί επίσης αρνητικά πρότυπα.
    Στο άρθρο 9 παρ. 1 εδ. 1 πρέπει να προστεθεί: “«Ο αποκλεισμός της εναλλακτικής οικογενειακού τύπου φροντίδας του παιδιού θα τεκμηριώνεται από την αναφορά εντός της κοινωνικής έκθεσης, των ενεργειών στις οποίες προέβη η αρμόδια κοινωνική υπηρεσία του άρθρου 2 παρ.1, στο πλαίσιο της κοινωνικής έρευνας για την οικογενειακή αποκατάσταση του παιδιού, την αποτυχία αυτών και τους λόγους αποτυχίας να ενταχθεί ο ανήλικος σε οικογενειακού τύπου φροντίδα.»
    Στο άρθρο 10 παρ. 3 στο τέλος του πρώτου εδαφίου πρέπει να προστεθεί: “Εάν ο Δήμος της κατοικίας του ανηλίκου δεν διαθέτει κοινωνική υπηρεσία ή προσωπικό κοινωνικής εργασίας η Μονάδα μπορεί να συνεργάζεται με τον κοντινότερο Δήμο της κατοικίας του παιδιού που διαθέτει κοινωνική υπηρεσία και προσωπικό κοινωνικής εργασίας”.
    Στο άρθρο 10, αδόκιμα αναφέρεται ότι η ΜοΠΠ πρέπει να ενημερώνει το Δήμο κατοικίας του παιδιού για την αποκατάσταση της οικογένειάς του. Η διάταξη δεν έχει κανένα νόημα και καμιά λογική αλληλουχία, καθώς η κοινωνική υπηρεσία του Δήμου παρακολουθούσε την οικογένεια πριν την παραπομπή του παιδιού για απομάκρυνση και σύμφωνα με το άρθρο 1533 η απομάκρυνση του παιδιού από τη φυσική οικογένεια αποφασίζεται μετά τις προσπάθειες και τα μέτρα που λήφθηκαν πριν αποφασιστεί η απομάκρυνση του παιδιού. Επιπλέον η Μονάδα δεν έχει καμιά αρμοδιότητα να απαιτήσει απο μια δημόσια υπηρεσία να αναλάβει καθήκοντα που δεν προβλέπονται από το δικό της καθηκοντολόγιο. Άρα χρειάζεται παρέμβαση στη νομοθεσία για τις ο.π.α. των Δήμων. Αλλιώς η διάταξη είναι κενό γράμμα και δεν θα αποφέρει κανένα πρακτικό αποτέλεσμα.
    Στο άρθρο 12, όπως σωστά έχει επισημανθεί, ο υπεύθυνος κακοποίησης ως υπάλληλος της μονάδας δεν μπορεί να επιτελέσει το ρόλο του. Πρέπει ν α είναι εξωτερικό πρόσωπο με εμπειρία στη συνηγορία. Θα μπορούσε να προέρχεται από το Δήμο ή την Περιφέρεια ή φορέα εξωτερικής εποπτείας και υποστήριξης.
    Για τα προσόντα των εργαζομένων είναι πραγματικά τραγικό που δεν γίνεται αναφορά για ουσιαστικά προσόντα των υποψηφίων να εργαστούν και αναφέρονται μόνο ακαδημαΪκά προσόντα ειδικά στους φροντιστές. Πρέπει να προβλεφθεί ότι θα εξετάζεται η καταλληλότητα των εργαζομένων και βάσει προσωπικότητας, εμπειρίας και συστάσεων. Μπορεί επίσης να προβλέπεται η πρόσληψη φροντιστών με κριτήριο την τετραετή εμπειρία και την κατάλληλη προσωπικότητα αντί πτυχίου.
    Στο προσωπικό φροντίδας εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι προβλέφθηκε προσωπικό για την πρωινή βάρδια που τα παιδιά λείπουν στο σχολείο αντί για την απογευματινή, όταν τα παιδιά βρίσκονται στο χώρο. ΄Ολοι οι εργαζόμενοι φροντίδας και το επιστημονικό προσωπικό εκ περιτροπής πρέπει να εργάζονται απόγευμα. Θα πρέπει να προστεθεί ” Ένας Κοινωνικός Επιμελητής-Φροντιστής Πρόνοιας κάτοχος πτυχίου ΙΕΚ ή Επαγγελματικού Λυκείου ή Επαγγελματικής Σχολής μαθητείας ΟΑΕΔ ή άλλος ισότιμος τίτλος σχολικής μονάδας της ημεδαπής ή αλλοδαπής, αντίστοιχης ειδικότητας, ανά 8-10 παιδιά για την απογευματινή βάρδια”.
    Από το διοικητικό προσωπικό λείπει η γραμματειακή υποστήριξη έστω και σε ωράριο μερικής απασχόλησης.
    Ο εθελοντισμός, χάριν του οποίου ήρθαν στις επιφάνεια κακοποιήσεις παιδιών και παραβιάσεις κάθε λογής δικαιωμάτων των παιδιών σε ίδρυμα , πρέπει να είναι υποχρεωτικό μέρος της λειτουργίας μια μονάδας με βάση έναν κανονισμό δεοντολογίας. Πρέπει η διάταξη να διατυπωθεί ως εξής:
    “Άρθρο 14 Εθελοντισμός
    1. Ο Εθελοντισμός αποτελεί ένα σημαντικό συστατικό τμήμα της λειτουργίας μιας ΜοΠΠ, συμβάλλοντας στην κοινωνικοποίηση των παιδιών, στη συμμετοχή της τοπικής κοινότητας στην καθημερινή ζωή και τις ανάγκες μιας ΜοΠΠ, στην αίσθηση κοινωνικής ένταξης και ενσωμάτωσης των παιδιών και όλων των μελών της Μονάδας στον χωρικό κοινωνικό περίγυρο της ΜοΠΠ (κατά τα χαρακτηριστικά μιας γειτονιάς).
    2. Οι ΜοΠΠ οφείλουν να οργανώνουν προγράμματα εθελοντισμού και να συνεργάζονται με εθελοντές για την κάλυψη επιμέρους αναγκών. Η δράση των εθελοντών είναι μόνο συμπληρωματική.” Οι εθελοντές δεν αντικαθιστούν και δεν υποκαθιστούν τους εργαζόμενους της μονάδας και δεν αναλαμβάνουν καθήκοντα που προορίζονται για το μόνιμο ή έκτακτο προσωπικό.
    Στο άρθρο για τη εποπτεία (16) διαπιστώνουμε πόσο ο συντάκτης του νομοθετήματος δεν γνωρίζει ούτε τις διαδικασίες ούτε την ουσία. Πρώτον οι αρμοδιότητες του Κοινωνικού Συμβούλου ορίζονται από την οικεία νομοθεσία και όχι μια “άσχετη” υπηρεσιακά υπουργική απόφαση. ΄Αρα προβλέπεται κάτι που εκ προοιμίου γνωρίζουμε ότι δεν μπορεί να εφαρμοστεί, ούτε μπορεί κανείς να υποχρεώσει τον κοινωνικό σύμβουλο (υπάλληλο της Περιφέρειας) να ακολουθήσει τις διατάξεις αυτής της Υ.Α. Πρέπει να γίνει συνεργασία του υπουργείου με το Εσωτερικών για αλλαγές στο νόμο για τον κοινωνικό σύμβουλο. Ακόμη όμως και εάν υποθέσουμε ότι μπορεί να εφαρμοστεί διοικητικά δεν μπορεί πρακτικά να γίνει εάν δεν συνεργάζεται μια διεπιστημονική ομάδα 3 ατόμων ως “κοινωνικός σύμβουλος” για να κάνει τόσο επιστάμενο έλεγχο. Και φυσικά δεν προβλέπεται τίποτα συγκεκριμένο για την ιδιωτική ακρόαση των παιδιών και την ανώνυμη καταγραφή παραπόνων.
    Επιπλέον, δεν προβλέπεται τίποτα για εξωτερική εποπτεία των Μονάδων, όχι ως ελεγκτικό μηχανισμό αλλά ως υποστηρικτικό και επιμορφωτικό του προσωπικού.
    Συμπερασματικά, η προτεινόμενη Υ.Α μοια΄ζει “φωτογραφική’ για να μην διαταράξει τα κακώς κείμενα και, δεδομένων των σοβαρών προβλημάτων χρηματοδότησης αλλά και χαμηλού επιπέδου καταλληλότητας των μελών των διοικήσεων, τίποτα δεν διασφαλίζει την εφαρμογή της. Πρέπει οπωσδήποτε να γίνει νέα συστηματική επεξεργασία της με τη συμμετοχή ειδικών συμβούλων.
    Ακόμη πρέπει να υπάρξει πρόβλεψη ώστε να καταρτιστεί ένα ενιαίος κανονισμός λειτουργίας για όλες τις Μονάδες δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου όπου θα γίνονται μόνο αριθμητικές προσαρμογές ανά Μονάδα.
    Πρέπει επίσης να καταργηθεί το Ν.Δ. 1111/72 για τα φιλανθρωπικά σωματεία και να αντικατασταθεί από ένα συγχρονο νομοθέτημα για τις προδιαγραφές ίδρυσης και λειτουργίας ΜοΠΠ από σωματεία, ιδρύματα και ΑμΚΕ.

    ΄

  9. ΣΟΦΙΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΕΛΛΙΑ

    Άρθρο 12, σελ. 16: Προστασία από Κακοποίηση- είναι ανεπαρκές. (Αντιγράφει τον πρόσφατο νόμο, με έμφαση στην καταγγελία και όχι στην αντιμετώπιση). Δεν αντιμετωπίζει την κακοποίηση από το Σύστημα, από ακατάλληλους φροντιστές (π.χ ο “φροντιστής” στον ΑΓΙΟ ΔΗΜΗΤΡΙΟ!!). Δεν περιγράφει προστατευτικό μηχανισμό στη περίπτωση αναφοράς- καταγγελίας κακοποίησης παιδιού από το ίδιο, διαρκή εποπτεία των μελών του προσωπικού, κυρίως των φροντιστών, ή διαδικασία άμεσης και ασφαλούς παρέμβασης σε έκτακτα περιστατικά. Η φροντίδα παιδιών, που προέρχονται από κακοποιητικά περιβάλλοντα αποτελεί σύνθετο έργο, αφού στο πρόσωπο των φροντιστών προβάλλονται τραύματα και συμπεριφορές που έχουν βάση τις εμπειρίες στην οικογένεια . Για το λόγο αυτό και η επιλογή φροντιστών αλλά και η εποπτεία και η υποστήριξή στο έργο τους καθημερινά είναι κομβικής σημασίας.

  10. Και πάλι κάνουμε αποδεκτό το φαινόμενο της μετακόμισης των παιδιών των ιδρυμάτων, χωρίς να αναφέρονται τα πρωτόκολλα ολοκληρωμένης προετοιμασίας (ψυχολογικής και πραγματικής/ επισκέψεις, διατήρηση δεσμών κ.λπ.) του παιδιού για την κατά το δυνατόν λιγότερο επώδυνη μετάβαση.

  11. Τα παραπάνω δικαιολογητικά… (που σπάνια συμβαίνει να υπάρχουν όλα) πρέπει να αναζητούνται και να εξασφαλίζονται σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα με μέριμνα της ΜοΠΠ και αυτό πρέπει να είναι υποχρεωτικό. Η υποχρεωτική αναζήτηση αφορά και σε όλους φορείς εμπλέκονται με την προστασία και παραπομπή του παιδιού και το παιδί να συνοδεύεται από όλες τις πληροφορίες για τις προσπάθειες που έγιναν, για τα αποτελέσματα και με όλους τους συνδέσμους. Βέλτιστο συμφέρον ενός παιδιού νοείται πχ η εξασφάλιση του ΑΜΚΑ άμεσα, ώστε να μην εμποδίζονται θέματα υγείας, εξέτασης από ΚΕΠΑ, οικογενειακής αποκατάστασης, εγγραφής στο σχολείο κ.λπ. και όλες οι ανάγκες του που θα προκύψουν στην πορεία. Το ι του άρθρου 11, δεν καλύπτει, διότι και πάλι δεν βάζει όριο στην ευθύνη του αρμόδιου επαγγελματία.

  12. ΣΟΦΙΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΕΛΛΙΑ

    Στα αιτούμενα δικαιολογητικά προβλέπεται και η ιατρική βεβαίωση για μη μεταδιδόμενο νόσημα. Η ΥΑ δεν προβλέπει που θα πηγαίνει ένα παιδί με μεταδιδόμενο νόσημα, μεριμνά μόνο για τον αποκλεισμό του, με πρόσχημα την προστασία των άλλων παιδιών. Η λύση δεν είναι να αποκλείονται τα παιδιά, για κάτι που δεν έχουν καμία ευθύνη αλλά να αναπτυχθεί η επαγγελματική αναδοχή για να τα αποδέχεται άμεσα. Το επίδομα αναδοχής των 800 ευρώ καθιερώθηκε προ τριακονταετίας σχεδόν, ακριβώς για παιδιά με μεταδιδόμενο νόσημα, αναγνωρίζοντας την ασφάλεια όλων όταν συμβιώνουν και είναι μάλιστα παιδιά.
    Δεύτερη λύση μετά την ΑΝΑΔΟΧΗ θα ήταν οι Μονάδες Άμεσης/ Έκτακτης Υποδοχής για αντιμετώπιση κρίσης (όπως τις εισηγείται το ΜΗΤΕΡΑ), που θα έχουν προδιαγραφές και για αυτές τις περιπτώσεις. ΣΗΜ: Πολύ έντονο ενδιαφέρον και συζήτηση έγινε για να μην αποκλείονται υποψήφιοι ανάδοχοι και θετοί εξαιτίας μεταδιδόμενου νοσήματος (και από την Συνήγορο). Σε κάποιες περιπτώσεις θα ήταν λύση η σύνδεση με γονείς με το ίδιο νόσημα. Όταν πρόκειται για παιδιά, θα πρέπει με σαφήνεια και με συγκεκριμένα μέτρα να μεριμνούμε σφαιρικά για την προστασία τους, όχι απλά να αποκλείουμε.

  13. Άρθρο 9,
    2β,” ..βρίσκεται σε νοσοκομείο.” Ακόμα σήμερα, το 2022, αναφερόμαστε σε αυτό το κακοποιητικό από τους θεσμούς φαινόμενο. Απαράδεκτο. Έπρεπε η Αναδοχή να έχει αναπτυχθεί σε τέτοιο βαθμό, που να υποδέχεται άμεσα το παιδί, μετά από παραπομπή στο Σύστημα από ΚΛ του Δήμου ή την Εισαγγελία και δευτερευόντως από την ΚΥ του Νοσοκομείου.
    3. Καλώς διερευνάται πρώτα η διαθεσιμότητα σε ΝΠΔΔ. Για να εντοπίζεται εύκολα από τους ενδιαφερόμενους η διαθεσιμότητα και να καθίσταται αξιόπιστη η αρνητική απάντηση (η οποία συχνά δίνεται όταν κοινοποιούνται αυξημένες δυσκολίες στο παιδί), θα πρέπει να γίνει υποχρεωτική η μηνιαία (αν όχι εβδομαδιαία) ανάρτηση της κίνησης των παιδιών στην ιστοσελίδα όλων των φορέων ΠΠ. Στο anynet.gr επίσης, καλό θα ήταν να δημοσιοποιούνται οι διαθέσιμες ανάδοχες οικογένειες σε κατηγορίες ανάλογα με τα παιδιά που υποδέχονται, π.χ. 10 οικογένειες για παιδί σχολικής ηλικίας (6-12 χρ.). Σε κάθε περίπτωση, η αρνητική απάντηση του ΝΠΔΔ πρέπει να είναι γραπτή και τεκμηριωμένη.

  14. «Κατόπιν μελέτης του ανωτέρω σχεδίου προτείνουμε επί του άρθρου 2 παρ. 1 του Σχεδίου ΥΑ να δοθεί η δυνατότητα σε φορείς που διαθέτουν την κατάλληλη κτιριακή υποδομή και στελέχωση, ώστε να ικανοποιούν τις προβλεπόμενες ηλικιακές διακρίσεις, να φιλοξενούν αριθμό παιδιών μεγαλύτερο του ανώτατου ορίου των τριάντα (30) που ορίζεται στο υπό διαβούλευση Σχέδιο ΥΑ, άλλως να δοθεί η δυνατότητα στους φορείς που εξασφαλίζουν τις ανωτέρω προϋποθέσεις κτιριακής υποδομής και στελέχωσης να λειτουργούν περισσότερες από μία ΜοΠΠ στις εγκαταστάσεις τους.
    Επιπροσθέτως, φρονούμε ότι θα πρέπει να υπάρξει σχετική πρόβλεψη στο άρθρο 9 του Σχεδίου ΥΑ για τους φορείς οι οποίοι περιορίζονται, λόγω δεσμεύσεων που απορρέουν από την συστατική πράξη και το Καταστατικό τους αποτυπώνοντας την βούληση του διαθέτη -η οποία τυγχάνει προστασίας κατά το Σύνταγμα εφ’ όσον δεν προσκρούει σε διατάξεις δημοσίας τάξεως, να παρέχουν τις υπηρεσίες τους σε συγκεκριμένες κατηγορίες παιδιών, όπως στην περίπτωση του Ιδρύματός μας όπου κατά το Καταστατικό του επιτρέπεται η εισαγωγή μόνον σωματικώς υγιών κοριτσιών, ηλικίας από 7 έως 10 ετών».

  15. ΣΟΦΙΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΕΛΛΙΑ

    Η υποστήριξη της (βιολογικής) οικογένειας του παιδιού.
    Παρότι γίνονται σχετικές αναφορές και ορίζεται και δομημένο σχέδιο της υποστηρικτικής διαδικασίας υπάρχουν σημεία, που όχι μόνο δεν υποστηρίζουν αλλά αντίθετα περιορίζουν τα δικαιώματα των φυσικών γονέων: Οι φυσικοί γονείς, που αποχωρίζονται τα παιδιά τους διότι δεν κατάφεραν να καλύψουν τις ανάγκες τους (προσωρινά ή και μόνιμα) θα είναι με ένα τρόπο στη ζωή τους για πάντα. Η ασφαλής εκτίμηση των γονεϊκών τους ικανοτήτων δεν είναι ο μόνος σκοπός της συνεργασίας. Η ενημέρωση και ενδυνάμωση για τη διατήρηση του δεσμού κάτω από τις νέες συνθήκες, η διερεύνηση του ευρύτερου οικογενειακού περιβάλλοντος για την ανάληψη ευθύνης του παιδιού αλλά και για τη διατήρηση των δεσμών, η παρακολούθηση άλλων παιδιών που παραμένουν στην οικογένεια (π.χ. περιστατικό 7χρονου στην Κυψέλη), η καταγραφή δεδομένων που οπωσδήποτε θα χρειαστεί το παιδί ως ενήλικας αν υιοθετηθεί, και οπωσδήποτε η πραγματική υποστήριξη (με συγκεκριμένες υπηρεσίες και παροχές για στέγαση, εργασία κ.λπ.)για αναδιοργάνωση της οικογένειας προκειμένου να αναλάβουν εκ νέου το παιδί τους..είναι πολύ σοβαροί λόγοι για να συνεχιστεί η συνεργασία, υπέρ του παιδιού.
    Στην ΥΑ που προτείνετε, δεν υπάρχει επαρκής μέριμνα για την περιφρούρηση των γονεϊκών δικαιωμάτων, ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ:
    Άρθρο 9, σελ. 12: 2.. Εισαγωγή μόνο με Εισαγγελική διάταξη. Σημαίνει ότι αποκλείονται οι έχοντες τα πλήρη γονεϊκά δικαιώματα φυσικοί γονείς να ζητήσουν βοήθεια και εισαγωγή του παιδιού τους στη Μονάδα. Πως αυτό τεκμαίρεται νομικά; Η ΑΥ Κεγκέρογλου το προέβλεπε, τι άλλαξε σε νομικό πλαίσιο και τους αποκλείετε;
    Άρθρο 10, Σελ 14: “Εξειδικευμένο πλάνο παρέμβασης για υποστήριξη της βιολογικής οικογένειας, όπου αυτό είναι εφικτό». Με δεδομένα την πολυπλοκότητα των προβλημάτων των γονέων και τις συνθήκες υποστελέχωσης των Υπηρεσιών και του φόρτου εργασίας, πολύ εύκολα αυτή η παρέμβαση «δεν είναι εφικτή». Για την προστασία όμως των δικαιωμάτων των γονέων(& των παιδιών) και για την αξιοπιστία των αποφάσεων, πρέπει η συνεργασία να επιβάλλεται ως υποχρεωτική από την ΜοΠΠ, οπωσδήποτε πριν το παιδί «αλλάξει» οικογένεια. Αυτή η συνεργασία άλλωστε «καθοδηγεί» το ΑΣΟΑ.
    3. Το σχέδιο δομημένων παρεμβάσεων από κοινού με Δήμο και Περιφέρεια είναι θεμιτό αλλά η Δικτύωση αυτή χρειάζεται σαφές πρωτόκολλο, σαφή απάντηση ΠΟΙΟΣ ΤΕΛΙΚΑ ΕΧΕΙ ΤΗΝ ΕΥΘΥΝΗ. Π.χ, Αν σε 3 μήνες οι γονείς δεν βρουν δουλειά, δεν απεξαρτηθούν από ουσίες, δεν θα έχουν βρει στέγη,, που σημαίνει ότι δεν θα τους αποδοθεί το παιδί, αν το ζητούν, ΠΟΙΟΣ ΘΑ ΤΟ ΑΠΟΦΑΣΙΣΕΙ; ΠΟΙΟΣ ΘΑ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΕΙ ΣΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΗΝ ΑΦΑΙΡΕΣΗ ΓΟΝΕΙΚΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ; Σε αυτές τις ευθύνες που επηρεάζουν τη ζωή του παιδιού θα έπρεπε η δομημένη συνεργασία να έχει σαφείς κανόνες/ πρωτόκολλο και βέβαια να προβλέπεται Πόρισμα Διεπιστημονικής Ομάδας ή αντίστοιχης κοινής των εμπλεκόμενων φορέων.
    4, «Η επικοινωνία του παιδιού με τη βιολογική του οικογένεια δύναται να αναστέλλεται μετά από εισήγηση του κοινωνικού λειτουργού της ΜοΠΠ, όταν κριθεί ότι δεν συνάδει με το συμφέρον του.» Η πράξη αυτή συνεπάγεται άρση γονικών δικαιωμάτων από τους φυσικούς γονείς και αυτό πραγματοποιείται μόνο από τα Δικαστήρια, ή έστω έκτακτα και προσωρινά από τον Εισαγγελέα. Στην περίπτωση της αναρτημένης ΥΑ καταργούνται από ένα πρόσωπο, με βάση τη δική του κρίση; σε ΝΠΙΔ; Η Εισήγηση του κοινωνικού λειτουργού απευθύνεται προς ποιόν; Η Διοίκηση της ΜοΠΠ δεν έχει μέρος της ευθύνης; ΠΟΙΟΣ ΤΕΛΙΚΑ ΠΑΙΡΝΕΙ ΤΕΤΟΙΑ ΑΠΟΦΑΣΗ;

  16. ΣΟΦΙΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΕΛΛΙΑ

    Στο άρθρο 2 ορίζεται η δυναμικότητα της κάθε ΜοΠΠ, που είναι 4-30 παιδιά. Και μάλιστα ” Η δυναμικότητα εκάστης καθορίζεται με βάση τις τεχνικές προδιαγραφές…”. Στη συνέχεια, αυτές οι τεχνικές προδιαγραφές δεν περιγράφονται ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών, αντίθετα επικεντρώνονται στα 30 παιδιά. Άρα τα 30 παιδιά είναι ο στόχος και αυτό είναι ίδρυμα- ίδρυμα! Άρα, η συζήτηση περί Αποϊδρυματοποίησης αναιρείται στην πράξη, ΚΑΙ μέσω αυτής της ΥΑ.

  17. ΣΟΦΙΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΕΛΛΙΑ

    Οι προβλέψεις της συγκεκριμένης ΥΑ έχουν έντονο ιδρυματικό χαρακτήρα, στη δομή τους. Για το λόγο αυτό και τα άρθρα που είναι γραμμένα με σύγχρονη ορολογία και με προσανατολισμό στα δικαιώματα δεν πείθουν ότι φέρνουν την αλλαγή στο βαθύ κατεστημένο των ιδρυμάτων. Όπως δεν πείθουν ότι έχουν περιλάβει τις σύγχρονες επιστημονικές και θεσμικές επιταγές. Δηλαδή: Η ΥΑ περιλαμβάνει όσα λεπτομερή νομοθετήματα προέκυψαν στα δύο τελευταία χρόνια αλλά ΔΕΝ περιλαμβάνει βασικές θεσμικές ευρωπαϊκές οδηγίες και συστάσεις, π.χ. η Σύσταση (2005) του 2005, που απαγορεύει την ιδρυματική φροντίδα βρεφών και νηπίων. Ο διαχωρισμός των παιδιών σε ηλικιακές ομάδες, η μετακίνησή τους λόγω πλήρωσης ορίου ηλικίας σε άλλη Μοππ, οι χώροι, που θυμίζουν και στη περιγραφή τους Παιδόπολη, η καταπίεση και συμπίεση φυσικών αναγκών μέσα σε αυτούς τους χώρους, ο περιορισμένος αριθμός φροντιστών, η καλά κρυμμένη κυριαρχία της «ομάδας» κ.λπ. αναιρούν όσα με έμφαση δηλώνονται για εξατομίκευση, πρόσωπο αναφοράς και άλλα απαιτούμενα ποιοτικά δεδομένα.
    Για παράδειγμα: Στην ΠΑΙΔΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑΚΗ ΟΜΑΔΑ του άρθρου 13, για τα παιδιά δηλ. ηλικίας 6 – 12 χρόνων προβλέπονται συνολικά 5 φροντιστές (Κοινωνικοί Επιμελητές ή κοινωνικοί λειτουργοί), για ίδρυμα 30 παιδιών, ως εξής: Τρεις το πρωί (που τα παιδιά λείπουν στο σχολείο), ένας το απόγευμα και ένας το βράδυ. Ποιος από όλους είναι πρόσωπο αναφοράς για το κάθε παιδί, που θα τον βρει όταν τον χρειάζεται, κάτω από ποιες συνθήκες θα μοιραστεί το πρόβλημά του; Ποιος από όλους είναι αυτός που υποδέχεται καταγγελία για κακοποίηση; Αυτός, ο ένας, που «φυλάει» (και όχι φροντίζει) τα 30 παιδιά στη βάρδια του; Τι νόημα έχει το καθαρό ποινικό του μητρώο και η καλή ψυχική του υγεία όταν εργάζεται με τόσο βάρος ευθύνης και στρες; Πως αποτρέπουμε ανεπιθύμητες συμπεριφορές ακόμα και κάποιας μορφής κακοποίηση με δεδομένες αυτές τις συνθήκες; Και σε αυτή τη περίπτωση ποιος καταγγέλλει σε ποιόν; Πως υπηρετούμε την πραγματική φροντίδα;… Αυτό ακριβώς το άρθρο είναι καθρέφτης του ιδρυματικού χαρακτήρα της ΥΑ που εισηγείσθε.

  18. ΣΟΦΙΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΕΛΛΙΑ

    Στα πλαίσια κατάργησης του θεσμού της κλειστής ιδρυματικής φροντίδας, η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν επιχορηγεί την ίδρυση ή ακόμα την ανακαίνιση χώρων ιδρυμάτων. Πιθανόν, αυτός είναι ένας από τους λόγους, που αυτή η ΥΑ αφορά σε ΝΠΙΔ και όχι σε ΝΠΔΔ. Από αυτό το σημείο όμως, έως του να αρκεί η εκτίμηση αναγκών και η απόφαση ενός φιλανθρωπικού, ιδιωτικού φορέα για να εγκατασταθεί η λειτουργία ενός ιδρύματος 30 παιδιών σε μια περιοχή θα έπρεπε να μην ισχύει. Δεν θεσπίζετε τους λόγους, για τους οποίους η Διεύθυνση Οικογένειας και Παιδιού του Υπουργείου ή η Επιτροπή Καταλληλότητας της Περιφέρειας θα μπορούσαν να μην κάνουν δεκτή την σκοπιμότητα και την ίδρυση της ΜοΠΠ. Άρα αρκεί η απόφαση του ΝΠΙΔ χωρίς την έγκυρη γραπτή εισήγηση των τοπικών υπηρεσιών (Κοινωνικές Υπηρεσίας Δήμου και Περιφέρειας), που γνωρίζουν ακριβώς τις ανάγκες και στις οποίες δίνεται το βάρος παρακολούθησης στη συνέχεια. Λαμβανομένου υπόψη ότι η χώρα μας δεν διαθέτει οργανωμένα στατιστικά στοιχεία καταγραφής κοινωνικών αναγκών (πέραν των επιδομάτων), η προβλεπόμενη από την ΥΑ διαδικασία δείχνει ότι το κράτος αποποιείται των ευθυνών του απέναντι στα παιδιά και τα αναθέτει σε συλλόγους και φιλανθρωπικά σωματεία.
    Στην πράξη επίσης, η πρώτη και εύκολη επιλογή για τον εισαγγελέα ή τους κοινωνικούς λειτουργούς των Δήμων θα εξακολουθήσει να είναι η τοποθέτηση των παιδιών σε τέτοιου τύπου μονάδες, διότι δεν έχουν άμεση και εξίσου εύκολη πρόσβαση στο Σύστημα διαθεσιμότητας ανάδοχων γονέων. Θα μπορούσε και θα έπρεπε στο anynet να αναρτάται ο αριθμός των διαθέσιμων ανάδοχων οικογενειών και η μορφή αναδοχής της επιλογής τους ανά περιφέρεια, ώστε οι αρμόδιοι κοινωνικοί λειτουργοί και ο Εισαγγελέας να επιλέγουν κατά προτεραιότητα την αναδοχή. Όσο δεν έχουν άλλο εργαλείο στη διάθεσή τους και όσο θα υπάρχουν ιδρύματα η κατάληψη θα είναι αυτό που ήδη συμβαίνει και όχι αυτό που χρειάζεται να αλλάξει.

  19. Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Σωματείων Γονέων και Κηδεμόνων Ατόμων με Αναπηρία (Π.Ο.Σ.Γ.Κ.ΑμεΑ), με την ιδιότητα του δευτεροβάθμιου οργάνου του αναπηρικού κινήματος, που εκπροσωπεί τα άτομα με νοητική αναπηρία, αυτισμό, σύνδρομο down, εγκεφαλική παράλυση, βαριές και πολλαπλές αναπηρίες και τα ανήλικα άτομα με κάθε μορφής αναπηρία, μέσω των Σωματείων Γονέων και Κηδεμόνων στην ελληνική επικράτεια, καταθέτει τις ακόλουθες παρατηρήσεις αναφορικά με τις προβλέψεις που περιέχονται σε επιμέρους άρθρα της υπό διαβούλευση απόφασης του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων με αντικείμενο: «Προϋποθέσεις Ίδρυσης και Λειτουργίας Μονάδων Παιδικής Προστασίας και Φροντίδας (ΜοΠΠ) από Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα».
    Καταρχάς, η Ομοσπονδία αξιολογεί ως θετικό βήμα τόσο την επιχειρούμενη καθιέρωση ενός ενιαίου πλαισίου προδιαγραφών για τις ΜοΠΠ που λειτουργούν από ΝΠΙΔ μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, όσο και τον εκσυγχρονισμό και την προσαρμογή του λειτουργικού τους μοντέλου στα σύγχρονα δεδομένα, καθώς στην παρούσα φάση εμφανίζουν ανομοιογένεια ως προς τη φιλοσοφία και τον τρόπο λειτουργίας τους, με αρκετά ζητήματα να επαφίενται στην πολιτική κάθε μονάδας και αναπόφευκτα να επιτρέπουν περιθώρια διαφοροποιημένης, αν όχι διαισθητικής, αντιμετώπισης του ζητούμενου της προστασίας του δικαιώματος όλων των φιλοξενούμενων παιδιών στις ΜοΠΠ, με και χωρίς αναπηρία, να διαβιούν στις μονάδες και στην κοινωνία με αξιοπρέπεια, ίσες ευκαιρίες και ίσες επιλογές.
    Αναντίρρητα εμφανείς στο συνολικό πνεύμα της απόφασης είναι μια σειρά από ουσιαστικές και εύστοχες διατυπώσεις που, ενδεικτικά, συντείνουν στον προσανατολισμό σε ένα περισσότερο ‘οικογενειακού μοντέλου’ παρέμβασης για την παιδική προστασία και φροντίδα, στη στόχευση στην αποϊδρυματοποίηση και την πολύπλευρη στήριξη για την ελάχιστη δυνατή παραμονή των παιδιών στις μονάδες, σε προβλέψεις για σειρά παροχών που προσβλέπουν στην ολόπλευρη ανάπτυξη του δυναμικού των παιδιών, στην ενθάρρυνση της επικοινωνίας με την οικογένεια αλλά και της ενεργούς συμμετοχής και έκφρασης γνώμης για τα θέματα που τα αφορούν, στη διαμόρφωση εξατομικευμένων πλάνων υποστήριξης, στην τήρηση μητρώων, στην ενίσχυση της εποπτείας των μονάδων και των παρεχόμενων υπηρεσιών κ.λπ.
    Εντούτοις, θεωρούμε σκόπιμο να τεθούν ορισμένα σημεία σε επιμέρους άρθρα της υπό διαβούλευση απόφασης, που κατά κύριο λόγο αφορούν και υπαγορεύονται από τις πολλαπλές ανάγκες εξάρτησης της ευάλωτης πληθυσμιακής ομάδας που η Ομοσπονδία εκπροσωπεί, θέτοντας συνακόλουθα ζητούμενα αυξημένης υποστήριξης, τα οποία εκτιμούμε ότι δέον είναι να αποτελέσουν αντικείμενο περαιτέρω επεξεργασίας. Ειδικότερα:

    Γενικές παρατηρήσεις / σχόλια:
    Η αποτύπωση των θεσμικών προδιαγραφών για την ίδρυση και λειτουργία ΜοΠΠ από ΝΠΙΔ μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα αποσκοπεί και υπαγορεύεται από την ανάγκη λήψης από την ελληνική πολιτεία των αναγκαίων μέτρων προκειμένου όλα τα παιδιά, με και χωρίς αναπηρία, που διαβιούν στις μονάδες αυτές να απολαμβάνουν την πλέον ολοκληρωμένη προστασία και το πλέγμα των ατομικών, κοινωνικών και συμμετοχικών δικαιωμάτων τους, που αντανακλώνται στο γράμμα και το πνεύμα πληθώρας διατάξεων της εθνικής νομοθεσίας, των Συμβάσεων των Η.Ε. για τα Δικαιώματα του Παιδιού και για τα Δικαιώματα των ΑμεΑ, καθώς και ευρωπαϊκών και διεθνών κειμένων για την προστασία των ανθρώπινων δικαιωμάτων.
    Λαμβάνοντας υπόψη ότι το προφίλ και οι ανάγκες των παιδιών, με και χωρίς αναπηρία, στις συγκεκριμένες μονάδες, ουδόλως διαφοροποιούνται από εκείνες των παιδιών που διαμένουν / φιλοξενούνται σε λοιπές δομές παρεμφερούς αποστολής και προσανατολισμού (λ.χ. οι δομές στα συνιστώμενα ανά Περιφέρεια ΚΚΠ που φιλοξενούν παιδιά χωρίς αναπηρία όσο και παιδιά με χρόνιες παθήσεις και αναπηρίες, οι δομές φιλοξενίας ασυνόδευτων ανηλίκων αλλοδαπών, οι Στέγες Ανηλίκων των Εταιρειών Προστασίας Ανηλίκων που υπάγονται στο Υπουργείο Δικαιοσύνης, τα ιδρύματα εκκλησιαστικού δικαίου κ.α.), κατά την εκτίμηση της Ομοσπονδίας, ουσιαστικά δεν μπορεί να δικαιολογείται ούτε η έκδοση αλλεπάλληλων αποφάσεων με περιορισμένο πεδίο / εύρος εφαρμογής, ούτε η διακριτή κατηγοριοποίηση των ΜοΠΠ από το νομικό καθεστώς των φορέων τους, ούτε η διαφοροποιημένη εποπτεία και αρμοδιότητα για τη λειτουργία τους.
    Ως εκ τούτου, παρότι σε αυτό το στάδιο είναι αποδεκτό το εγχείρημα αποσαφήνισης του πλαισίου λειτουργίας των ΜοΠΠ από τα ΝΠΙΔ, δεδομένης και της σημαντικής ανομοιομορφίας ως προς τον τρόπο λειτουργίας, τη φιλοσοφία και την ποιότητα της παρεχόμενης φροντίδας, θεωρούμε πως, υπό το πρίσμα των ανωτέρω, μελλοντικά καθίσταται αναγκαία η εκπόνηση ενός ενιαίου και συμπεριληπτικού πλαισίου ελάχιστων προδιαγραφών λειτουργίας και πρακτικής, συμπεριλαμβανομένης της δεοντολογίας αναφορικά με την προστασία της ιδιωτικής ζωής των παιδιών που διαβιούν σε ΜοΠΠ, τόσο για τις δημοσίου όσο και για τις ιδιωτικού δικαίου μονάδες παιδικής προστασίας. Το εγχείρημα, αδιαμφισβήτητα, προϋποθέτει και μπορεί να προκύψει ως αποτέλεσμα διαβούλευσης μεταξύ τόσο των σήμερα αρμόδιων Υπουργείων (Εργασίας, Μετανάστευσης και Ασύλου, Δικαιοσύνης κ.α.), όσο και όλων των φορέων που ενδιαφέρονται και ενασχολούνται, άμεσα ή έμμεσα, με την εξωοικογενειακή φροντίδα των ανηλίκων στη χώρα.

    Προσέτι, παρά το γεγονός ότι στο περιεχόμενο της εν θέματι απόφασης αντανακλώνται οι βασικές αρχές της μη διάκρισης, της αφοσίωσης στο υπέρτερο συμφέρον του παιδιού, του δικαιώματος στην αξιοπρεπή διαβίωση, την ανάπτυξη, την πρόοδο, την αυτονόμηση, του σεβασμού στις απόψεις του κ.α., σε ό,τι αφορά τον παιδικό πληθυσμό πρόσθετης ευαλωτότητας, που η Ομοσπονδία εκπροσωπεί, εκείνο που δυστυχώς φαίνεται να πρυτανεύει είναι η προσέγγιση μιας ‘χαλαρής’ και ‘αποσπασματικής’ συμπερίληψης των ‘διαφορετικών αναγκών’ των παιδιών με αναπηρία στις εκφάνσεις της διαβίωσής τους στη ΜοΠΠ. Σε αυτή τη βάση, μεταξύ όλων των άλλων, σημειώνονται τα ακόλουθα:

    Άρθρο 1: Ορισμός και σκοπός Μονάδων Παιδικής Προστασίας και Φροντίδας (ΜοΠΠ)
    Γενική παρατήρηση (ανεξαρτήτως ύπαρξης ή μη αναπηρίας): Ο ορισμός και σκοπός των ΜοΠΠ, όπως προδιαγράφεται στην απόφαση και αποδεκτά τεκμαίρεται ότι συνεκτιμά και τις σύγχρονες αιτίες απομάκρυνσης των παιδιών από το οικογενειακό τους περιβάλλον (λ.χ. περιπτώσεις πλημμελούς άσκησης γονεϊκών καθηκόντων έναντι των τέκνων κ.α.), όπως και τα σύγχρονα δεδομένα για την ανατροφή, τη διαπαιδαγώγηση, τη φροντίδα και τα δικαιώματά τους, φρονούμε ότι θα πρέπει πλέον να αντανακλάται και στους διακριτικούς τίτλους των ΜοΠΠ, εισάγοντας την πρόβλεψη για ανάκληση διατυπώσεων που μέχρι σήμερα διατηρούνται, όπως «ορφανοτροφείο», «φιλανθρωπικό ίδρυμα», «ορφανική στέγη» κ.λπ, που αφενός δεν εκφράζουν την πολυσύνθετη σχέση αιτίου – αιτιατού της σύγχρονης πραγματικότητας για την ανάγκη εξωοικογενειακής φροντίδας, αφετέρου δύνανται να λειτουργούν στιγματιστικά για τους/τις φιλοξενούμενους/ες ανηλίκους.
    Παράγραφος 3: Η Διεθνής Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού (Ν.2101/1992), που αναφέρεται στην παράγραφο 3 του 1ου άρθρου, υπήρξε αναντίρρητα η πρώτη συνθήκη ανθρώπινων δικαιωμάτων που έκανε συγκεκριμένη αναφορά στην αναπηρία (άρθρο 2, για τη μη διάκριση) περιλαμβάνοντας ειδικό άρθρο για τα δικαιώματα και τις ανάγκες των παιδιών με αναπηρία (άρθρο 23), ως μέρος του παιδικού πληθυσμού με πρόσθετη ευαλωτότητα. Έκτοτε, ωστόσο, η επιθυμία παροχής της πλέον ολοκληρωμένης προστασίας στο παιδί με αναπηρία, αναγνωρίζοντάς το ως υποκείμενο δικαιωμάτων, ουσιαστικών και συμμετοχικών, και η κατοχύρωση του πλέγματος των ατομικών και κοινωνικών του δικαιωμάτων, αντανακλά το γράμμα και το πνεύμα και της Διεθνούς Σύμβασης των ΗΕ για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες (Ν.4074/2012), ιδίως του άρθρου 7, που θεωρούμε απαραίτητο να συμπεριλαμβάνεται ρητά στο σώμα της απόφασης.

    Άρθρο 2: Δυναμικότητα και Ηλικιακές Ομάδες των ΜοΠΠ
    Ηλικιακές ομάδες, παράγραφοι 2 & 3: Οι κατηγορίες ηλικιακών ομάδων ως δυνητικό στοιχείο διάκρισης των ΜοΠΠ (βρεφονηπιακή, παιδική, εφηβική ομάδα), συνεπάγονται (στην περίπτωση που εντός της ίδιας ΜοΠΠ δεν φιλοξενούνται παιδιά διαφορετικών ηλικιακών ομάδων) την υποχρεωτική ανάγκη μετακίνησης και τοποθέτησης των φιλοξενούμενων παιδιών σε διαφορετικές μονάδες κατά τη διάρκεια χρονικών μεταβάσεων στην ανήλικη ζωή τους.
    Η διαφαινόμενη αυτή εκδοχή λόγω της συγκεκριμένης διάκρισης, μάλλον αποκλίνει από την επιστημονική και εμπειρική τεκμηρίωση για τα ζητήματα της παιδικής προστασίας, τα συμπεράσματα των οποίων συντείνουν στη θέση πως, στα πρώτα χρόνια της ζωής, η αστάθεια και η ασυνέχεια στην παιδική φροντίδα αντενδείκνυται για την παιδική ανάπτυξη και μπορούν να προδιαθέσουν ακατάλληλα τα παιδιά (διανοητικά, συμπεριφορικά, κοινωνικά) για τη μετέπειτα πορεία τους.
    Στις περιπτώσεις δε παιδιών με αναπηρία, το ενδεχόμενο αυτό μπορεί να αποκτήσει ακόμη μεγαλύτερες διαστάσεις, και να αποβεί ιδιαίτερα επιζήμιο και με μη αναστρέψιμα αρνητικά επακόλουθα για την ψυχοσυναισθηματική κατάσταση παιδιών ορισμένων κατηγοριών αναπηρίας (λ.χ. νοητική αναπηρία, Δ.Α.Φ.), αν ληφθούν ειδικά υπόψη οι ιδιαιτερότητές τους, όπως ενδεικτικά ο μεγάλος βαθμός εξάρτησης που έχουν από σταθερά περιβάλλοντα, ‘ρουτίνες’ και ‘πρόσωπα αναφοράς’, σε συνδυασμό με τις, σύμφυτες με την αναπηρία τους, δυσχέρειες στην επικοινωνία και στην προσαρμογή της συμπεριφοράς που παρουσιάζουν.

    Άρθρο 4: Άδεια ίδρυσης και λειτουργίας
    Παράγραφος 1, σημείο α): Αναφορικά με τον διακριτικό τίτλο της ΜοΠΠ κατά την αίτηση του ΝΠΙΔ, να λαμβάνονται υπόψη οι γενικές παρατηρήσεις που προεκτέθηκαν επί του άρθρου 1 της απόφασης.
    Παράγραφος 1, σημείο ζ): Εφόσον σύμφωνα με το άρθρο 1, παρ.3 «η παρεχόμενη φροντίδα γίνεται χωρίς διάκριση ως προς […] τυχόν αναπηρία», στο πλαίσιο του καθολικού σχεδιασμού, θα πρέπει επίσης να αποτυπώνεται η προσβασιμότητα των εγκαταστάσεων της ΜοΠΠ, στο σύνολό τους, για άτομα με αναπηρίες. Ως εκ τούτου, προτείνεται η συμπλήρωση απαίτησης, όπου: ‘Κατά την υποβολή των σχεδίων της προς αδειοδότηση κτιριολογικής μονάδας οφείλεται να είναι σαφής η προσβασιμότητα της ΜοΠΠ για άτομα με αναπηρίες σύμφωνα με τον Ν.4067/2012 και τους ισχύοντες κανονισμούς. Σε περίπτωση που η άδεια δόμησης της προς αδειοδότηση κτιριολογικής μονάδας εμπίπτει σε θεσμικό πλαίσιο σύμφωνα με το οποίο απαιτείται υποβολή μελέτης προσβασιμότητας ή σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση έχει συνταχθεί μελέτη προσβασιμότητας και έχει εγκριθεί από τις αρμόδιες υπηρεσίες, τότε η εν λόγω μελέτη υποβάλλεται προς διευκόλυνση των διαδικασιών αδειοδότησης’.
    Παράγραφος 1, εδ. VI, σημείο ιγ) ή/και παράγραφος 2: Προκειμένου να μην επιβαρύνονται τα ΝΠΙΔ κατά τη διάρκεια των εκ των προτέρων ελέγχων και να αποφευχθεί, τα τυχόν γραφειοκρατικά προσκόμματα ή/και φαινόμενα καθυστερήσεων, να επιδράσουν αποθαρρυντικά στο ευκταίο ζητούμενο ενίσχυσης του πλέγματος εξωοικογενειακής φροντίδας μέσω της αδειοδότησης νέων μονάδων από ΝΠΙΔ, προτείνεται να προβλέπεται η δυνατότητα ισχύος της μισθωτικής σύμβασης (υπό σημείο ιγ) εδ. VI, δικαιολογητικό) να τελεί υπό την αναβλητική αίρεση της έκδοσης άδειας λειτουργίας του προς μίσθωση ακινήτου.
    Για τον ίδιο λόγο, θεωρούμε απαραίτητο να προβλέπεται και να διατίθεται σε γνώση των ενδιαφερόμενων μερών, συγκεκριμένο και στενό χρονοδιάγραμμα, εντός του οποίου οι αρμόδιες υπηρεσίες της Περιφέρειας υποχρεούνται να ολοκληρώνουν τις διαδικασίες αδειοδότησης των ΜοΠΠ, συμπεριλαμβανομένης της αυτοψίας που διενεργείται από την Επιτροπή Καταλληλότητας (παράγραφος 2). Ενδεχόμενη μελλοντική εξέταση και του ενδεχομένου απλούστευσης των διαδικασιών αδειοδότησης, λογίζεται επίσης ως θεμιτή, ώστε να απελευθερωθούν πόροι της δημόσιας διοίκησης, που είναι ούτως ή άλλως πεπερασμένοι, προς την κατεύθυνση της προσφορότερης επικέντρωσης στους μετέπειτα ελέγχους λειτουργίας και εποπτείας των μονάδων, που είναι και πιο ουσιαστικοί.

    Άρθρο 7: Διαμόρφωση εσωτερικών και εξωτερικών χώρων
    Παράγραφος 2.1. Χώροι ύπνου, σημεία β) και γ): Προς αποφυγή παρανοήσεων και καθώς διακρίνονται ορισμένες διαφοροποιήσεις, τα ηλικιακά όρια διάκρισης για τους χώρους των ΜοΠΠ που εξυπηρετούν φυσικά πρόσωπα εντασσόμενα στην παιδική ηλικιακή ομάδα και την εφηβική ηλικιακή ομάδα θα πρέπει να ευθυγραμμίζονται απόλυτα με τις ηλικιακές διακρίσεις που αναφέρονται στο άρθρο 2: «Δυναμικότητα και Ηλικιακές Ομάδες των ΜοΠΠ». Η παρατήρηση, ωστόσο, διατυπώνεται υπό τις επιφυλάξεις για τις συνέπειες της δυνητικής διάκρισης των ΜοΠΠ ανά ηλικιακή ομάδα, που προεκτέθηκαν επί των διατυπώσεων του άρθρου 2.
    Περαιτέρω, θεμιτό είναι η απαίτηση για τη διαμόρφωση των εσωτερικών χώρων να μην οδηγήσει σε υποχρεωτική απομάκρυνση παιδιών που ήδη διαμένουν σε ΜοΠΠ, λόγω υπέρβασης του μέγιστου επιτρεπόμενου αριθμού στους οικείους χώρους, στην περίπτωση που οι υφιστάμενες ΜοΠΠ αδυνατούν εντός ενός (1) έτους να προσαρμόσουν τη λειτουργία τους προς τις διατάξεις της απόφασης (άρθρο 18 «Μεταβατικές διατάξεις»). Ως εκ τούτου, κρίνουμε αναγκαία την περαιτέρω επεξεργασία της πρόβλεψης ούτως ώστε να παρέχονται επαρκείς εγγυήσεις για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων του συνόλου των ήδη φιλοξενούμενων παιδιών στις ΜοΠΠ (επιπρόσθετα των προβλεπόμενων εξαιρέσεων της παραγράφου 3 του άρθρου 18).
    Παράγραφος 2.7. Χώροι ειδικής φροντίδας: Σε ό,τι αφορά τους προβλεπόμενους χώρους και υποδομές, στο σύνολό τους, διατυπώνονται επιφυλάξεις για το κατά πόσο έχει εκτιμηθεί ότι το πεδίο καλύπτει τις απαιτήσεις για το σύνολο των δυνητικά ωφελούμενων πληθυσμών των ΜοΠΠ. Επί παραδείγματι, φαίνεται να παραγνωρίζονται λ.χ. οι ενδεδειγμένες παράμετροι προστασίας και διαβίωσης όσον αφορά τα παιδιά με νοητική αναπηρία, αναπτυξιακές διαταραχές και άλλες αναπηρίες, που απαιτούν ειδικές προβλέψεις για υποδομή και εξοπλισμό και για τα οποία οι κατάλληλα εξειδικευμένες δομές σήμερα εκλείπουν.
    Ενδεικτικά και μόνο, σε περιπτώσεις φιλοξενίας παιδιών και εφήβων με ψυχικές διαταραχές / αναπηρίες παιδιών και εφήβων (Νοητική Αναπηρία, Διαταραχές Αυτιστικού Φάσματος – ΔΑΦ κλπ) θεωρούμε αναγκαία την πρόβλεψη και προτείνουμε τη συμπερίληψη (συμπλήρωση περίπτωσης γ.) «Αίθουσας αποκλιμάκωσης/αποφόρτισης», η οποία είναι ένας ασφαλής, ήσυχος χώρος με επένδυση δαπέδου και τοίχου, για χαλάρωση και αποφυγή κατάρρευσης του παιδιού με νοητική αναπηρία ή/και ΔΑΦ, όταν κατακλύζεται από αίσθημα υπερδιέγερσης. Η αίθουσα θεωρείται αναγκαία, ιδιαίτερα λόγω της έλλειψης δυνατότητας παροχής – εντός της δομής – άμεσης θεραπευτικής παρέμβασης στις περιπτώσεις που ένα παιδί βρίσκεται σε κατάσταση υπερδιέγερσης.

    Άρθρο 9: Προϋποθέσεις και δικαιολογητικά τοποθέτησης σε ΜοΠΠ
    Το γεγονός ότι το πνεύμα και οι προβλέψεις του άρθρου 9, που προδιαγράφουν τον τρόπο τοποθέτησης ανηλίκων στις ΜοΠΠ, δεν συνεπάγονται αποκλεισμούς για τα παιδιά με αναπηρία, δεν φαίνεται από μόνο του επαρκές για να διαφυλάξει, ταυτόχρονα, θεσμικά την προστασία τους στο στάδιο της τοποθέτησής τους στις μονάδες αυτές.
    Στην πράξη, σήμερα, το δικαίωμα της πρόσβασης των παιδιών με αναπηρία στην εξωοικογενειακή φροντίδα, που παρέχεται από τις μονάδες παιδικής προστασίας, τείνει κατά κόρον να παραβλέπεται, επισκιάζεται ή παραβιάζεται. Η διαπίστωση αυτή εξαρτάται εν πολλοίς από τις δυνατότητες και την πολιτική που μια μονάδα μπορεί να ακολουθεί, σε συνδυασμό με τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν στην παρούσα φάση οι ΜοΠΠ, ΝΠΙΔ μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, στο σύνολό τους, λόγω πεπερασμένων πόρων, υλικών και ανθρώπινων (λ.χ. εξαιτίας υποχρηματοδοτήσεων, γενικότερης οικονομικής δυσπραγίας, περικοπών στις επιχορηγήσεις κ.α.), που καθιστούν δυσχερή, αν όχι ανέφικτη, τη διασφάλιση θέσεων, πρωτίστως όταν πρόκειται για παιδιά με αυξημένες ανάγκες και απαιτήσεις λόγω προβλημάτων υγείας, διαταραχών συμπεριφοράς, νοητικής αναπηρίας κ.λπ.
    Ως εκ τούτου, θεωρούμε απαραίτητη την περαιτέρω επεξεργασία του άρθρου, με την εισαγωγή πρόσθετων προβλέψεων, εγγυήσεων και διασφαλίσεων που θα πλαισιώνουν, με συγκεκριμένα κριτήρια, όρους, προϋποθέσεις και μέτρα στήριξης των μονάδων, την τοποθέτηση των παιδιών με αναπηρία στις ΜοΠΠ και την προστασία του δικαιώματός τους στην πρόσβαση στην παρεχόμενη φροντίδα σε ίση βάση με τον υπόλοιπο παιδικό πληθυσμό.

    Άρθρο 11: Δικαιώματα και παρεχόμενες υπηρεσίες
    Στο σημείο β) του άρθρου 11, θεωρούμε σκόπιμο να συνεκτιμώνται και οι υπηρεσίες που είναι απαραίτητες για την ψυχοκινητική και σωματική ανάπτυξη των βρεφών, νηπίων, παιδιών, εφήβων με αναπηρία, διευρύνοντας τη διατύπωσή του ως εξής: «β) Να εξασφαλίζουν πλήρη ιατροφαρμακευτική και θεραπευτική φροντίδα και πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας και αποκατάστασης». Η προσθήκη βρίσκεται σε σύμπνοια και με την προβλεπόμενη υποχρέωση των ΜοΠΠ να καλύπτουν εξειδικευμένες ανάγκες των παιδιών με κατάλληλες ειδικότητες, ακόμη και στην περίπτωση που δεν είναι πάγιες και διαρκείς (άρθρο 13).

    Άρθρο 13: Στελέχωση ΜοΠΠ
    Αναφορικά με τη στελέχωση που προβλέπεται, σημειώνονται τα ακόλουθα:
     Με δεδομένο πως ο ελάχιστος αριθμός φιλοξενούμενων στις ΜοΠΠ εκκινεί από τα τέσσερα (4) φυσικά πρόσωπα (άρθρο 2), ο αριθμός και οι προβλεπόμενες ειδικότητες προσωπικού, εγείρουν ζητήματα βιωσιμότητας για τις μικρότερες ΜοΠΠ, στο πλαίσιο λειτουργίας των οποίων προδιαγράφεται ως πρακτικά αδύνατο να εξυπηρετηθούν οι απαιτήσεις. Συνεπεία τούτου, μάλλον καθίσταται επισφαλής η λειτουργία των ‘οικογενειακού τύπου’ μονάδων, που είναι περισσότερο ευκταία έναντι εκείνων που προσιδιάζουν σε μοντέλα ‘ιδρυματικού τύπου διαβίωσης’, για τις οποίες θα πρέπει να προβλέπονται πρόσθετες διασφαλίσεις και μέτρα στήριξης της λειτουργίας τους.
     Η αναφερόμενη αναλογία ενός κοινωνικού επιμελητή – φροντιστή πρόνοιας ανά 10 παιδιά για την πρωινή βάρδια (στην παιδική ηλικιακή ομάδα) και ανά 15 παιδιά για την πρωινή βάρδια (στην εφηβική ηλικιακή ομάδα), όπως και οι προβλέψεις για τις λοιπές βάρδιες, δεν λογίζεται ως επαρκής και ρεαλιστική για τις ανάγκες φροντίδας παιδιών και εφήβων με αναπηρία, που χρήζουν υψηλότερο επίπεδο υποστήριξης. Συνεπώς, θα πρέπει να υπάρξει πρόβλεψη ενίσχυσης της αναλογίας αυτής, σε ευθεία συσχέτιση και εξάρτηση με το σύνθετο των αναγκών των παιδιών με αναπηρία, για τις περιπτώσεις όπου συντρέχει περίπτωση.

    Άρθρο 14: Εθελοντισμός
    Για την εγγυητική λειτουργία του καθόλα θεμιτού και ουσιώδους κανονιστικού πλαισίου που εισάγεται για την εθελοντική απασχόληση στις ΜοΠΠ, με σαφές πλαίσιο αρχών και διαδικασιών για το εύρος του ρόλου, την επιλογή, την εκπαίδευση, την τήρηση της δεοντολογίας, την εποπτεία και την αξιολόγηση του εθελοντικού έργου, προτείνεται περαιτέρω η έγκριση από το Δ.Σ. των ΜοΠΠ ‘Κανονισμού Συνεργασίας Εθελοντών/ντριών’, ως μέρος του ευρύτερου εσωτερικού κανονισμού λειτουργίας, που υποβάλλεται ως δικαιολογητικό στην αδειοδοτούσα υπηρεσία της οικείας Περιφέρειας, κατ’ άρθρο 4. Στον κανονισμό, θα καθορίζεται το πλαίσιο και οι δυνητικές δράσεις των εθελοντών/τριών, καθώς και κάθε άλλη λεπτομέρεια που αφορά στην οργάνωση του παρεχόμενου εθελοντικού έργου και στις σχέσεις μεταξύ εθελοντών/ντριών και μονάδας (περιλαμβανομένων των προγραμμάτων εκπαίδευσης και αξιολόγησης του εθελοντικού έργου, των εκατέρωθεν συμβατικών δεσμεύσεων του άρθρου 14, παρ.4, της ασκούμενης εποπτείας από τον Κοινωνικό Σύμβουλο του άρθρου 16, όπως και των διατάξεων λ.χ. του ν.4873/2021 που διέπουν την εθελοντική απασχόληση).

    Άρθρο 18: Μεταβατικές διατάξεις
    Το μεταβατικό χρονικό περιθώριο του ενός (1) έτους που παρέχεται στις υφιστάμενες ΜοΠΠ ώστε να προσαρμόσουν τη λειτουργία τους στις διατάξεις της απόφασης (παράγραφος 2), με τις όποιες εξαιρέσεις προβλέπονται, λογίζεται ως εξαιρετικά στενό, πρωτίστως από τη στιγμή που μπορεί να υπονομεύσει τη διαμονή των ήδη φιλοξενούμενων παιδιών στις μονάδες, λόγω πιθανής αδυναμίας προσαρμογής των δομών στους οριζόμενους χρόνους. Συνεπώς, είναι θεμιτό να διερευνηθούν οι στοιχειώδεις δυνατότητες των υφιστάμενων μονάδων προς τούτο και εφόσον κριθεί αναγκαίο, να διευρυνθεί η προθεσμία προσαρμογής στις διατάξεις της απόφασης, για την αποτροπή του ανωτέρω απευκταίου ενδεχομένου (όπ.σχετ.παρατηρήσεις στην παράγρ.2.1 του άρθρου 7).

  20. Με τις προβλεπόμενες μεταβατικές διατάξεις του άρθρου 18 (και κυρίως της παραγράφου 3.) αναιρείτε τις οποιεσδήποτε άλλες ενδεχομένως θετικότερες διατάξεις της υπόψη Υ.Α. Ουσιαστικά με το άρθρο 18 διαιωνίζεται η λειτουργία όλων των ιδρυμάτων που λειτουργούν σήμερα μέσα σε απαράδεκτες συνθήκες. Κυρίως δε τα ιδρύματα που βρίσκονται σήμερα (και δεν είναι λίγα π.χ. Λύρειο ίδρυμα) εκτός σχεδίου πόλεως ή οικισμού θα συνεχίσουν νομίμως να λειτουργούν επ’ αόριστον!!!
    Και το ακόμη πιο σοβαρό, επιτρέπεται η συνύπαρξη παιδιών διαφορετικών ηλικιακών ομάδων κάτι που θεωρείτε απολύτως απαράδεκτο από τις σύγχρονες επιστημονικές απόψεις και τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
    Κατά τη γνώμη μου με τη διάταξη αυτή ακυρώνετε κάθε πρόθεση σας να μπει μια τάξη και να βελτιωθεί η υφιστάμενη άναρχη και απαράδεκτη σε πολλές περιπτώσεις κατάσταση, διαιωνίζετε τη λειτουργία δομών ακραίου ιδρυματικού τύπου και δίνετε ισχυρό σήμα αναστολής κάθε προσπάθειας υλοποίησης ενός σύγχρονου Εθνικού Σχεδίου Αποϊδρυματοποίησης. Επιβάλλεται να αποσυρθεί αν όχι όλο το άρθρο, τουλάχιστο η παράγραφος 3 του άρθρου 18 .

  21. Το αντικειμενικό γεγονός της παντελούς έλλειψης σήμερα προδιαγραφών λειτουργίας για τις δομές Παιδικής Προστασίας κάθε μορφής – και των ΝΠΙΔ και των ΝΠΔΔ – δεν μπορεί να καλυφθεί με την προωθούμενη Υ.Α. που αποτελεί ένα απαράδεκτο και αναχρονιστικό σχέδιο που είναι γεμάτο από διατάξεις ακραίας ιδρυματικής κατεύθυνσης και στην ουσία δεν παρεμβαίνει στη λειτουργία των ιδρυμάτων που λειτουργούν σήμερα σε πολλές περιπτώσεις με τραγικές και απάνθρωπες συνθήκες.
    Πρέπει να αποσυρθεί και στη θέση του να προωθηθεί μια παντελώς διαφορετική Υ.Α. στην κατεύθυνση της αποϊδρυματοποίησης και της αποκατάστασης των παιδιών σε οικογένειες με ταυτόχρονη επιτάχυνση των διαδικασιών αναδοχής και υιοθεσίας.
    Όλες οι δομές Παιδικής Προστασίας παλιές και νέες, Δημόσιου και Ιδιωτικού δικαίου, είναι άμεση ανάγκη να λειτουργούν με συγκεκριμένες σύγχρονες προδιαγραφές και οι προβλεπόμενες προϋποθέσεις ίδρυσης και λειτουργίας τους να καλύπτουν τα σημερινά επιστημονικά δεδομένα και τους κανόνες και τις ισχύουσες οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που επιτάσσουν τη σταδιακή κατάργηση των ιδρυμάτων, απαγορεύουν την ίδρυση νέων δομών ιδρυματικού χαρακτήρα και προωθούν νέες δομές διαβίωσης μικρού αριθμού μελών (4-6 παιδιών) με στόχο την ένταξή τους σε ανάδοχες οικογένειες. Σε καμία περίπτωση η υπό διαβούλευση Υ.Α. δεν υπηρετεί τους παραπάνω όρους και στόχους.

  22. ΜΑΡΙΑ ΦΡΑΓΚΙΟΥΔΑΚΗ

    Nα ξεκινήσουμε με το να χαιρετήσουμε την διάθεση να υπάρξουν προδιαγραφές για τα ιδρύματα αφού εδώ και πολλά χρόνια στην ουσία δεν υπήρχαν , και στηρίζονταν σε πολύ παλιές νομοθεσίες που δεν ανταποκρίνονταν στην εποχή και τον άνεμο της αποιδρυματοποίησης . Στην ουσία όμως θα πρέπει να επισημανθεί πως αυτές θα έπρεπε να απαιτούνται για τα ΗΔΗ υφιστάμενα ιδρύματα και δεν θα έπρεπε να είναι αφορμή και ενίσχυση δημιουργίας νέων . Με αυτό το σκεπτικό ορμώμενη , στο άρθρο 3 περί σκοπιμότητας η οποία θα δίδεται από το υπουργείο καλό είναι να προστεθεί και μια βεβαίωση της οικείας περιφέρειας ή δήμου (ή και των δύο) για την αναγκαιότητα ύπαρξης μιας επιπλέον δομής, διότι τόσο η περιφέρεια όσο και ο δήμος γνωρίζουν και τις ιδιομορφίες των περιοχών τους αλλά κυρίως την αναγκαιότητα λειτουργίας μιας δομής με βάση τα περιστατικά που χειρίζονται .

    Με το ίδιο σκεπτικό ενίσχυσης της αποιδρυματοποίησης η ηλικιακή ομάδα 0-2 και 2-5 θα πρέπει να απαλειφθεί από την δυνατότητα τοποθέτησης σε ίδρυμα ,(άρθρο 2) όταν λειτουργούν τα ειδικά μητρώα των περιφερειακών ενοτήτων και όταν λάβουμε υπόψη μας πως η συντριπτική πλειοψηφία των υποψηφίων σε αυτήν την ηλικιακή ομάδα προσανατολίζεται .Άρα στο άρθρο 9 θα πρέπει να υπάρχει και έγγραφη απάντηση της Π.Ε προς τον κ. Εισαγγελέα ότι από την διερεύνηση δεν εντοπίστηκαν ανάδοχοι υποψήφιοι (προτείνεται και χρησιμοποίηση μητρώων και από άλλες Π.Ε. )

    Στο άρθρο 4 αναφέρεται πως την άδεια την χορηγούν οι περιφέρειες . Ας σημειωθεί ότι μέχρι σήμερα την χορηγούσαν οι Δήμοι . Αυτό σημαίνει ότι θα υπάρξει επιπλέον επιβάρυνση στις ήδη επιβαρυμένες με αδειοδότηση όλων των κοιν. δομών (εκτός των παιδικών σταθμών) περιφέρειες . Να σημειωθεί επίσης ότι οι κοιν. λειτουργοί που συνήθως υπηρετούν (ελάχιστοι εως καθόλου) στις Π.Ε. συμμετέχουν και στις επιτροπές καταλληλόλητας των δομών , και στην άσκηση του ρόλου του κοιν. συμβούλου , σε συνδυασμό με την εφαρμογή των προγραμμάτων αναδοχής υιοθεσίας , τήρησης μητρώων , ηλεκτρονικής πλατφόρμας και κυρίως εποπτείας των θεσμών , καθώς και της εφαρμογής έτερων κοιν. προγραμμάτων. Αναλογίζεται κανείς πως είναι αδύνατον να ανταποκριθούν οι κοιν. σύμβουλοι σε αυτόν τον ιδιαίτερο ρόλο , η αξία του οποίου αναγνωρίζεται εμπράκτως με την αναφορά και στο συγκεκριμένο νομοσχέδιο . Μια πρόταση θα ήταν : Δημιουργία ανεξάρτητου τμήματος ελέγχου και αδειοδότησης δομών που θα έχει και την εποπτεία τους ώστε να μπορούμε να συζητάμε για μια ουσιαστική λειτουργία όλων των κοινωνικών δομών . Σε αντίθετη περίπτωση έστω δημιουργία αυτοτελούς τμήματος ελέγχου , αδειοδότησης και εποπτείας των δομών ενισχυμένη με το αντίστοιχο εξειδικευμένο προσωπικό στις Π.Ε.
    Χαιρετίζουμε επίσης στο άρθρο 10 την υποχρέωση της κοιν. υπηρεσίας των ιδρυμάτων να ενημερώνει την κοιν. υπηρεσία του δήμου για την υποστήριξη της βιολογικής οικογένειας . Είναι σημαντικό φυσικά να υπάρχει αυτή η υποστήριξη , όμως προϋποθέτει και σε αυτό το σημείο την ενίσχυση των τοπικών κοιν. υπηρεσιών των Δήμων την στιγμή που η παιδική προστασία στην χώρα μας δεν αντιμετωπίζεται από μια ενιαία υπηρεσία , όπως θα ήταν το ιδανικό . Σε αυτό το σημείο λοιπόν θα πρέπει να απαλειφθεί και το <>, που θα δημιουργήσει προβλήματα αρμοδιοτήτων . Με τις βιολογικές οικογένειες συνεργάζονται οι κοιν. υπηρεσίες των δήμων , που γνωρίζουν ήδη το ιστορικό , τις δυνατότητες και τις συνθήκες της οικογένειας , για την οποία πρότειναν απομάκρυνσή του παιδιού . Η συμβολή των κοιν, υπηρεσιών της περιφέρειας υπάρχει στην ρύθμιση της επικοινωνίας με την ανάδοχη και ότι έχει σχέση με αυτήν , διαφορετικά θα έχουμε δυσκολίες .

    Στο άρθρο 14 καλό θα ήταν να υπάρχει για τους εθελοντές πέρα των τυπικών προϋποθέσεων και ένα κοιν. ιστορικό που θα διευκολύνει την επιλογή τους (δίνοντας έμφαση στα κίνητρα )

    Τέλος στο άρθρο 7 όπου αναφέρονται πολυόροφες κατασκευές καλό θα είναι να απαλειφθούν και να προτιμηθούν ισόγειες κατοικίες για να μην ενισχύεται επιπλέον η εικόνα του ιδρύματος (που έτσι κι αλλιώς υπάρχει).

  23. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΠΕΡΡΟΥ

    Το σχόλιο μου αφορά στο άρθρο 4, παρ1 η) “Σχέδιο Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών εγκεκριμένο από την αρμόδια υπηρεσία Πολιτικής Προστασίας του οικείου Δήμου”
    και διερωτώμαι αν γνωρίζετε την πραγματική κατάσταση λειτουργίας των υπηρεσιών Πολιτικής Προστασίας των Δήμων, το επίπεδο διοικητικής οργάνωσης τους καθώς και την στελέχωσή τους;

    Σύμφωνα με το άρθρο 21 παρ.1 του ν.4662/2020 συστήνεται Αυτοτελές Τμήμα Πολιτικής Προστασίας στους Δήμους (με δυνατότητα εξαίρεσης σε Δήμους με πληθυσμό κάτω των 10.000 κατοίκων) όμως αυτό δεν έχει υλοποιηθεί ακόμη σε όλους τους Δήμους.
    Σύμφωνα πάλι με το άρθρο 21 παρ.3 του ίδιου νόμου ΕΚΚΡΕΜΕΙ η έκδοση Π.Δ. με το οποίο θα καθορίζονται οι οργανικές θέσεις οι ειδικότητες και τα κριτήρια στελέχωσης των Αυτοτελών Τμημάτων Πολιτικής Προστασίας.

  24. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΑΓΓΕΛΟΥ

    “Άρθρο 18
    Μεταβατικές διατάξεις
    3. Κατ’ εξαίρεση, οι υφιστάμενες ΜοΠΠ δύναται να συνεχίσουν νομίμως τη λειτουργία τους, ακόμα
    και εάν βρίσκονται εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού, κατά παρέκκλιση των διατάξεων του άρθρου 6 παρ. 1.
    Σε περίπτωση που η δομή, η οργάνωση και οι τεχνικές προδιαγραφές καταλληλότητας και
    λειτουργικότητας του κτιρίου δεν επιτρέπουν τη διάκριση των φιλοξενούμενων παιδιών σε ηλικιακές
    ομάδες, σύμφωνα με το άρθρο 2, επιτρέπεται κατ’ εξαίρεση η συνύπαρξη παιδιών διαφορετικών
    ηλικιακών ομάδων, εφόσον πληρούνται οι απαιτήσεις των άρθρων 7 και 13.4.”
    Η παράγραφος 3 του άρθρου 18, μας δηλώνει με σαφήνεια πως τις προδιαγραφές τις προβλέπετε “για να νομιμοποιηθούν οι εξαιρέσεις”
    Να παραμείνουν δηλαδή ως νόμιμοι πλέον όσοι έχουν τα παιδιά στην απομόνωση των βουνών, όσοι έχουν μαζί μικρά παιδιά και όσα έγιναν ενήλικες για να “φυλάνε” τα μικρότερα κ.ο.κ.ε. Λυπούμαστε… Για ποια αποϊδρυματοποίηση μιλάτε;

  25. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΑΓΓΕΛΟΥ

    Στο άρθρο 13, σχετικό με την στελέχωση, προβλέπετε: ” Ένας Κοινωνικός Επιμελητής – Φροντιστής Πρόνοιας κάτοχος πτυχίου όπως παραπάνω, ή ένας Κοινωνικός Λειτουργός με πτυχίο ΑΕΙ ή ΤΕΙ για την απογευματινή βάρδια για όλη την Ομάδα.” Την Ομάδα των 30 παιδιών, σχολικής ηλικίας!!
    Την ίδια αναλογία προβλέπετε και για την Ομάδα των 30 Εφήβων!!
    Και μόνο εξαιτίας της άγνοια της πραγματικότητας της παιδικής ηλικίας και της ομαδικής ζωής, που αποκαλύπτεται μέσα από μερικά άρθρα αυτού του σχεδίου κατανοούμε πως οι συντάκτες του δε μπορεί να είναι του πεδίου, ή έχουν μόνο θεωρητική γνώση, άρα χρειάζεται η παρέμβασή μας για να μην εκτεθούν τα παιδιά σε κινδύνους. Εκτός αν σχεδιάζετε να απασχολείται ένας εργαζόμενος και 5-6 εθελοντές (κάθε μέρα άλλοι, με διαφορετικές προσεγγίσεις, χωρίς έλεγχο κ.λπ. ), όπως συμβαίνει σε κάποια ιδρύματα σήμερα, οπότε μιλάμε για άλλες σκοπιμότητες!
    Ακόμα και στο άρθρο για τον Εθελοντισμό η Απόφαση Κεγκέρογλου ήταν καλύτερη…
    Το σχέδιό σας πρέπει να αποσυρθεί.

  26. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΑΓΓΕΛΟΥ

    Η Απόφαση Κεγκέρογλου το 2014, που καταργήθηκε λίγους μήνες μετά διότι υπήρξε έντονη αντίδραση της Επιστημονικής Κοινότητας (και όχι μόνο), προέβλεπε δυναμικότητα 18 παιδιών. ( Άρθρο 7-Δυναμικότητα Μονάδας
    1. Δυναμικότητα :Στόχος είναι η δημιουργία μικρών Μονάδων Προστασίας Παιδιών οικογενειακού χαρακτήρα.
    Η δυναμικότητα της Μονάδας των φιλοξενουμένων μπορεί να είναι μέχρι και 18 κλίνες).
    Οκτώ χρόνια μετά εισηγείσθε δυναμικότητα 30 παιδιών και περιμένετε να υποδεχθούμε θετικά αυτό το σχέδιο;
    Με τόσο έντονα ιδρυματικό χαρακτήρα στα περισσότερα άρθρα του;
    Πρέπει να το αποσύρετε άμεσα, σας εκθέτει.

  27. Εύη Αγουρζενιτζίδου

    Η κυβέρνηση – κάθε απόχρωσης διαχρονικά – κρίνεται από την τόλμη της να έρθει σε ρήξη με τα παραδοσιακά πρότυπα.
    «Ένας πολιτικάντης σκέφτεται τις επόμενες εκλογές. Ένας πολιτικός, τις επόμενες γενιές» (Άρθουρ Κλαρκ)
    Η διαβούλευση για τις προϋποθέσεις καλής λειτουργίας των ιδρυμάτων θα είναι σημαντική εφόσον η κυβέρνηση αποφασίσει να έρθει σε ρήξη με τα παραδοσιακά πρότυπα – ιδρύματα. Στις βασικές αλλαγές για ένα κράτος πρόνοιας που σέβεται τον όρο, θα ήταν οι προϋποθέσεις να μην επιτρέπουν τη δημιουργία άλλων δομών και ειδικά για βρέφη (έχουμε ήδη 86), κανένα παιδί 0-5 σε ίδρυμα, οι προϋποθέσεις να αφορούν όλα τα ιδρύματα Δημόσια, ιδιωτικά, εκκλησιαστικά και τέλος ο αριθμός των παιδιών να μη ξεπερνά τα 5- 8 παιδιά. Οτιδήποτε άλλο είναι μία τρύπα στο νερό που απλά επισημοποιεί ένα σαθρό σύστημα “παιδικής προστασίας”.
    Οι παρατηρήσεις για τη διαβούλευση δυστυχώς είναι πολλές, μερικές από αυτές:
    1.Ολόκληρο το Άρθρο 12 είναι άκυρο, ο υπεύθυνος παιδικής προστασίας δε μπορεί να είναι υπάλληλος της δομής και οι μαρτυρίες έως σήμερα των παιδιών που βίωσαν την ιδρυματική “φροντίδα” το επιβεβαιώνουν αυτό ακράδαντα. Χρειάζεται με άλλο τρόπο να διασφαλιστεί αυτό.
    2. Η εποπτεία των δομών επιβάλλεται να είναι σε 2μηνη βάση κι όχι δύο φορές το χρόνο και μάλιστα από ένα οργανωμένο σώμα που θα αποτελείται από Κοινωνικό Λειτουργό, Παιδίατρο, Μηχανολόγο Μηχανικό, υπάρχουν ανεμβολίαστα παιδιά σε όλες τις δομές στα βασικά εμβόλια, παιδιά με μικρά ή μεγαλύτερα προβλήματα καρδιάς, οδοντιατρικά ή και άλλης ιατρικής φύσεως θέματα, που δεν εξετάστηκαν από κανέναν μέχρι που αποκαταστάθηκαν σε ένα οικογενειακό πλαίσιο είτε μέσω της αναδοχής είτε μέσω της υιοθεσίας και που δεν εμπίπτουν στις αρμοδιότητες ενός κοινωνικού λειτουργού απλά.
    3. Το ΑΣΦ και το ΑΣΟΑ είναι όροι που δυστυχώς δε γνωρίζουν πολλοί επαγγελματίες και επιβάλλεται μία διαρκή επιμόρφωση αλλά χρειάζεται παράλληλα να ορίσουμε ποιος θα εκπαιδεύει και ποια ακριβώς θα είναι αυτή η εκπαίδευση που θα ορίζει μια κοινή αντιμετώπιση και όχι να δίνετε η επιλογή του υποκειμενικού κριτηρίου σε κάθε υπάλληλο για το μέλλον ενός παιδιού.
    4. Η κάλυψη των εξειδικευμένων αναγκών των παιδιών πχ μαθησιακές δυσκολίες χρειάζεται 2 ώρες εβδομαδιαία ή ιατρικής φύσεως κάλυψη χρειάζεται να διασφαλιστεί ότι θα γίνεται άμεσα προς όφελος του παιδιού και όταν η δημόσια κάλυψη δεν επαρκεί θα είναι υποχρέωση της δομής να καλυφθούν αυτές οι ανάγκες ιδιωτικά.
    5. Στο άρθρο 11 – ι, χρειάζεται να γίνει σαφές ότι όλα τα παιδιά στα νομιμοποιητικά τους έγγραφα χρειάζεται να έχουν με την είσοδο τους στη δομή ΑΜΚΑ και ΑΦΜ μιας και αυτοί οι “αριθμοί” μας ορίζουν την καθημερινότητα σε όλα τα επίπεδα και θα διευκολύνει και τους ανάδοχους/θετούς αργότερα. (γενικά να υπάρξουν τρόποι εγγύησης όλου του άρθρου 11)
    6. Να υπάρχει ημερολόγιο δραστηριοτήτων των παιδιών με minimum αριθμό εξωιδρυματικών δραστηριοτήτων και αναφορά για τη τήρηση αυτού.
    7. Στους εξωτερικούς χώρους των ιδρυμάτων στις περιπτώσεις που δεν υπάρχει χώρος είναι απαράδεκτο το “εύλογη απόσταση” και αυτό από μόνο του αποτελεί λόγο κλεισίματος της δομής, τα παιδιά δεν νοείται να διαβιώνουν σε κλουβιά.
    8. Σε ότι αφορά στη διατροφή των παιδιών και την έλλειψη προδιαγραφών για κουζίνες και ημερήσιο πρόγραμμα διατροφής ανάλογα με τις ηλικίες και τις ανάγκες τους, αφήνουν και πάλι εκτεθειμένα τα παιδιά σε μια από τις βασικές ανάγκες τους. Ένα παιδί σε ίδρυμα τρώει κυρίως συσκευασμένα τρόφιμα, σπάνια κρέας και καθόλου σχεδόν φρούτα.
    9. Χρειάζεται να ενεργοποιηθεί το ειδικό μητρώο αναδοχών των περιφερειών δλδ όταν ένας εισαγγελέας χρειαστεί να τοποθετήσει ένα παιδί σε ίδρυμα να προηγείται η ερώτηση για αποκατάσταση του παιδιού στην περιφέρειά του απο υποψήφιους ανάδοχους του ειδικού μητρώου.

  28. Τέλος, θα παρακαλούσα
    α) να υπάρξει πρόβλεψη για τα Ιδρυματα Γερμανικών Συμφερόντων που λειτουργούν σε διάφορες Περιφέρειες στην χώρα μας, χωρίς πολλές φορές να έχουν προηγούμενη άδεια λειτουργίας ή ενώ τελούν σε καθεστώς υποβολής αίτησης για χορήγηση άδειας λειτουργίας τους αλλά ήδη έχουν τοποθετήσει ανηλίκους στις εγκαταστάσεις τους. Οι Γερμανικές Αρχές που τοποθετουν παιδιά στην χώρα μας φαίνεται να ανήκουν στο ποινικό σύστημα της Γερμανίας, ωστόσο η τοποθέτηση των παιδιών στην Ελλάδα θα πρέπει να διέπεται από τους ίδιους όρους που διαμορφώνονται τώρα για τον τρόπο λειτουργίας των λοιπών ΜοΠΠ. Δεν νοείται να λειτουργεί ΜοΠΠ στην χώρα μας χωρίς εποπτεία των Ελληνικών Αρχών, χωρίς έλεγχο από τον Κοινωνικό Σύμβουλο, χωρίς διαμόρφωση του παιδαγωγικού προγράμματος από τους φορεις της χώρας μας. Δεν μπορούμε να δημιουργούμε παιδιά δύο κατηγοριών, να προσπαθούμε να οργανώσουμε όσο γίνεται αρτιότερα τους φορεις μας και να διασφαλίσουμε εγγυήσεις για μια κατηγορία παιδιών και να ανεχομαστε άβατα για άλλη κατηγορία παιδιών. Οι προδιαγραφές και οι εγγυήσεις που ισχύουν για τις ΜοΠΠ του Υπουργείου Εργασίας θα πρέπει να αφορούν και τα Ιδρύματα στα οποία φιλοξενούνται γερμανοί υπήκοοι.
    β) οι ίδιες εγγυήσεις και προδιαγραφές που διαμορφώνονται στο Σχέδιο ΥΑ για τις ΜοΠΠ, να ισχύσουν και για τις Στέγες Φιλοξενίας που λειτουργούν οι Ε.Π.Α. του Υπουργείου Δικαιοσύνης, καθώς και αυτές είναι, ουσιαστικά, προνοιακού χαρακτήρα. Απαιτείται, συνεπώς, διυπουργική συνεργασία για την θέσπιστη ενιαίων κωδίκων δεοντολογίας, εσωτερικών κανονισμών, ρυθμίσεων για επαρκή και εξειδικευμένη στελέχωση τους (το νομικό πλαίσιο των Ε.Π.Α. είναι αναχρονιστικό και χρήζει αναθεώρησης καθώς αυτές έχουν ιδρυθεί με νόμο του 1940).

  29. Σχετικά με το άρθρο 12 παρ. 2 θα πρότεινα την εξασφάλιση την υποβολής παραπόνων και καταγγελιών από όλα τα παιδιά με τρόπους επικοινωνίας προσαρμοσμένους στις ειδικότερες ανάγκες τους πχ παιδιά με αναπηρία ή παιδιά που μιλούν μια άλλη γλώσσα και όχι την ελληνική, εξασφάλιση που κατοχυρώνεται με την ενεργό συμμετοχή του Υπευθύνου Συνηγορίας. Αυτό θα πρέπει να προβλέπεται ρητά στις διαδικασίες του Εσωτερικού Κανονισμού της Μονάδας, δηλαδή πόσο συχνά και με ποιούς τρόπους ο Υπεύθυνος Συνηγορίας ακούει την γνώμη των παιδιών μέσω διαβουλεύσεων με αυτά, συγκεντρώνει τις ανώνυμες καταγγελίες που υποβάλλονται σε συγκεκριμένους χώρους ή σημεία της Μονάδας με εχεμύθεια, σημεία φιλικά προς τα παιδιά και στην συνέχεια ο Υπεύθυνος Συνηγορίας να επεξεργάζεται το υλικό αυτό και να το επικοινωνεί μέσα από σαφείς διαδικασίες στον Κοινωνικό Σύμβουλο. Ολες οι διαδικασίες που περιγράφονται στον Εσωτερικό Κανονισμό θα πρέπει να αναρτώνται ή να είναι δημοσιοποιημένες με άλλο τρόπο (πχ ηλεκτρονικό) στο εσωτερικό της Μονάδας ώστε να εξασφαλίζεται η ενημέρωση και η πρόσβαση σε αυτές από τα παιδιά σε γλώσσα κατανοητή σε αυτά.

    Σχετικά με το αρθρο 16 και τον ρόλο του Κοινωνικού Συμβούλου, θα πρότεινα τα εξής: Θεωρώ, καταρχήν, ότι η εποπτεία που θα ασκείται από τον Κοινωνικό Σύμβουλο θα πρέπει να γίνεται, τουλάχιστον, ανά τρίμηνο και όχι μόνο, όπως τώρα αναγράφεται στο Σχέδιο της ΥΑ, δύο φορές τον χρόνο.
    Αυτό σημαίνει ότι η Πολιτεία, θα πρέπει να λάβει σοβαρά υπόψιν της τον ρόλο του Κοινωνικού Συμβούλου. Να συστήσει ένα ανεξάρτητο Σώμα το οποίο θα είναι δραστήριο και επιφορτισμένο με σαφείς αρμοδιότητες. Να επανδρώσει τις Περιφέρειες με Κοινωνικούς Συμβούλους που να ασχολούνται εκτεταμένα με τη λειτουργία των ΜοΠΠ ΝΠΔΔ και ΝΠΙΔ.
    Επίσης, να εισαχθεί η πρόβλεψη και η υποχρέωση του Κοινωνικού Συμβούλου να συνεργάζεται με τον Υπεύθυνο Συνηγορίας μέσα στη Δομή και με την Διεπιστημονική της Επιτροπή/Ομαδα. Ο Κοινωνικός Σύμβουλος θα πρέπει να διεξάγει διαβουλεύσεις με τα παιδιά που φιλοξενούνται μέσα στη ΜοΠΠ. Να εξασφαλίζει την συμπεριληπτικότητα της ακρόασης τους, ειδικά με τρόπους επικοινωνίας προσαρμοσμένους στα παιδιά με αναπηρία. Να μην αναλώνεται στην επαλήθευση των κτιριακών προδιαγραφών λειτουργίας της Δομής (εννοείται πολύ σημαντική παράμετρος, αλλά όχι η μόνη!) αλλά να ασχολείται κυρίως με την διαμόρφωση μιας τέτοιας εμπειρίας διαβίωσης για τα παιδιά που δεν είναι τραυματική, είναι σύντομη, είναι η έσχατη λύση, συνδέεται με την καθημερινή κοινωνική ζωή και συνοδεύεται από εξωστρέφεια μέχρι την αντικατάσταση της από την εναλλακτική φροντίδα ή την επιστροφή στην βιολογική οικογένεια.

  30. Γρηγόρης Μαρκέτος

    Το νομοσχέδιο αναφέρει ότι ”δεν επιτρέππεται η εγκατάσταση σε οικοδομή ΄΄αλλης χρήσης, εκτός κι αν έχει συμπληρωματική λειτουργία”. Θεωρώ ότι η έκφραση αυτή ανοίγει μια κερκόπορτα για οτιδήποτε και κάποιος καχύποπτος αναγνώστης θα μπορούσε να την χαρακτηρίσει ως φωτογραφική.
    Σε άλλο σημείο αναφέρεται ότι αν δεν έχει εξωτερικό χώρο τότε τα παιδιά θα υπάρχει σε ”εύλογη απόσταση”. Με λίγα λόγια τα κτήρια αυτά μπορεί να μην έχουν εξωτερικό χώρο, άρα φτιάχνουμε κάποιο είδος φυλακής; και τι σημαίνει εύλογη απόσταση; είναι ένας όρος ”λαστιχο”. Στον χώρο της κουζίνας δεν αναφέρεται μηχανολογικός εξοπλισμός και φοβάμαι ότι οι εταιρείες catering ήδη ετοιμάζονται να δράσουν. Άρα καλό είναι να γίνει πιο σαφές το νομοσχέδιο στα παραπάνω σημεία.

  31. Σχετικά με το άρθρο 12 “Προστασία από την παιδική κακοποίηση”. Είναι, φρονώ, ένα σημείο που δημιουργεί προβληματισμό όπως το αντίστοιχο του Ν. 4837/2021. Ο Υπεύθυνος Παιδικής Κακοποίησης δεν μπορεί να προέρχεται μέσα από την Δομή Παιδικής Προστασίας, από το ίδιο το Ιδρυμα. Θα πρέπει να είναι εξωτερικός ελεγκτικός μηχανισμός αλλιώς δεν μπορεί να εγγυηθεί διαφάνεια και προσβασιμότητα. Οι οποιες καταγγελίες μπορούν να γίνονται ανώνυμα για αυθαιρεσίες και κακομεταχείριση μέσα σε ένα κουτί παραπόνων που θα έχει τοποθετηθεί σε διάφορα σημεία του Ιδρύματος. Αυτό το υλικό θα πρέπει να συγκεντρώνεται σε τακτά διαστήματα με απόλυτη εχεμύθεια. Δεν πιστεύω, ωστόσο, ότι το Ιδρυμα, από τη φύση του, μπορεί να καλλιεργήσει εμπιστοσύνη στα παιδιά ως προς τις διαδικασίες αξιολόγησης και καταγγελιών εάν ο ελεγκτικός μηχανισμός εδρεύει μέσα στο ίδιο το Ιδρυμα. Επίσης, η αξιοπιστία του Υπευθύνου Παιδικής Προστασίας, δεν εξαντλείται, κατά τη γνώμη μου, μόνο στην προσκόμιση ενός άμεμπτου ποινικού μητρώου. Χρειάζεται ο ίδιος ειδική εξειδίκευση και διαρκή επιμόρφωση, χρειάζεται τακτική εποπτεία και πλαισίωση από άλλες ειδικότητες για τον χειρισμό των υποθέσεων και των ζητημάτων που θα ανακύπτουν μέσα στο Ιδρυμα.

  32. Σχετικά με το άρθρο 13 “Στελέχωση ΜοΠΠ” θα πρότεινα να προσθέσετε τον ρόλο του Υπευθύνου Συνηγορίας, ειδικά στα πλαίσια που τοποθετούνται παιδιά, ίσως σε αυτά που υπάρχουν παιδιά από 12 ετών και άνω (σύμφωνα με τα ηλικιακά όρια που επικαλείται συχνά ο ΑΚ) αλλά και όπου κρίνεται απαραίτητο, σύμφωνα με την ηλικία των παιδιών ή/και την ωριμότητα τους. Είναι ορθό, κατά την γνώμη μου, να εγκαταλείψουμε το παραδοσιακό μοντέλο παιδικής προστασίας και να υιοθετήσουμε αυτό που έχει καθιερώσει η ΔΣΔΠ: το παιδί να αντιμετωπίζεται όχι ως ένας παθητικό “αντικείμενο” προστασίας ή ως ένας παθητικός αποδέκτης φροντίδας αλλά ως ένας φορέας δικαιωμάτων, ο οποίος συμμετέχει ενεργά στην λήψη των αποφάσεων που τον αφορούν, συγκατασκευάζει λύσεις και, έτσι, δεσμεύεται από αυτές. Το παιδί, περισσότερο από αλλού, στα Ιδρύματα Παιδικής Προστασίας, θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως ένα υποκείμενο που αυτοκαθορίζεται και συμμετέχει στην διαμόρφωση των θεμάτων που αφορούν το ίδιο αλλά και τους άλλους φιλοξενούμενους στην Δομή. Εάν δεν υπάρχει ο Υπεύθυνος Συνηγορίας, τα παιδιά δεν γνωρίζουν τα δικαιώματα τους και δεν μπορούν, ως εκ τούτου, να τα ασκήσουν. Εκτός από την ενδυναμωση των δικαιωμάτων των παιδιών, ο Υπεύθυνος Συνηγορίας μπορεί να οργανώσει ένα σύστημα mentoring, όπου τα μεγαλύτερα παιδιά που διαβιούν στην Δομή Φιλοξενίας εκπαιδεύονται σε ρόλο συμβούλου των μικρότερων. Ο Υπεύθυνος Συνηγορίας μπορεί να υλοποιήσει μηχανισμούς ανατροφοδότησης και βελτιστωποίησης των παρεχόμενων υπηρεσιών. Γιατί η αξιολόγηση των πρακτικών και των υπηρεσιών πρέπει να προέρχεται από τα παιδιά.

  33. Συγχαρητήρια για την πρωτοβουλία σας. Καθώς ο στόχος του υπό διαμόρφωση νομικού και θεσμικού πλαισίου, όπως ρητά ανακοινώνετε, είναι η αποϊδρυματοποίηση και η άμεση αποκατάσταση των παιδιών που φιλοξενούνται στα Ιδρύματα Παιδικής Προστασίας, θα πρότεινα να εντάξετε στο σχέδιο της ΥΑ και τις Δομές που λειτουργούν τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου. Ετσι θα εξασφαλισθεί η προτυποποίηση και η ενιαιοποίηση των προδιαγραφών, των ελάχιστων εγγυήσεων για τα παιδιά που βρίσκονται στην εμπειρία της ιδρυματικής φροντίδας, θα ακουσθεί επαρκώς η φωνή των ίδιων των παιδιών μέσα από μηχανισμούς ακρόασης και συμμετοχής, θα κατοχυρωθεί η υποχρέωση σε συνεχιζόμενη εκπαίδευση των εμπλεκομένων επαγγελματιών, η παροχή εποπτείας, θα διαμορφωθούν κώδικες και αρχές δεοντολογίας, θα συνταχθούν κανονισμοί εσωτερικής λειτουργίας στο πλαίσιο των δεσμεύσεων που απορρέουν από τα κείμενα του ΟΗΕ, του Συμβουλίου της Ευρώπης, από την ΔΣΔΠ.

  34. Στο άρθρο 11 υπό τον τίτλο “Δικαιώματα και παρεχόμενες υπηρεσίες”, το στοιχείο (μ) “να διασφαλίζουν το δικαίωμα ενημέρωσης, συμμετοχής και έκφρασης της γνώμης των παιδιών για θέματα που τα αφορούν και για θέματα καθημερινής ζωής στο ίδρυμα, ανάλογα με ωριμότητα και
    ηλικία τους”, χρειάζεται, κατά την γνώμη μου, εμπλουτισμό.
    Με ποιούς τρόπους θα κατοχυρώνεται η ακρόαση και η συμμετοχή των ίδιων των παιδιών στις αποφάσεις που τα αφορούν;
    Μας λένε οι αρχές της φιλικής προς το παιδί δικαιοσύνης ότι η συμμετοχή των παιδιών πρέπει να εξασφαλίζεται μέσα από επιτροπές παιδιών οι οποίες να είναι συμπεριληπτικές και οι οποίες θα εξασφαλίζουν την επαρκή ενημέρωση, την ελευθερία της έκφρασης των παιδιών χωρίς τον φόβο των αντιποίνων ή της εκδικητικότητας μέσα σε ένα Ιδρυμα. Τα παιδια θα πρέπει να ακούγονται όταν διαμορφώνονται οι κανόνες διαβίωσης μέσα στο Ιδρυμα, όταν διαμορφώνεται το πρόγραμμα του φαγητού μέσα στο Ιδρυμα, όταν διαμορφώνεται το πρόγραμμα δραστηριοτήτων. Για να ακούγονται τα παιδιά, η ιδεολογία, η κουλτούρα που καλλιεργεί μια Δομή φιλοξενίας θα πρέπει να διέπεται από εμπιστοσύνη, σεβασμό, εχεμύθεια. Τα παιδιά θα πρέπει να ακούγονται μέσα από διαδικασίες οριζόντιες και όχι μέσω μηχανισμών όπου τα παιδιά αντιμετωπίζονται με αυταρχισμό, ανισορροπία δυνάμεων με τους ενήλικες, παντοδυναμία και εξουσιαστικότητα των υπευθύνων, φροντιστών, διοικητικών, κλινικών επαγγελματιών του Ιδρύματος.
    Κάποια μοντέλα της εξωστρέφειας των αρχών της φιλικής προς το παιδί δικαιοσύνης που εκφράζουν την υλοποίηση του άρθρου 12 της ΔΣΔΠ είναι πχ η υιοθέτηση ανεξάρτητων και προσβάσιμων μηχανισμών παραπόνων, η ύπαρξη υπευθύνων συνηγορίας μέσα στα Ιδρύματα, η ενημέρωση για δαδικασίες προσφυγών κατά αποφάσεων με τις οποίες δεν συμφωνούν τα παιδιά ανάλογα με την ηλικία ή/και την ωριμότητά τους.
    Σχετική πηγή: UNICEF, EVERY CHILD’S RIGHT TO BE HEARD, The Save the Children Fund, 2011, με ειδική αναφορά Implementing article 12 in different settings (in alternative care, σελ. 85).

  35. Καλή επιτυχία στην προσπάθειά σας να εκσυγχρονίσετε τις δομές προστασίας και φιλοξενίας παιδιών και εφήβων.

    1, Κλινική εποπτεία και στήριξη προσωπικού
    Στη νέα αυτή διάταξη δίνεται ως επί το πλείστον έμφαση στα “μη δυναμικά” σημεία της φροντίδας ευάλωτων παιδιών και εφήβων, για παράδειγμα χωροταξικές προϋποθέσεις και ρυθμίσεις, τίτλοι σπουδών των εργαζομένων, βεβαιώσεις ψυχικής υγείας για το προσωπικό κτλ. Όπως όλοι ξέρουμε αυτά είναι και τα σημεία που εύκολα παρακάμπτονται και αλλοτριώνονται από φαινόμενα νεποτισμού και κοινωνικής διαφθοράς.

    Ενώ αναφέρεται ότι

    “Η Διοίκηση της Μονάδας θα πρέπει να μεριμνά για την συνεχή υποστήριξη και κατάρτιση των εργαζομένων και των εθελοντών με στόχο την ενίσχυση των επαγγελματικών τους ικανοτήτων και τον εφοδιασμό τους με τα κατάλληλα μέσα αντιμετώπισης των εξελισσόμενων αναγκών.”,

    οι τρόποι υποστήριξης/ κατάρτισης καθώς και οι δεσμεύσεις των διοικήσεων των μονάδων προς το προσωπικό τους δεν προσδιορίζονται.

    Υπάρχει λοιπόν μικρή κατα τη γνώμη μου πρόβλεψη ως προς τα συνεχή και μεταβαλλόμενα δυναμικά της αλληλεπίδρασης μεταξύ προσωπικού και παιδιών, και κατ’ επέκταση τη δυνατότητας του προσωπικού να παρέχει κατάλληλη φροντίδα σε παιδιά με αυξημένες ψυχολογικές, αναπτυξιακές και κοινωνικές ανάγκες.

    Τα ευάλωτα παιδιά που διαμένουν σε ΜοΠΠ δεν είναι απλώς παιδιά χωρίς οικογένεια. Τα παθογενή περιβάλλοντα στα οποία συχνά έχουν ζήσει, αλλά και η απομάκρυνση τους από τη βιολογική τους οικογένεια σημαίνει τεράστιες για εκείνα δυσκολίες να σχετισθούν με υγιείς τρόπους, να εμπιστευτούν νέα πρόσωπα φροντίδας, να ακολουθήσουν κανόνες, αλλά και να νιώσουν ότι ανήκουν. Τις περισσότερες φορές έχουν βιώσει πολλαπλά τραύματα, έχουν δεχθεί ή έχουν υπάρξει μάρτυρες σε περιστατικά κακοποίησης με συχνή απόρροια τη δική τους σεξουαλικοποιημένη η επιθετική συμπεριφορά.

    Η κλινική εμπειρία με τέτοια περιστατικά μας δείχνει ότι τα παιδιά άθελα τους εκδραματίζουν εμπειρίες που τα ίδια έχουν βιώσει διακινώντας επίπονα και δύσκολα συναισθήματα στο προσωπικό που τα φροντίζει και που είναι σε στενή σχέση μαζί τους. Έτσι το προσωπικό, χωρίς την κατάλληλη στήριξη, μπορεί να γίνει τιμωρητικό και προκλητικό έως κακοποιητικό και παραμελητικό, συχνά χωρίς να συνειδητοποιούν οι φροντιστές ότι εμπλέκονται με τέτοιους τρόπους. (Δεν αναφέρομαι σε δόλιες και προμελετημένες μορφές κακοποίησης παιδιών από φροντιστές τους σε ιδρυματα).

    Θεωρώ λοιπόν ότι είναι μεγάλη παράλειψη η μη αναφορά στην απαραίτητη κλινική εποπτεία του προσωπικου, αν όχι στα καταστατικά ίδρυσης των ΜοΠΠ τουλάχιστον στα κριτήρια επίβλεψης της Περιφέρειας. Κλινική εποπτεία εννοούμε τις τακτικές ατομικές συναντήσεις του κάθε εργαζομένου σε ΜοΠΠ με κλινικό επόπτη παρεχόμενο από τη μονάδα, συναντήσεις οι οποίες έχουν σκοπό να στηρίξουν τους εργαζόμενους να φέρουν εις πέρας το ρόλο και έργο του φροντιστή, δημιουργώντας ένα χώρο σκέψης για τα πολύπλοκα και συχνά επίπονα δυναμικά που διαδραματίζονται μέσα στα περιβάλλοντα των ΜοΠΠ. Η κλινική εποπτεία έχει ως στόχο να ελέγχονται οι ακούσιες ή εκούσιες συμπεριφορές του προσωπικού που μπορεί να επανατροφοδοτουν μια προβληματική κατάσταση και να οδηγούν έως και σε παραμέληση των αναγκών του παιδιού ή κακοποίηση.

    2. Βεβαίωση ψυχικής υγείας

    Η βεβαίωση ψυχικής υγείας δεν εξασφαλίζει την κατάλληλη συμπεριφορά του προσωπικού, και η παρουσία (ή απουσία) ψυχικής νόσου δεν είναι συνάρτηση της συμπεριφοράς των εργαζομένων.

    Η ρύθμιση αυτή στιγματίζει κατά τη γνώμη μου τους ανθρώπους με ψυχικό νόσημα και δεν διαχωρίζει μεταξύ αυτών που ζουν με αυτό λαμβάνοντας κατάλληλη αγωγή και αυτών που δεν είναι σε θέση να ασκήσουν το ρόλο του φροντιστή μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο. Με το ίδιο σκεπτικό όλοι οι γονείς με διάγνωση ψυχικού νοσήματος θα έπρεπε να χάνουν τη γονεϊκή τους ικανότητα, πράγμα που ευτυχώς μέχρι τώρα δεν ισχύει. Όπως και οι υπηρεσίες πρόνοιας υπεισέρχονται δεδομένης της κακοποίησης ή παραμέλησης ενός γονέα προς το παιδί του, έτσι και οι φροντιστές στις ΜοΠΠ θα πρέπει να ελέγχονται βάσει αποδεδειγμένων συμπεριφορών και βάσει ποινικού μητρώου και με όρους – όλες οι παραβάσεις δεν σημαίνουν ανικανότητα να αναλάβει κανείς το ρόλο του φροντιστή σε ΜοΠΠ.

    Η στιγματοποίηση της ψυχικής ασθένειας είναι το αντίθετο μήνυμα από αυτό που θα θέλαμε να δώσουμε σε παιδιά που διαμένουν σε ΜοΠΠ, όπου και τα ίδια για μέρος της ζωής τους ίσως πληρούν τις προϋποθέσεις για διάφορες διαγνώσεις χωρίς αυτό να σημαίνει ότι με κατάλληλη φροντίδα δεν μπορούν να ζήσουν μια φυσιολογική ζωή.

    3. Η αναδοχή ως πρώτη προτεραιότητα

    Στην Ελλάδα είμαστε πολύ πίσω σε σχέση με κράτη όπου το σύστημα των ανάδοχων οικογενειών έχει εφαρμοστεί εκτενώς με σκοπό να προσφέρει στα παιδιά σταθερότητα δεσμών και περιβάλλοντα που προσομοιάζουν σε αυτά μιας “συμβατικής” οικογένειας.

    Παρόλα αυτά κινδυνεύουμε να αντιγράψουμε ένα σύστημα χωρίς ουσιαστική μελέτη του πως έχει λειτουργήσει στις χώρες τις οποίες εφαρμόστηκε, για παράδειγμα το Ηνωμένο Βασίλειο.

    Λόγω των πολύπλοκων αναγκών που σύντομα ανέφερα στην παράγραφο 1, πολλά παιδιά δεν μπορούν να εμπεριεχθούν σε οικογένειες και πολλοί από εμάς που έχουμε εργαστεί με αυτές τις οικογένειες στο εξωτερικό ξέρουμε ότι οι δυσκολίες εμπερίεξης ενός παιδιού σε μια οικογένεια συχνά οδηγεί σε αποτυχία, γνωστή και ως placement breakdown, ενώ σε πολλές περιπτώσεις τα παιδιά έχουν κακοποιηθεί εκ νεου στις ανάδοχες οικογένειές τους. Αυτό μπορεί να αποδειχθεί πολύ περισσότερο τραυματικό από ένα παιδί που ζει σε έναν- επιτυχη- οργανισμό. Μια ανάδοχη οικογένεια έχει να ισορροπήσει πολλούς παράγοντες, όπως η σχέση των δικών τους παιδιών με το παιδί υπό αναδοχή, οι επιπτώσεις των ψυχικών αναγκών του παιδιού στο οικογενειακό περιβάλλον κτλ

    Δεδομένων αυτών θεωρώ σωστότερη τη ρήση ότι κάθε παιδί πρέπει να αξιολογείται για να κριθεί αν οι ανάγκες του θα εξυπηρετηθούν καλύτερα σε ΜοΠΠ ή σε ανάδοχη οικογένεια.

    Επίσης στο νομοσχέδιο σας για την αναδοχή ίσως πρέπει να προβλέψετε πώς θα ελέγχονται οι συνθήκες διαβίωσης των παιδιών στις ανάδοχες οικογένειες, και με τι συχνότητα. Δεδομένου ότι μια χώρα όπως η Αγγλία με τεράστιες υποδομές δημόσιας υγείας και πρόνοιας αδυνατεί να ελέγξει και να προλάβει περιστατικά κακοποίησης σε ανάδοχες οικογένειες, πώς θα γίνει αυτός ο έλεγχος αν η αναδοχή γίνει η κύρια υπηρεσία προστασίας και φιλοξενίας παιδιών στη χώρα μας και με μικρή πρακτική εμπειρία των αρχών στο κομμάτι αυτό;

    1. Δέσποινα Οικονόμου

      Εξαιρετική η τοποθέτηση και στα τρια σημεία που αναφέρετε και ιδιαίτερα για την κλινική εποπτεία . Αυτό που ονομάζεται εποπτεία στο σχέδιο είναι έλεγχος και όχι εποπτεία.

  36. Έχοντας υπόψη ανάρμοστες συμπεριφορές και κατάχρηση εξουσίας εκ μέρους στελεχών τέτοιων δομών, θεωρώ ότι ο Κοινωνικός Σύμβουλος (ΚΣ) της οικείας Περιφέρειας θα πρέπει να διεξάγει κάθε χρόνο έρευνα μεταξύ των παιδιών, εν είδει μυστικής ψηφοφορίας. Να ζητάει δηλαδή να γράψουν σε ανώνυμα σημειώματα τυχόν παράπονα που έχουν από καταστάσεις ή από συγκεκριμένα άτομα , τα οποία σημειώματα να ρίχνουν σε κάλπη ξέροντας ότι διασφαλίζεται η ανωνυμία και η προστασία τους από εκδικητικές συμπεριφορές. Κατόπιν να μελετώνται τα σημειώματα, και σε περίπτωση που διαπιστώνεται ανάρμοστη συμπεριφορά ή κατάχρηση εξουσίας, να λαμβάνονται τα κατάλληλα μέτρα και να απομακρύνονται πρόσωπα που απειλούν την ψυχική και σωματική υγεία των παιδιών, ή πρόσωπα που ασκούν λεκτική, ψυχολογική και κάθε άλλης μορφής βία.

Τα σχόλια είναι απενεργοποιημένα.

Scroll to Top